Trong đời sống thì tỏi là một loại gia vị hàng ngày không thể thiếu. Bạn thử tưởng tượng nếu đĩa thịt trâu tươi xào mà thiếu vị tỏi? Ngọn rau lang, rau muống xào hay bát nước chấm chanh ớt mà thiếu tỏi? Chắc chắn là một thiếu sót kinh khủng của kỹ thuật ẩm thực, nó sẽ không ra một vị gì hết.
Còn trong y học cổ truyền, tỏi là một vị thuốc được sử dụng rất phổ biến. Củ tỏi là phần thân ngầm phình ra thành củ của cây tỏi. Cây tỏi có tên khoa học là Allium sativum. Họ hành: Alliaceae.
Y học cổ truyền vẫn sử dụng tỏi để trị các chứng bệnh như huyết áp cao, ung nhọt viêm tấy ngoài da, đầy bụng khó tiêu. Và đặc biệt là trị cảm cúm.
Theo nghiên cứu của khoa học hiện đại, thành phần hoạt chất chính trong tỏi có tác dụng như một loại kháng sinh thực vật, có thể ức chế, tiêu diệt được khá nhiều loại vi khuẩn và cả các virus cúm có tên là Allicin. Nhưng chất này không tự nhiên có sẵn trong tỏi. Mà trong tỏi chỉ có một dạng tiền chất của nó có tên là Alliin. Trong các ngăn mô tế bào của tỏi có chứa sẵn Alliin. Và cũng trong các ngăn mô khác có chứa một loại men tên là Alliinase. Riêng biệt. Khi chúng ta tác động đến củ tỏi bằng lực đủ mạnh, khiến cho các mô tế bào tỏi này vỡ ra, men Allinase sẽ tác động đến Alliin và biến nó thành Allicin. Allicin này mới có tác dụng diệt vi khuẩn, virus. Thế nên khi ăn tỏi ta cần đập giập cho vỡ các mô tỏi khiến cho Alliin và Allinase được giải phóng, trộn lẫn vào nhau, tác dụng với nhau cho ra Allicin có tác dụng chữa bệnh. Không ngẫu nhiên mà các cụ nhà ta lại dạy con cháu khi nấu ăn có sử dụng tỏi thì phải bóc vỏ rồi đập cho giập nát ra rồi làm gì hãy làm...
Nhân nhắc đến chuyện các cụ dạy, trong dân gian còn lưu truyền khá nhiều những truyền thuyết về tính hữu dụng thần kỳ của tỏi. Người ta cho rằng, tỏi, có thể chống lại được cả tà ma. Nên trong nhà luôn nên có những túm tỏi treo, vừa là để dự trữ gia vị, làm giống và trừ tà.
Còn khi nhà mới sinh em bé mà có việc phải đi ra khỏi nhà thì bao giờ các bà các mẹ cẩn thận chu đáo cũng nhớ nhét vào chăn ủ bé một củ tỏi! Nghe nói là cũng để không cho bọn yêu ma lảng vảng ngoài đường sà vào trêu chọc bé yêu của mình.
Hai truyền thuyết trên mới đầu nghe ra có vẻ mê tín dị đoan, thế nhưng sau khi nghiên cứu kỹ về tính chất tác dụng của củ tỏi dưới ánh sáng khoa học hiện đại, thì ta lại thấy hình như các cụ xưa có lý! “Tà ma” vô hình, khoa học hiện đại có thể quy cho đó chính là những con vi khuẩn virus vô cùng nhỏ bé, mắt thường không trông thấy được, như ma vô hình, vốn dĩ đầy xung quanh môi trường sống của chúng ta. Tỏi có thể trừ được tà ma vi khuẩn virus xâm nhập vào cơ thể con người ta vì nó tiết ra chất Allicin, tiêu diệt những con tà ma vô hình kia.
Thế nên tỏi, được sử dụng rộng rãi cả trong đời sống và y học. Thời chưa xa, có lúc ngành y tế còn chế dung dịch nước tỏi nhỏ phòng cúm cho nhân dân. Thậm chí gần đây ở nước ta còn lên cơn sốt phong trào sử dụng tỏi để chữa bách bệnh! Tất nhiên tỏi, là một sản phẩm thiên nhiên cực tốt, thế nhưng phong cho nó chữa được bách bệnh như huyên truyền thì quả là có hơi quá!
Tôi có ông bạn rượu rất hâm mộ tỏi. Thậm chí ngôn ngữ hàng ngày, ông ấy cũng rất hay dùng từ “củ tỏi”, cho một số trường hợp. Khi đi nhậu, ông ấy thường gọi thêm một đĩa tỏi tươi, ớt tươi thái lát, kèm một xấp lá lốt tươi rửa sạch sẽ. Một bát nước mắm nguyên chất vắt nước cốt chanh. Dùng lá lốt cuốn tỏi và ớt tươi rồi chấm mắm chanh. Nhắm rượu.
Ông ấy bảo, đấy là bài thuốc chống cúm gia truyền của nhà các cụ để lại...! Bài chống cúm này có khi đúng, vì tôi thấy ông ấy hình như chả cúm bao giờ! Tôi cũng đã thử: Dùng lá lốt tươi, bọc một vài lát tỏi, ớt rồi chấm nước mắm vắt chanh. Đưa vào miệng nhai kỹ. Mùi tinh dầu tỏi, mùi lá lốt, vị cay của ớt bốc lên nóng ran khoang miệng. Nuốt. Chiêu một ngụm rượu thấy nóng từ trên xuống dưới.
Bụng bảo dạ, thế này thì đúng là vi khuẩn virus chết ráo từ miệng họng, sao mà có cơ xâm nhập vào trong được nữa! Nhưng xin các bạn chớ thử làm gì, thật ra món đó rất hại dạ dày, bởi theo quy luật cuộc đời, được đằng nọ sẽ mất đằng kia!
Nếu các bạn muốn phòng chống không cho virus cúm xâm nhập vào miệng họng, chúng ta chỉ cần trong bữa ăn, chén vài lát tỏi tươi là đủ. Thế là đủ để tiêu diệt các con virus đang rập rình xâm nhập vào sâu bên trong cơ thể bạn.