Ngày nay trên thế giới biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng phức tạp và nghiêm trọng, dẫn đến tần suất và cường độ của các hiện tượng thiên tai như bão lũ, hạn hán, sóng thần,... tăng lên đáng kể. Trong bối cảnh này, việc phòng chống thiên tai không chỉ là một biện pháp bảo vệ tài sản mà còn là vấn đề sống còn, liên quan đến sự an toàn của con người và sự phát triển bền vững của xã hội. Việt Nam chúng ta thường xuyên phải đối mặt với nhiều thách thức cam go, trong đó có thiên tai và biến đổi khí hậu. Với vị trí địa lý nằm phía trên đường xích đạo và tiếp giáp với biển Đông rộng lớn, đất nước ta hàng năm phải hứng chịu nhiều đợt bão lũ dữ dội và hạn hán kéo dài gây thiệt hại về người và tài sản lên đến hàng tỷ đồng.
Vì vậy, để đất nước ngày càng phát triển vững mạnh, các rủi ro từ thiên tai gây ra được đẩy lùi thì việc xây dựng Đảng là nhiệm vụ trọng yếu. Trong đó, nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra những yêu cầu quan trọng về xây dựng Đảng đặc biệt là công tác dân vận. Đảng Cộng sản Việt Nam đóng vai trò hạt nhân lãnh đạo cùng với Nhà nước, mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội xây dựng chiến lược, giám sát và kiểm tra để ứng phó với các tình huống khẩn cấp, từ đó xây dựng và phát triển đất nước vững mạnh. Bên cạnh đó, công tác dân vận giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong ứng phó với thiên tai, vì nó không chỉ tạo ra sự liên kết giữa chính quyền và cộng đồng mà còn khơi dậy tinh thần đoàn kết, sẻ chia của người dân.
Hình ảnh: Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đồng chí lãnh đạo tỉnh kiểm tra đê điều phòng, chống lũ tại Bắc Giang. Nguồn: Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam
Đảng Cộng sản Việt Nam luôn là lá cờ đầu thể hiện vai trò lãnh đạo tuyệt đối trong công tác ứng phó với thiên tai. Trước mỗi sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, Đảng đã kịp thời ban hành những chỉ thị, nghị quyết quan trọng, trở thành kim chỉ nam cho mọi hoạt động ứng phó. Một khối đại đoàn kết được hình thành từ trung ương đến địa phương, các cấp ủy, tổ chức Đảng đã chủ động triển khai các biện pháp phòng ngừa, sơ tán dân, đảm bảo an toàn cho người dân.
Đặc biệt, với quan điểm "dân là gốc" Đảng luôn sát cánh cùng nhân dân, trực tiếp chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả, hỗ trợ người dân vượt qua những khó khăn, trở ngại, sớm ổn định cuộc sống. Chính sự lãnh đạo sáng suốt, quyết liệt của Đảng đã góp phần giảm thiểu tối đa thiệt hại do thiên tai gây ra, khẳng định sức mạnh của đại đoàn kết dân tộc, thể hiện rõ nét vai trò nòng cốt của Đảng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để đảm bảo hiệu quả trong công tác cứu hộ, cứu nạn, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành là yếu tố then chốt.
Các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng với các tổ chức chính trị - xã hội (Công đoàn Việt Nam, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam) đóng vai trò không thể thiếu, từ việc triển khai nhanh chóng các biện pháp hỗ trợ đến việc huy động nguồn lực. Quy trình tổ chức, điều hành được xây dựng chặt chẽ, thực hiện một cách bài bản, nhịp nhàng từ trung ương đến địa phương, tạo nên một hệ thống liên kết vững chắc. Sự phối hợp chặt chẽ chính là chìa khóa để chúng ta chiến thắng mọi khó khăn, thử thách, bảo vệ thành quả lao động của nhân dân.
Không chỉ trong phát triển kinh tế - xã hội, mà qua việc ứng phó với những cơn bão, lũ lụt và các thảm họa tự nhiên khác trong những năm vừa qua, công tác dân vận ngày càng thể hiện rõ "cầu nối" giữa cấp ủy, chính quyền với các tầng lớp nhân dân; huy động sự tham gia của cả cộng đồng, tạo nên sức mạnh tập thể trong phòng chống thiên tai. Công tác dân vận không chỉ giúp truyền tải chính sách, chỉ đạo kịp thời từ Trung ương đến địa phương, mà còn thúc đẩy sự gắn kết, hiểu biết lẫn nhau giữa chính quyền và nhân dân, tạo điều kiện cho các giải pháp ứng phó với thiên tai được triển khai nhanh chóng, hiệu quả.
Dưới chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, việc đầu tư hoàn thiện hệ thống dự báo, cảnh báo được triển khai tích cực. Hệ thống quan trắc khí tượng thủy văn được đầu tư nâng cấp, cung cấp thông tin chính xác và kịp thời về diễn biến của các hiện tượng thiên nhiên. Các trạm với công nghệ tiên tiến được lắp đặt tại nhiều khu vực trọng điểm giúp thu thập dữ liệu một cách liên tục và chính xác. Nhờ vậy, trước khi các thiên tai xảy ra, các cơ quan chức năng có thể đề ra những biện pháp một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Các thông tin về thời tiết hay các thảm họa từ thiên nhiên được truyền đạt tới nhân dân qua nhiều hình thức như: các cuộc họp của các cấp chính quyền, các trang báo, đài, truyền thanh của huyện, xã,... giúp người dân hiểu rõ hơn về tình hình của thiên tai, đưa ra các hướng dẫn cụ thể để phòng tránh, bảo đảm an toàn về tính mạng, tài sản, đảm bảo đời sống và sản xuất của nhân dân. Các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, địa phương trực tiếp tổ chức thực hiện rà soát các địa điểm có nguy cơ bị ảnh hưởng, chỉ đạo và giám sát nhân dân thực hiện các phương án phòng chống thiên tai như gia cố nhà cửa, dự trữ đồ ăn, thức uống, kiểm tra các công trình công cộng và hệ thống thoát nước,... Các đội tình nguyện và lực lượng dân quân tự vệ, công an, bộ đội tham gia công tác sơ tán, hướng dẫn người dân và di chuyển tài sản, vật dụng quan trọng đến nơi an toàn.
Trong khi trình thiên tai xảy ra, công tác dân vận ngay lập tức phát huy sức mạnh tổng hợp. Những đội cứu hộ, cứu nạn chủ yếu là quân đội, công an, và các lực lượng phòng chống thiên tai, được huy động khẩn cấp, bất chấp thời tiết khắc nghiệt hay địa hình hiểm trở. Họ tiến hành các chiến dịch di dời dân cư khỏi các khu vực nguy hiểm, đưa người dân đến các khu tạm trú an toàn, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau, đặc biệt chú trọng đến người già, trẻ em, người bệnh và những người có hoàn cảnh khó khăn. Lực lượng chức năng được bố trí để duy trì trật tự tại các khu vực bị ảnh hưởng để ngăn các hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ tài sản của người dân.
Các phương tiện hỗ trợ được vận động di chuyển kịp thời giúp người dân được đưa ra khỏi những vùng thiếu an toàn. Nhu yếu phẩm như lương thực, nước uống, thuốc men và các vật dụng thiết yếu khác được tập kết và phân phát đều đặn và ưu tiên cho những khu bị ảnh hưởng nặng nề một cách nhanh chóng. Các đội y tế cũng được cử đến kịp thời để chăm sóc sức khỏe cho người dân, đồng thời phòng chống các dịch bệnh có thể phát sinh do môi trường ô nhiễm sau thiên tai. Các cơ sở y tế lưu động được thiết lập, không chỉ đảm bảo việc cứu chữa kịp thời mà còn tạo niềm tin, sự an tâm cho người dân. Bên cạnh đó, nhờ sự trợ giúp của đồng bào cả nước các thông tin của người dân đang gặp khó khăn được thông tin nhanh chóng thông qua các nền tảng mạng xã hội, từ đó giúp người gặp nạn giảm thiểu được những rủi ro.
Sau khi thiên tai đi qua, công tác dân vận tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc khắc phục hậu quả và tái thiết lại cuộc sống cho người dân. Các tổ chức chính trị - xã hội dưới sự chỉ đạo của Đảng đã nhanh chóng tổ chức các đội tình nguyện, phối hợp với cán bộ địa phương tiến hành tiến hành dọn dẹp, vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, đồng thời xử lý các nguồn nước ô nhiễm, nhằm đảm bảo điều kiện sống an toàn, sạch sẽ cho người dân. Các lực lượng chức năng và người dân cùng nhau sửa chữa nhà cửa, khôi phục cơ sở hạ tầng bị hư hại như đường sá, điện lưới, trường học, bệnh viện. Đảng đã chỉ đạo các cấp chính quyền kêu gọi, huy động các nguồn lực từ xã hội, từ thiện, các doanh nghiệp để tổ chức thăm hỏi và động viên giúp người dân sớm ổn định cuộc sống.
Đảng đã lãnh đạo các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội cung cấp giống cây trồng, vật nuôi, tư liệu sản xuất và hỗ trợ tài chính cho những hộ dân bị thiệt hại, giúp họ dần khôi phục kinh tế, tiếp tục sản xuất, kinh doanh. Sau khi các công việc khắc phục cơ bản hoàn thành, chính quyền các cấp đã tiến hành tổ chức đánh giá toàn diện công tác ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Qua đó, rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu về tổ chức sơ tán, cứu trợ, và vận động nguồn lực, từ đó hoàn thiện các phương án phòng chống thiên tai cho những lần sau.
Qua công tác dân vận, sự tham gia của cộng đồng đã trở nên sâu rộng hơn, phát huy được sức mạnh của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp xã hội. Công tác dân vận đã góp phần quan trọng vào thành công trong công tác ứng phó với thiên tai, khẳng định sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng. Các chiến dịch phòng chống thiên tai được triển khai một cách đồng bộ, khẩn trương, góp phần hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản. Công tác hỗ trợ người dân, doanh nghiệp sau thiên tai được triển khai kịp thời, không chỉ giúp họ vượt qua khó khăn trước mắt mà còn hỗ trợ quá trình tái thiết và phát triển bền vững sau đó. Nhờ sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, nhân dân ta đã cùng nhau vượt qua khó khăn, thể hiện sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
Điều này cho thấy, Đảng không chỉ là người dẫn đường trong các vấn đề kinh tế, chính trị mà còn là tổ chức luôn sát cánh cùng nhân dân, trở thành chỗ dựa tinh thần vững chắc cho nhân dân trong những lúc khó khăn, nguy nan nhất. Các thành tựu này không chỉ là thước đo sự hiệu quả trong lãnh đạo mà còn là bằng chứng rõ ràng cho tính đúng đắn của Nghị quyết Đại hội XIII về xây dựng Đảng. Sự tham gia tích cực, đồng lòng của quần chúng không chỉ là thước đo cho sự hiệu quả của các chính sách mà còn là yếu tố giúp Đảng ngày càng hoàn thiện, nâng cao năng lực lãnh đạo và điều hành. Qua đó, sự đoàn kết và niềm tin giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân được thắt chặt, tạo nên sức mạnh tổng hợp, giúp Đảng không ngừng cải tiến, đổi mới và phát huy vai trò lãnh đạo./.