Sau khi nhận được phản ánh từ người dân, chiều ngày 10/6/2021, PV Reatimes có mặt tại cánh đồng thôn Hà Tây 2 (đối diện với UBND xã Điện Hòa, TX. Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) để xác minh sự việc. Theo ghi nhận, tại hiện trường có 3 máy múc trên cánh đồng, trong đó 2 máy đang hoạt động. Cách đó không xa, có một bãi chứa nằm sát bên tuyến đường Trần Phú kéo dài, cách UBND xã khoảng 50m.
Cản trở phóng viên tác nghiệp
Người dân cho biết, cánh đồng Ông Thinh đã được cải tạo xong bởi đơn vị trên, nhưng không hiểu vì sao sạn trên cánh đồng rất nhiều, khả năng giữ nước của đất không còn đảm bảo, lúa khi gieo xuống thì phát triển chậm vì đất thiếu chất dinh dưỡng.
Trước đó, chúng tôi đã liên hệ với ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch UBND xã Điện Hòa xin phương án thi công để đối chiếu với thực tế, phục vụ cho việc xác thực những phản ánh của người dân. Tuy nhiên, ông Hải cho biết đang bận, ông sẽ điện cho đơn vị thi công cung cấp cho chúng tôi. Khi phóng viên có mặt tại hiện trường thì ngay lập tức xuất hiện 3 người đàn ông đi xe máy chạy tới chặn trước và sau chỗ chúng tôi đang đứng, trong đó có một người tự xưng là quản lý của Công ty TNHH MTV Phước Điệp, đề nghị chúng tôi về văn phòng làm việc. Khi PV đề nghị làm việc luôn ngoài cánh đồng trước sự chứng kiến của người dân thì người quản lý này lảng tránh…
Khi PV di chuyển ra cánh đồng nơi diễn ra hoạt động của các máy múc, những người này theo sát và liên tục điện thoại cho ai đó. Chưa hết, những người này nói rằng: “Các anh muốn ghi hình, quay phim ở đây (công trường đang thi công - PV) thì phải có giấy giới thiệu của UBND xã, phải liên hệ với xã rồi mới được phép ghi hình, còn không thì cấm ghi hình”. Đáng chú ý hơn, khi PV tiến vào mép bờ ruộng nơi đã được đào xới trước đó, cách máy múc đang hoạt động khoảng 50m thì bị một người hùng hổ lao đến, ngăn chặn không cho ghi hình và lớn tiếng văng tục, thóa mạ.
Mang sự việc trên đến UBND xã Điện Hòa để phản ánh việc PV bị cản trở khi tác nghiệp và “xin giấy giới thiệu để được phép ghi hình hiện trường chỉnh trang đồng ruộng”, nhưng phòng của ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch UBND xã đã đóng kín, trong khi một cán bộ tại đây cho biết ông Hải vừa mới có mặt tại UBND xã. Sau đó, chúng tôi cố gắng liên hệ với ông Hải qua điện thoại nhưng ông này không bắt máy!?
Nhiều khuất tất khi cải tạo, chỉnh trang đồng ruộng
Phương án cải tạo, chỉnh trang đồng ruộng tại khu vực thôn Hà Tây 2 (xã Điện Hòa) nhằm mục đích cải tạo mặt bằng, chỉnh trang đồng ruộng, dồn điền đổi thửa, kết hợp với việc xây dựng hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng, đảm bảo chủ động tưới tiêu cho sản xuất 2 vụ/năm, tạo điều kiện cơ giới hóa sản xuất và nâng cao năng suất cây trồng. Đây là dự án thuộc nhóm C do UBND xã Điện Hòa làm chủ đầu tư, đơn vị thi công là Công ty TNHH MTV Phước Điệp (TX. Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam). Đặc biệt, để kiểm soát việc khai thác khoáng sản đất sét làm vật liệu xây dựng thông thường trong quá trình cải tạo, chỉnh trang ruộng đồng của đơn vị thi công, Ủy ban MTTQ xã Điện Hòa đã thành lập tổ giám sát người dân, thể hiện được sự công khai, minh bạch và đảm bảo trong việc thi công, khai thác đúng khối lượng.
Việc cải tạo đồng ruộng nhằm hạ độ cao, tạo ra những cánh đồng mẫu lớn, đồng bộ và tạo điều kiện thuận lợi để áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhằm nâng cao năng suất và chất lượng là một chủ trương vô cùng hợp lý, mang lại lợi ích cho người dân. Chủ trương này đã được tỉnh Quảng Nam triển khai từ năm 2016.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV Reatimes, hầu hết các dự án cải tạo đồng ruộng ở Quảng Nam chủ yếu được đơn vị thi công lợi dụng, lấy đất mang đi bán cho các nhà máy sản xuất gạch, ngói, san lấp nền là chính. Diện tích ruộng sau cải tạo thiếu dưỡng chất, lúa không phát triển được do đơn vị thi công không làm theo phương án ban đầu đã được phê duyệt. Đến tháng 4/2018, UBND tỉnh Quảng Nam quyết định tạm dừng thực hiện các phương án cải tạo đồng ruộng có kết hợp tận thu khoáng sản và giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẩn trương kiểm tra, xử lý vi phạm trong thực hiện các phương án cải tạo đồng ruộng theo chỉ đạo của UBND tỉnh.
Đồng thời, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các huyện, thị xã và thành phố tiếp tục kiểm tra, đánh giá hiệu quả kinh tế - kỹ thuật cụ thể của các phương án cải tạo đất; tình hình thực hiện giấy phép khai thác đất san lấp, đất sét dư thừa trong quá trình cải tạo đồng ruộng, cải tạo đất đã được UBND tỉnh phê duyệt từ ngày 18/5/2016 đến nay, hoàn chỉnh báo cáo trình UBND tỉnh để có chủ trương đối với việc cải tạo trên từng loại đất sản xuất: đất lúa, đất màu, đất lâm nghiệp (đất đồi), đất có mặt nước...
UBND các huyện, thị xã và thành phố chỉ đạo chủ đầu tư và các đơn vị thi công tập trung khắc phục ngay những tồn tại, thiếu sót trong quá trình thực hiện phương án cải tạo đồng ruộng, cải tạo đất; các trường hợp chây ỳ hoặc không thực hiện phải có biện pháp xử lý kiên quyết; trường hợp vượt thẩm quyền xử lý, báo cáo về UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo giải quyết. Đối với các đơn vị cố tình thi công sai quy định trong phương án được duyệt, giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp sẽ không được thi công bất cứ công trình tương tự nào trên địa bàn tỉnh.
Trở lại với việc cải tạo, chỉnh trang đồng ruộng ở cánh đồng Ông Thinh, xã Điện Hòa, khi đang trong quá trình xác minh thông tin phản ánh của người dân về một số hoạt động thi công tại công trình, PV Reatimes đã bị một số người liên tục cản trở, thách thức, có nhiều lời lẽ tục tĩu và có cách hành xử theo kiểu “không bình thường” khiến dư luận đặt ra nhiều dấu hỏi về tính minh bạch, công khai trong thi công cải tạo, chỉnh trang đồng ruộng ở xã Điện Hòa? Phải chăng đơn vị thi công có điều gì khuất tất, không muốn phóng viên đến tìm hiểu và ghi nhận thực tế? Liệu các hoạt động của đơn vị thi công có đúng như phương án thi công đã được phê duyệt trước đó?
Reatimes sẽ tiếp tục thông tin./.
