Nhiều căn hộ bị "treo" sổ hồng
Hiện nay, tình trạng người mua căn hộ nhiều năm nhưng không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ hồng) do vướng mắc pháp lý chưa được tháo gỡ không phải là hiếm ở Hà Nội. Điều này ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua nhà như khó thế chấp vay vốn ngân hàng, khó chuyển nhượng, không được nhập hộ khẩu…
Theo nghiên cứu, khảo sát của phóng viên Reatimes, một trong số những điển hình của tình trạng trên có thể kể đến tại 2 tòa nhà 18T1 và 18T2, lô đất HH6, chung cư The Golden An Khánh, xã An Khánh, huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội.
Thông tin từ người dân chung cư The Golden An Khánh, họ chuyển về đây sinh sống từ năm 2016, tuy nhiên đến nay vẫn còn khoảng 150 căn hộ chưa được cấp sổ hồng. Nguyên nhân do chủ đầu tư cùng các bên có liên quan chưa giải quyết, tháo gỡ xong các vướng mắc và thực hiện kết luận thanh tra của Thanh tra TP. Hà Nội.
Được biết, 2 tòa nhà 18T1, 18T2 trên được xây dựng thuộc dự án khu đô thị mới Nam An Khánh nằm trong quy hoạch phân khu đô thị S3, TP. Hà Nội. Cư dân nhận bàn giao căn hộ và thanh lý hợp đồng mua bán từ năm 2016, chủ đầu tư là Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long.
Chung cư The Golden An Khánh, xã An Khánh, huyện Hoài Đức. Ảnh: Q.T
Ngày 6/11/2017, Thanh tra TP. Hà Nội ban hành kết luận thanh tra số 4052 về dự án Golden An Khánh Lô HH6 có nội dung: "Diện tích sàn xây dựng công trình điều chỉnh lên thành 188.412 m2; giảm tỷ trọng sàn dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê và tăng tỷ trọng nhà ở, hệ số sử dụng đất 7.89 lần. Căn cứ tiết a, điểm 1.1 Khoản 1 Điều 10 của Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của Nghị định 45/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất. Thanh tra TP. Hà Nội thấy cần xem xét nghĩa vụ tài chính của Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long theo quy định của pháp luật (nếu có) khi thực hiện dự án chung cư cao tầng dịch vụ thương mại HH6 trên lô đất HH6 thuộc khu đô thị Nam An Khánh".
Kết luận thanh tra của TP. Hà Nội cũng nêu rõ nội dung giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Sở Xây dụng, Cục thuế Hà Nội và đơn vị liên quan kiểm tra, rà soát xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung theo quy định của pháp luật (nếu có) của Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long đối với dự án khu chung cư cao tầng, dịch vụ thương mại tại Lô HH6 thuộc khu đô thị mới Nam An Khánh.
Sau khi kết luận thanh tra được ban hành, các hộ dân sống tại đây đã liên hệ, nộp hồ sơ đến Văn phòng Đăng ký đất đai thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất và vẫn được cấp sổ hồng.
Thế nhưng, đến ngày 25/3/2022, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội lại ra văn bản số 3638 viện dẫn kết luận thanh tra số 4052 của Thanh tra TP. Hà Nội về việc "tạm dừng tiếp nhận hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất" với các căn hộ còn lại.
Trong khoảng 4 năm tính từ ngày có Kết luận thanh tra số 4052 ngày 6/11/2017 của Thanh tra TP. Hà Nội đến thời điểm Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội ra văn bạn tạm dừng đã có hơn 1.500 căn hộ được cấp sổ và còn khoảng 150 hộ dân bị dừng lại.
Sau khi nhận được văn bản tạm dừng cấp sổ, nhận thấy sự bất bình đẳng với hơn 1.500 hộ dân đã được cấp sổ, những hộ dân còn lại đã liên tục gửi nhiều đơn kiến nghị, khiếu nại đến UBND xã An Khánh, UBND huyện Hoài Đức, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, UBND TP. Hà Nội, Văn phòng đăng ký đất đai Hà Nội Thanh tra Chính Phủ và Công an TP. Hà Nội.
Chậm triển khai kết luận thanh tra?
Theo nghiên cứu và tìm hiểu của phóng viên Reatimes, trong khoảng thời gian gần 7 năm kể từ khi có Kết luận thanh tra số 4052 ngày 6/11/2017 của Thanh tra TP. Hà Nội, đến thời điểm hiện tại, TP. Hà Nội đã nhiều lần có văn bản đôn đốc, nhắc nhở việc thực hiện kết luận thanh tra này.
Cụ thể, ngày 23/12/2021, Thanh tra TP. Hà Nội có văn bản báo cáo UBND TP. Hà Nội về việc thực hiện sau thanh tra, kiểm tra đối với dự án The Golden An Khánh.
Tại văn bản này, Thanh tra TP. Hà Nội cho biết, trong 7 sở, ngành và cơ quan, đơn vị phải thực hiện kết luận thanh tra, kiểm tra chỉ có 4 đơn vị đã thực hiện, còn 3 đơn vị chưa thực hiện là Sở Tài nguyên và Môi trường phải rút kinh nghiệm do chậm thực hiện kết luận thanh tra và phải chủ trì thực hiện kiểm tra, rà soát nghĩa vụ tài chính của dự án; Sở Quy hoạch - Kiến trúc phối hợp thực hiện kiểm tra, rà soát nghĩa vụ tài chính của dự án; Sở Xây dựng phối hợp thực hiện kiểm tra, rà soát nghĩa vụ tài chính của dự án.
Do đó, Thanh tra TP. Hà Nội tiếp tục kiến nghị UBND TP. Hà Nội chỉ đạo yêu cầu các đơn vị nghiêm túc rút kinh nghiệm về việc chậm thực hiện kết luận, kiến nghị của Thanh tra TP. Hà Nội và chỉ đạo của UBND TP. Hà Nội về xử lý sau thanh tra, kiểm tra việc thực hiện kết luận của Thanh tra TP. Hà Nội. Đồng thời, khẩn trương thực hiện chỉ đạo của UBND TP. Hà Nội tại các văn bản trước đó về xử lý sau thanh tra, kiểm tra.
Tuy nhiên, Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long và các bên liên quan vẫn chưa giải quyết, tháo gỡ vướng mắc và thực hiện kết luận thanh tra để làm cơ sở tiếp tục cấp sổ cho người dân theo chỉ đạo của UBND TP. Hà Nội.
Gần đây nhất, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội vừa có văn bản ngày 21/8/2024 gửi cư dân và Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long trả lời đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà tại tòa nhà 18T1-18T2, lô HH6, chung cư The Golden An Khánh.
Theo đó, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội cho biết, đơn vị này đã đề nghị Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường để thực hiện kiểm tra, rà soát xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung theo quy định của pháp luật (nếu có) theo ý kiến chỉ đạo của UBND TP. Hà Nội và kết luận của thanh tra TP. Hà Nội về dự án The Golden An Khánh.
"Tuy nhiên, đến nay, Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long chưa có báo cáo về việc việc khắc phục các nội dung nếu trên do vậy Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội không có sơ sở báo cáo và thực hiện việc cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà tại dự án nêu trên", văn bản của Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội nêu.
Để có cơ sở xem xét việc cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà đã hoàn thành nghĩa vụ với chủ đầu tư, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội tiếp tục đề nghị Công ty CP Sông Đà - Hoàng Long khẩn trưởng liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội để thực hiện kiểm tra, rà soát xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung theo quy định của pháp luật (nếu có).
Sau khi có kết quả được cấp có thẩm quyền phê duyệt và chủ đầu tư thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính vào ngân sách Nhà nước (nếu có), Văn phòng Đăng ký Đất đai Hà Nội sẽ báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội tiếp tục cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà ở tại dự án theo quy định.
Sau khi nhận được văn bản của Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, ngày 9/9/2024, CTCP Sông Đà - Hoàng Long có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đề nghị, công ty này nộp trước số tiền hơn 6,688 tỷ đồng tiền sử dụng đất cho diện tích ô đất HH6.
Đồng thời, trong thời gian chờ kết luận của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội để thực hiện kiểm tra, rà soát nghĩa vụ tài chính bổ sung theo quy định của pháp luật (nếu có), Sông Đà - Hoàng Long đề nghị Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội tiếp nhận hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người mua nhà đã hoàn thành nghĩa vụ với chủ đầu tư tại dự án khu chung cư cao tầng dịch vụ thương mại HH6.
Trước tình trạng vụ việc kéo dài nhiều năm vẫn chưa được giải quyết, mới đây, trong đơn thư gửi các cơ quan chức năng, cư dân The Golden An Khánh cũng bất bình về sự thiếu bình đẳng khi chỉ hơn 150 trong tổng số 1.500 căn hộ chưa được cấp sổ bởi chủ đầu tư cùng các bên có liên quan chưa giải quyết, tháo gỡ xong các vướng mắc tại dự án.
Trao đổi với phóng viên, anh Quyết Thắng, đại diện cho một hộ dân chưa được cấp sổ cho biết, anh cùng với các chủ căn hộ chưa được cấp sổ đã gửi đơn lần thứ 7 và kiến nghị đến Thanh tra Chính phủ chỉ đạo Sở TN&MT Hà Nội tiếp tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất cho cư dân như đối với hơn 90% trường hợp đã được cấp trước đó để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của cư dân.
"Chúng tôi đề nghị các bên liên quan của TP. Hà Nội và Công ty Sông Đà Hoàng Long sớm thực hiện kết luận thanh tra của Thanh tra TP. Hà Nội, thanh tra dự án The Golden An Khánh để làm cơ sở tiếp tục cấp sổ hồng cho dân. Các bên đẩy đi đẩy lại như thời gian qua thì hàng trăm cư dân chúng tôi chẳng biết bao giờ mới được nhận sổ hồng, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống và kinh tế của chúng tôi", anh Quyết Thắng nhấn mạnh.
Đừng để "quýt làm cam chịu"
Trong những năm vừa qua, trên địa bàn TP. Hà Nội, tại nhiều dự án chung cư có tình trạng chủ đầu tư nhiều dự án để xảy ra những thiếu sót, vi phạm đã làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi chính đáng của người mua nhà.
Nhìn nhận sự việc nhiều căn hộ không được cấp sổ hồng do chủ đầu tư để xảy ra vi phạm, chuyên gia pháp lý bất động sản - luật sư ThS. Phạm Thanh Tuấn (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) - cho rằng, trong câu chuyện này, người đang chịu thiệt nhiều nhất là khách hàng, họ là những người hoàn toàn bị động. Trong hầu hết các trường hợp giao dịch, người mua nhà thường là đối tượng khó tiếp cận thông tin về bất động sản một cách đầy đủ và chính xác.
Luật sư ThS. Phạm Thanh Tuấn, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, chuyên gia pháp lý bất động sản.
"Vi phạm do chủ đầu tư thì cần xử lý chủ đầu tư. Không thể đẩy cái khó về cho những người mua nhà phải gánh chịu thêm những hậu quả từ vi phạm của chủ đầu tư", luật sư Phạm Thanh Tuấn nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cũng cho rằng, đối với những công trình sai phạm mà người dân không được cấp sổ đỏ, rõ ràng họ đang là người trực tiếp chịu rủi ro.
Theo ông Đính, việc tồn tại của các công trình sai phạm cần được xem xét kỹ lưỡng, đảm bảo không ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng và phải xử lý nghiêm khắc các cá nhân và tổ chức liên quan.
Trước đó, thông tin tại Phiên họp giải trình về việc giải quyết kiến nghị của cử tri từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 đến nay ghi nhận hiện còn hơn 100 nội dung cử tri kiến nghị thành phố giải quyết. Trong đó có kiến nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đảm bảo quyền lợi của người dân khi chủ đầu tư vi phạm của các hộ dân nhà chung cư G4 phường Trung Hòa (Cầu Giấy), chung cư CT6 và 16B Nguyễn Thái Học (quận Hà Đông) hay khu nhà HH Linh Đàm (Hoàng Mai)...
Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Lê Thanh Nam cho biết, hiện trên địa bàn Hà Nội còn 206 dự án với khoảng 62.000 căn hộ có sai phạm do vướng mắc về quy hoạch hoặc chưa hoàn thiện thủ tục pháp lý chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Nhiều dự án xây sai phép so với quy hoạch và thiết kế, chủ đầu tư tự ý tăng số tầng, chia nhỏ căn hộ hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chuyển nhượng dự án theo hình thức công ty mẹ cho công ty con. Với tình trạng này, người bị động gánh chịu hệ quả lớn nhất lại chính là người dân.
