Đến Khu tập thể 23 Hàng Bài, ai cũng không khỏi bất ngờ trước cảnh tượng những căn hộ tập thể lụp xụp, xuống cấp. Phía sau dãy nhà mặt tiền phố Hàng Bài trung tâm của Thủ đô Hà Nội, nơi mà mỗi mét vuông đất có giá lên đến cả tỷ đồng, lại có những căn hộ xuống cấp với diện tích nhỏ đến vậy.
Theo người dân Khu tập thể 23 Hàng Bài (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), đây là khu tập thể được phân cho các cán bộ công nhân của ngành bưu điện khi về tiếp quản Thủ đô sau ngày Giải phóng.
Theo ghi nhận thực tế của PV Reatimes, mỗi căn phòng trong khu tập thể này có diện tích từ 10 đến dưới 30m2 và nay đã trở nên chật chội hơn rất nhiều so với không gian sống cho mỗi hộ gia đình. Căn phòng vốn được thiết kế cho một cặp vợ chồng sinh sống thì nay theo thời gian, các nhân khẩu đã tăng lên nhiều. Vì vậy, việc cơi nới, lấn chiếm diện tích để mở rộng không gian sinh hoạt là điều khó tránh khỏi.
Nhiều người lập gia đình đã mua lại diện tích của nhau nên tách thành các căn hộ với diện tích từ 15 - 30m2. Qua nhiều năm, bên trong hành lang của khu nhà được các hộ tận dụng làm bếp, xây khu vệ sinh, phòng tắm... bởi theo thiết kế cũ thì việc tắm rửa, giặt giũ, nấu ăn sẽ ở khu sinh hoạt chung tầng 1.
Bà Hà, người sinh sống tại đây hơn 30 năm cho biết: “Các căn hộ ở đây ban đầu với diện tích xây dựng là 10m2 nên việc sinh hoạt vô cùng bất tiện, thiếu thốn đủ bề, mọi thứ ở đây xuống cấp nghiêm trọng. Nhưng do đã quen và có vị trí ở gần hồ Hoàn Kiếm nên tôi cùng nhiều người vẫn quyết bám trụ ở đây. Từ khu tập thể đi ra hồ Hoàn Kiếm chỉ hơn 100m.
Vào mùa hè, nhiệt độ đo được tại một số căn phòng cơi nới trên tầng thượng là 43 độ C khiến gia đình tôi phải đi "sơ tán" ra cầu thang, công viên, đến tối muộn mới trở về phòng. Khi trời mưa to, tôi phải dùng xô, chậu để hứng nước trong phòng. Sau khi cơi nới căn phòng rộng gần 20m2 trên tầng thượng, gia đình tôi đã lắp đặt thêm đường điện, nước nhưng việc vệ sinh cá nhân vẫn phải xuống nhà tắm và toilet chung ở tầng 1".
Ông Dũng, một người dân đang sinh sống tại Khu tập thể 23 Hàng Bài cho biết: “Cách đây khoảng 4 - 5 năm đã có doanh nghiệp đến hỏi mua với giá 1 tỷ đồng/m2 đối với diện tích nằm sát mặt phố Hàng Bài, còn diện tích ở trên các tầng được trả từ 700 - 800 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, đến thời điểm chuyển tiền cho các hộ dân thì doanh nghiệp lại không thấy đâu”.
Cũng theo ông Dũng: “Thực lòng chúng tôi cũng muốn chuyển đi nơi khác vì khu tập thể đã xuống cấp, xập xệ nhưng chưa có điều kiện nên phải ở lại”.
Chị Hoa, một người dân ở đây cho biết: “Cả khu tập thể có 2 - 3 cái toilet chung nhau rất bất tiện khi buổi sáng phải xếp hàng. Thế nhưng người dân trong khu tập thể đã phải chịu cảnh này hàng chục năm nay. Do đó hiện nay, một số gia đình đã tự xây cho mình một toilet riêng nhưng với những hộ có diện tích chật hẹp, không đủ điều kiện xây thì việc đi vệ sinh chung vẫn là một gánh nặng. Với những gia đình trên tầng 4 của khu tập thể, việc chạy xuống tầng 1 để đi vệ sinh đã là thói quen sinh hoạt từ bao năm nay”.
Bà Nguyễn Thị Điều, Tổ trưởng tổ dân phố số 1, phường Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm cho biết: "Khu tập thể này rộng gần 1.600m2, được xây dựng từ năm 1958 với diện tích các căn hộ rất nhỏ trên dưới 10m2, hiện nay đã cũ nát, xuống cấp, một số hộ có diện tích rộng hơn chút do mua lại căn hộ của nhà bên cạnh rồi mở rộng ra. Năm 2004, đã xảy ra vụ hỏa hoạn nghiêm trọng ở tầng thượng nhưng may mắn đã được dập tắt và không có thương vong.
Trước đây đã có nhiều cơ quan chức năng đến đánh giá, thẩm định khu tập thể nhưng đến nay vẫn chưa thấy cải tạo, sửa chữa. Hiện Khu tập thể 23 Hàng Bài có hơn 130 cư dân sinh sống, nhiều người muốn chuyển đi nơi khác nhưng chưa có phương án cụ thể hay địa điểm di dời nên đành ở lại".
Tình trạng của gia đình chị Hoa, ông Dũng... cũng là tình trạng chung của nhiều hộ gia đình đang sinh sống trong Khu tập thể 23 Hàng Bài. Dù hoàn cảnh rất khó khăn nhưng vì không có điều kiện để chuyển đến nơi ở mới nên họ vẫn đang phải từng ngày, từng giờ đối mặt với những hiểm nguy luôn rình rập bên mình. Những bức tường bong tróc vôi vữa, những trần nhà trơ lại khung sắt hoen gỉ có thể sập bất cứ lúc nào, hay từng chùm dây điện chằng chịt, cũ kỹ luôn là nỗi lo sợ và là nguyên nhân gây chập, cháy trong mỗi mùa mưa bão.
