Một bệnh nào đó bao giờ cũng phát ra một thứ triệu chứng lâm sàng nào đó. Có bệnh phát ngay. Có bệnh ủ âm ỷ. Có bệnh phát qua một bệnh khác... Cách chữa thông thường là căn cứ vào hiện tượng lâm sàng rồi khám, chụp chiếu, xét nghiệm, cuối cùng nếu gặp may thì cũng gọi ra được tên bệnh. Sau đó là đến kê đơn cắt thuốc chiểu theo cái tên bệnh, không ít trường hợp đó chỉ là bệnh phái sinh, tức gốc của nó là một bệnh khác, khó truy tìm hơn. Cách chữa đó gọi là trấn áp bệnh. Tuy bề ngoài có vẻ khỏi đấy nhưng đa số các trường hợp thực chất bệnh chỉ co lại, tạm lui, rút vào hang ổ... Chờ khi cơ thể ốm yếu, suy nhược, sức đề kháng kém; hoặc khi điều kiện ngoại cảnh thuận lợi như thời tiết thất thường... bệnh lại bùng phát. Lần này muốn chữa phải tăng liều thuốc, nhiều phen không kịp trở tay, chịu để Diêm Vương dắt về Âm phủ!
Là bởi vì nói như cổ nhân, “nhổ cỏ không nhổ tận gốc”, chẳng khác nào gieo cỏ? Các bậc thần y, các thầy thuốc giỏi thường lần sâu hơn đến gốc của bệnh, đuổi nó ra khỏi cơ thể, cắt rễ của nó, bao vây nó mà diệt tận mầm gây bệnh. Đó gọi là trị bệnh tận gốc.
Suy rộng ra, một quốc gia cũng như một cơ thể. Trong quá trình sống, quá trình phát triển, thế nào cũng có những tế bào, những nhóm chức năng, những bộ phận... suy thoái, trở thành nơi để bệnh lập hang ổ, chờ dịp phát ra. Chẳng hạn tham nhũng, buôn lậu, ăn hối lộ, lãng phí của công... có chung căn nguyên là tham lam, muốn sống phè phỡn mà không phải đổ mồ hôi, sôi nước mắt. Từ các loại bệnh này hàng loạt bệnh khác đua nhau nảy mầm: Tham nhũng đẻ ra rối loạn, đạo đức, kinh tế suy kiệt; Hối lộ và ăn hối lộ đẻ ra xu nịnh, nạn cò mồi, nạn bằng cấp giả, đưa kẻ bất tài vào những vị trí quan trọng; Buôn lậu đẻ ra nạn bảo kê quyền lực theo kiểu xã hội đen, nghiện hút... Đến lượt những bệnh mẹ đẻ bệnh con, bệnh con đẻ bệnh cháu... cho đến khi bệnh tràn lục phủ, ngũ tạng, ăn vào tủy, tim, óc... khiến không thuốc nào còn có tác dụng.
Nếu chỉ cứ chạy theo từng bệnh mà chữa thì chưa xong bệnh này đã lại lòi ra bệnh khác, thậm chí bỏ bệnh chủ, chữa bệnh phụ, cực kỳ tốn kém mà không hiệu quả. Bằng chứng là tử hình, phạt tù, tịch thu tài sản như vậy mà tham nhũng, hút xách, buôn lậu, trốn thuế, ăn hối lộ, mua quan bán tước... vẫn không giảm? Số người vào tù chỉ bằng phần nhỏ số người đang và sẽ phạm tội. Chính là bởi vì cái gốc của bệnh vẫn cứ mãi còn đó, bám rễ sâu vào cơ thể, không bị nhổ bật đi, không bị trị tiệt nọc.
Hãy thử xem những người vào nhà hàng, ăn chơi cháy trời, xài một bữa cả trăm triệu đồng, hành lạc một đêm đủ một gia đình nông dân sống cả năm, cờ bạc một giờ đốt số tiền đủ xây một trạm xá... là những ai? Không bao giờ là người lao động nhọc nhằn, kinh doanh chân chính, đổi mồ hôi và trí não lấy miếng ăn. Không bao giờ là những người tiêu bằng tiền do chính mình làm ra. Với họ, các loại bệnh trên không có đất cắm rễ. Gieo rắc bệnh đích thị chỉ là những kẻ ăn chơi, hưởng thụ bằng tiền của Nhà nước. Không hề khó nếu muốn chỉ tận mặt bọn này.
Phải tìm ra gốc của bệnh, nếu không, mọi cách chạy chữa, nói như người dân quê, cũng chỉ là “đánh bùn sang ao” mà thôi.