Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn: Cần có quy định xử lý tình trạng hạ tầng đi trước quy hoạch

Tránh tình trạng đi xin đất làm hạ tầng trước nhưng không có quy hoạch

Nêu ý kiến thảo luận tại Phiên họp, Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội) đồng tình với quan điểm, đối với thành phố trực thuộc Trung ương, bên cạnh quy hoạch tỉnh, cần phải có quy hoạch chung, bởi mỗi loại quy hoạch này có chức năng khác nhau. Tuy nhiên, cần phân định rõ ràng trong dự thảo Luật để tránh chồng chéo, trùng lặp.

Theo Đại biểu, trước đây chưa có quy hoạch tỉnh mà chỉ có quy hoạch chung với chức năng để định hướng phát triển cho tất cả các ngành, lĩnh vực. Sau đó, còn có quy hoạch chi tiết của từng ngành, lĩnh vực. Hiện nay, cấp tỉnh có quy hoạch tỉnh với chức năng là định hướng phát triển, nhưng không còn quy hoạch của các ngành, lĩnh vực nữa. Do vậy, quy hoạch chung hiện nay phải thực hiện chức năng cụ thể hóa định hướng của quy hoạch tỉnh và thay thế cho các quy hoạch ngành, lĩnh vực.

Đại biểu đề nghị, tại Điều 20 dự thảo Luật cần quy định theo hướng cụ thể hóa những nội dung về phát triển các yếu tố hạ tầng, chứ không phải là định hướng. Những khu vực nào không có quy hoạch phân khu thì phải xác định rõ ranh giới của các yếu tố để cắm mốc giới. Đồng thời, sửa Điều 34 dự thảo Luật theo hướng gộp các quy hoạch hạ tầng kỹ thuật lại (cao độ nền, thoát nước, giao thông, thủy lợi…) để đảm bảo tính đồng bộ trên phạm vi quy hoạch chung, tránh tình trạng chồng chéo.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng nhấn mạnh, trong kế hoạch thực hiện quy hoạch ở Điều 50, khoản 3 cần chỉ rõ tiến độ thực hiện các quy hoạch; thực hiện các quy hoạch về hạ tầng trước, sau đó mới quy hoạch đô thị, tránh tình trạng đi xin đất làm hạ tầng trước nhưng quy hoạch không có.

Đồng thời, trong các phương án lựa chọn về phát triển đô thị, phải có việc đánh giá về chi phí lợi ích trong việc sử dụng đất, để có cơ sở thuyết minh. Bởi quy hoạch thực chất là việc lựa chọn những phương án phân bổ nguồn lực cho các mục tiêu phát triển. Để khai thác hiệu quả nhất các nguồn lực, trong đó nguồn lực quan trọng nhất là đất đai, thì cần phải quy định cụ thể trong luật.

Cần bổ sung nguyên tắc áp dụng quy hoạch khi có mâu thuẫn giữa các quy hoạch

Đây là vấn đề Đại biểu Lã Thanh Tân (Đoàn ĐBQH TP. Hải Phòng) đặt ra tại phiên thảo luận. Theo đó, dự thảo Luật cần có quy định để đảm bảo sự phù hợp tuân thủ của các dự án đầu tư xây dựng với quy hoạch đô thị, nông thôn trong trường hợp có sự mâu thuẫn giữa các quy hoạch.

Đại biểu cho biết, theo quy định tại Điều 8 dự thảo Luật, khi có sự mâu thuẫn giữa các quy hoạch đô thị và nông thôn cùng cấp độ, cùng cấp thẩm quyền phê duyệt quy hoạch thì cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch quyết định quy hoạch được thực hiện; trường hợp cùng cấp độ, khác cấp thẩm quyền phê duyệt quy hoạch thì cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch cao hơn quyết định quy hoạch được thực hiện.

Tuy nhiên, việc quy định như vậy có thể làm phát sinh tình trạng dự án đang triển khai thì gặp phải sự không thống nhất giữa các quy hoạch, sẽ phải dừng lại để chờ cấp có thẩm quyền quyết định, hoặc chờ điều chỉnh các quy hoạch cho thống nhất mới được thực hiện.

Bên cạnh đó, Điều 8 của dự thảo Luật cũng mới chỉ đề cập đến sự mâu thuẫn giữa các quy hoạch đô thị và nông thôn với nhau theo quy định của Luật này. Trong khi, trên thực tế, còn có tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo giữa các quy hoạch xây dựng và nhiều quy hoạch khác như quy hoạch khoáng sản, năng lượng, giao thông, nông nghiệp, sử dụng đất cũng chưa được xử lý. Mặc dù trong dự thảo Luật cũng đã có quy định các nguyên tắc để đảm bảo tính thống nhất trong lập quy hoạch, nhưng thực tế nội dung của các quy hoạch mâu thuẫn, chồng chéo là điều không tránh khỏi, theo Đại biểu.

Vì vậy, Đại biểu Lã Thanh Tân đề nghị nghiên cứu, bổ sung nguyên tắc áp dụng, sử dụng quy hoạch khi có sự mâu thuẫn giữa các quy hoạch. Từ đó, có cơ sở xác định và áp dụng được nhanh, tránh lãng phí về thời gian, chi phí cũng như cơ hội của nhà đầu tư và nguồn lực của Nhà nước.

Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh việc cần tiếp tục làm rõ sự phù hợp của dự án đầu tư với các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh khi xem xét chủ trương đầu tư, tránh gây vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.

Về nguyên tắc lập đồng thời các quy hoạch chung (Điều 7), quy định bảo đảm sự phù hợp, tuân thủ của dự án đầu tư xây dựng với quy hoạch đô thị và nông thôn trong trường hợp có sự mâu thuẫn giữa các quy hoạch đô thị và nông thôn, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về việc cho phép lập đồng thời các Quy hoạch chung. Trường hợp Quy hoạch chung khác cấp thẩm quyền phê duyệt thì Quy hoạch chung có cấp thẩm quyền phê duyệt cao hơn được phê duyệt trước. Nếu Quy hoạch chung có cùng cấp thẩm quyền phê duyệt thì Quy hoạch chung được lập, thẩm định xong trước được phê duyệt trước.

Dự thảo Luật cũng chỉnh sửa quy định tại khoản 3 Điều 7 dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, tách thành Điều 8 với nội dung cụ thể như sau: Trường hợp có mâu thuẫn giữa các quy hoạch đô thị nông thôn cùng cấp độ thì cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch hoặc cơ quan có thẩm quyền cao hơn quyết định quy hoạch được thực hiện, thay vì thực hiện quy trình rà soát, điều chỉnh. Nếu mâu thuẫn giữa các quy hoạch đô thị nông thôn khác cấp độ thì các cơ quan tổ chức lập quy hoạch thực hiện rà soát, báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch để thực hiện việc điều chỉnh quy hoạch theo quy định tại Chương III của Luật này.

Trong trường hợp mâu thuẫn giữa các quy hoạch cùng cấp độ thì các nội dung đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch quyết định thực hiện phải được cập nhật và thể hiện trong hồ sơ quy hoạch. Trình tự, thủ tục báo cáo, quyết định quy hoạch trong trường hợp này được thực hiện theo quy định của Chính phủ, bảo đảm yêu cầu, nguyên tắc trong hoạt động quy hoạch đô thị nông thôn./.