Tiếp tục phiên họp thứ 25, chiều 24/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến một số vấn đề lớn về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi).
Báo cáo tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu một số vấn đề cần xin ý kiến, do chưa đạt được sự thống nhất giữa cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan chủ trì thẩm tra, trong đó có giao dịch qua sàn.
Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, thực tiễn tổng kết thi hành Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 cho thấy các sàn giao dịch bất động sản hiện nay không bảo đảm minh bạch, không bảo đảm tính an toàn pháp lý của giao dịch, vì sàn giao dịch bất động sản là một bên hưởng lợi ích trong quan hệ giao dịch.
Việc bắt buộc giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản là không phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, cản trở quyền tự do kinh doanh, tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng quy định của pháp luật để độc quyền, làm lũng đoạn thị trường, không bảo đảm thực hiện nhiệm vụ phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, an toàn, bền vững.
Thảo luận tại Kỳ họp thứ năm, nhiều ý kiến đại biểu đề nghị không quy định bắt buộc, mà chỉ khuyến khích giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản.
Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Dự thảo đã được chỉnh sửa theo hướng bỏ quy định về các giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản, ông Thanh cho biết.
Việc này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư và khách hàng được tự do lựa chọn phương thức giao dịch.
Dự thảo bổ sung chính sách của Nhà nước đối với đầu tư kinh doanh bất động sản, theo đó “Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê nhà ở, công trình xây dựng và quyền sử dụng đất thông qua sàn giao dịch bất động sản”, ông Thanh báo cáo.
Tuy nhiên, phát biểu sau đó, Thứ trưởng Bộ Xây dựng (cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật) Nguyễn Văn Sinh cho biết, Chính phủ vẫn mong muốn các giao dịch bất động sản bắt buộc phải thông qua sàn giao dịch bất động sản.
Ông Sinh cho rằng, thực tế hiện nay mới khuyến khích và thực hiện vừa qua dẫn tới nhiều hệ luỵ về tính minh bạch, công khai nên điều kiện, yêu cầu của sàn không rõ ràng, dẫn tới hoạt động giao dịch bất động sản nhiều hệ luỵ ảnh hưởng người mua. Chủ đầu tư không công khai minh bạch giao dịch, ảnh hưởng tới thị trường.
Do đó, Chính phủ đề xuất các hoạt động kinh doanh bất động sản qua sàn để đảm bảo công khai, kiểm soát, chống thất thu thuế. Giao dịch qua sàn sẽ bảo vệ người mua, nhất là bất động sản là tài sản lớn. Cùng đó, Dự thảo sẽ bổ sung các điều kiện kinh doanh của sàn, đảm bảo hoạt động quản lý Nhà nước, sàn giao dịch bất động sản lành mạnh.
Song, theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, “không phải quan trọng là ép người ta lên sàn. Mà vấn đề quan trọng là giao dịch phải kiểm soát được dòng tiền”.
Thị trường phải theo nguyên tắc thị trường để vận hành. Nếu không sẽ giống như thời kỳ chúng ta trả giá rất nhiều về sàn giao dịch vàng, ông Huệ phát biểu.
Vẫn theo Chủ tịch Quốc hội, hiện nay, nhiều tập đoàn kinh doanh bất động sản có công ty chuyên đi phân phối hoặc liên kết với một anh nào đó về phân phối hoặc thông qua các nhà đầu tư thứ cấp. “Có phải giao dịch nào cũng lên sàn, kết nối giữa người mua và người bán đâu”, ông Huệ nói.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: “Không phải cứ có sàn là tốt. Chỗ này phải thông suốt về nhận thức. Đừng lo thay cho người ta, đại biểu Quốc hôi tại kỳ họp vừa rồi nói rất nhiều về chỗ này như Ủy ban Kinh tế đã nêu”.
"Tôi tin sàn minh bạch thì chả bắt người ta cũng theo. Chứ không bắt buộc người ta làm những cái người ta không muốn hoặc quản không được thì cấm. Đề nghị các đồng chí rà soát lại”, Chủ tịch Quốc hội đề nghị.
