Báo cáo giải trình một số nội dung liên quan đến công tác phát triển NƠXH tại Quốc hội chiều 28/10, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phát triển NƠXH trong thời gian qua còn nhiều tồn tại, bất cập, chưa đáp ứng nhu cầu, kỳ vọng của công nhân, người lao động và người thu nhập thấp.
Theo đó, việc phát triển NƠXH có nhiều vướng mắc liên quan đến quy định và thực thi pháp luật, quy hoạch đất đai, đầu tư, đấu thầu, xây dựng, tín dụng…, bên cạnh đó là những vướng mắc liên quan đến thủ tục hành chính triển khai thực hiện dự án NƠXH. Chính sách ưu đãi cũng chưa thực sự khuyến khích các nhà đầu tư tham gia đầu tư phát triển NƠXH.
Về việc thực hiện Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021 - 2030, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, từ năm 2021 đến nay, các địa phương đã quy hoạch 9.757ha đất để xây dựng NƠXH; có 622 dự án NƠXH được triển khai với quy mô 565.177 căn, trong đó đã hoàn thành 79 dự án với quy mô 40.679 căn; đã khởi công xây dựng 131 dự án, với quy mô 111.687 căn và đã chấp thuận chủ trương đầu tư 412 dự án.
Tuy nhiên, kết quả này chưa đáp ứng nhu cầu của công nhân, người lao động và người thu nhập thấp; nhiều địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu phát triển NƠXH.
Từ những vướng mắc khó khăn trong phát triển NƠXH, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều chủ trương, biện pháp thúc đẩy công tác này. Gần đây nhất, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị 34 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển NƠXH trong tình hình mới. Chính phủ đã ban hành kế hoạch, đề án và nhiều chỉ đạo phát triển NƠXH. Đặc biệt, Quốc hội đã ban hành Luật Nhà ở 2023, Luật Đất đai 2024 và nhiều quy định pháp luật có liên quan để tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trong phát triển NƠXH.
Trong đó, Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024 đã có nhiều điểm mới, nổi bật, góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong phát triển NƠXH. Đơn cử như miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với toàn bộ diện tích đất của dự án NƠXH. Chủ đầu tư không phải thực hiện thủ tục miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Theo Bộ trưởng, quy định này đã rút ngắn đáng kể thời gian triển khai NƠXH.
Đồng thời, có chính sách ưu đãi thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định pháp luật về thuế cho chủ đầu tư phát triển NƠXH. Với trường hợp xây dựng NƠXH để cho thuê thì được vay vốn lãi suất thấp hơn và thời gian vay dài hơn so với trường hợp sử dụng để bán, cho thuê mua.
Ngoài ra, luật mới cũng đã cắt giảm điều kiện cư trú về đối tượng mua, đối tượng thuê NƠXH thì không phải xác định điều kiện về cư trú.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, tiếp thu ý kiến của Đoàn giám sát và các Đại biểu Quốc hội, Bộ Xây dựng cùng với các bộ, ngành, địa phương sẽ tập trung thực hiện Chỉ thị 34 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển NƠXH trong tình hình mới.
Đồng thời thực hiện các nghị quyết giám sát của Quốc hội về chuyên đề này và các chương trình, đề án, kế hoạch chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phát triển NƠXH.
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển NƠXH, xác định phát triển NƠXH là quyết tâm chính trị, nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương; đưa chỉ tiêu phát triển NƠXH vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, hằng năm của từng địa phương.
Phát triển đa dạng các loại hình NƠXH để có thể mua, thuê, thuê mua nhà lưu trú, tăng tỷ lệ NƠXH cho thuê. Ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn, các quy định pháp luật vừa được thông qua liên quan đến phát triển NƠXH.
Đồng thời tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật có liên quan đến phát triển NƠXH; thúc đẩy triển khai các dự án NƠXH tại các địa phương./.