Người dân "kêu cứu" vì mất quyền tự xây nhà
Mới đây, phản ánh tới Reatimes, nhiều khách mua hàng tại khu A, dự án Khu đô thị Thanh Hà Cienco5 (Hà Nội) cho biết, dù hợp đồng ký kết với chủ đầu tư - Công ty Cổ phần Phát triển địa ốc Cienco5 (Cienco5 Land) từ nhiều năm trước có điều khoản cho phép tự lựa chọn đơn vị thi công, xây dựng nhà, nhưng thời gian qua, chủ đầu tư đã tự triển khai xây dựng mà không có thông báo tới người dân.

Nhiều khu đất tại khu A, khu đô thị Thanh Hà - Cienco5 đang được chủ đầu tư rào chắn, đồng loạt triển khai thi công ép cọc. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Bên cạnh đó, theo một số khách hàng từng giao dịch với chủ đầu tư bằng thỏa thuận đặt cọc và đơn đăng ký nguyện vọng, sau thời gian dài chờ đợi thì tháng 4 vừa qua, chủ đầu tư đã mời các khách hàng này lên ký hợp đồng chuyển nhượng.
Tuy nhiên, khi làm việc, chủ đầu tư lại đưa cho khách hàng bản dự thảo hợp đồng với các điều khoản, đặc biệt là đơn giá xây dựng thô và hoàn thiện mặt ngoài từ 6,5 - 6,8 triệu đồng/m2 bị nhiều người cho là khá cao. Không ít người tại buổi làm việc đã đề nghị đàm phán thêm với công ty về các điều khoản này trước khi ký kết, song bị công ty xem là "không muốn ký hợp đồng".
Các khách hàng này cho rằng, việc chủ đầu tư đơn phương đưa ra mức giá này là áp đặt một chiều, thiếu sự thương lượng, thiếu minh bạch vì không cung cấp đầy đủ hồ sơ cơ sở như thiết kế chi tiết, dự toán để khách hàng đánh giá.
Bức xúc trước sự việc này, mới đây, nhiều khách hàng tại dự án Khu đô thị Thanh Hà - Cienco5 đã tập trung, căng băng rôn tại trụ sở công ty ở khu đô thị Linh Đàm (Hoàng Mai, Hà Nội), yêu cầu chủ đầu tư đàm phán, công khai minh bạch các vấn đề liên quan đến thiết kế xây dựng và giá xây dựng nhà.
Chị T. - một người trong nhóm khách hàng trên - cho biết, nhiều năm trước được nhân viên môi giới của công ty hướng dẫn giao dịch, mua nhà, đất tại khu A2.7 bằng hình thức thỏa thuận đặt cọc và đơn đăng ký nguyện vọng.
"Dù thời điểm đó, môi giới của công ty khẳng định khách hàng sẽ được tự quyết định nhà thầu thi công xây dựng nhà nhưng vừa qua, chủ đầu tư đã tự cho người thi công mà không có thông báo đến khách hàng", chị T. nhấn mạnh.
Thực tế, theo chị T., hầu hết khách hàng không phản đối việc chủ đầu tư đứng ra xây dựng nếu chủ đầu tư minh bạch về giá, cung cấp các bản thiết kế, bóc tách dự toán để người dân biết giá xây dựng chủ đầu tư đưa ra có hợp lý hay không.


Nhiều khách hàng tại dự án Khu đô thị Thanh Hà - Cienco5 đã tập trung, căng băng rôn quanh trụ sở công ty ở khu đô thị Linh Đàm. (
"Công ty đơn phương đưa ra một mức giá, nếu khách hàng không đồng ý thì coi như không muốn ký hợp đồng chuyển nhượng và hủy cọc. Việc này khiến chúng tôi cảm thấy bị áp đặt, buộc phải ký hợp đồng với những yếu tố bất lợi", chị T. bày tỏ.
Trong khi đó, chị X. - khách mua lô góc tại khu đất A2.7 bằng hình thức thỏa thuận đặt cọc và đơn đăng ký nguyện vọng - cho biết, thực tế chị mua "qua tay" người khác nên phải mất thêm khoản tiền chênh hàng tỷ đồng.
"Giá xây dựng chủ đầu tư đưa ra khi mời tôi lên ký hợp đồng chuyển nhượng là 6,8 triệu đồng/m2, tương đương hơn 2 tỷ đồng cho cả căn nhà, hiện vượt quá khả năng chi trả của tôi. Nếu tôi không đồng ý, công ty sẽ xem là không muốn ký hợp đồng, bị hủy đặt cọc và hoàn tiền cọc. Như vậy, hàng tỷ đồng tiền chênh tôi đóng cho người mua trước xem như mất trắng", chị X. chia sẻ.
Cũng theo các khách hàng này, trước đó, chủ đầu tư từng thông báo mức giá xây dựng tương tự đối với khu B1.1 và đã bị khách hàng tại đây phản ánh quá cao. Sau đó, chủ đầu tư phải điều chỉnh lại với mức giá xây dựng mới giảm xuống còn khoảng 5,3 - 6,3 triệu đồng/m2.
Trong khi đó, nhà tại khu A2.7 không có hầm như tại khu B1.1, người dân kỳ vọng giá xây dựng sẽ thấp hơn nhưng nay chủ đầu tư lại một lần nữa áp mức giá cao ngày trước.
Chủ đầu tư từ chối cho khách hàng tự xây nhà theo hợp đồng
Liên quan đến việc chủ đầu tư khu đô thị Thanh Hà - Cienco5 tự triển khai thi công xây dựng mà không thông báo cho khách hàng dù trong hợp đồng chuyển nhượng trước đây có điều khoản cho phép khách hàng lựa chọn nhà thầu, ông Nguyễn Xuân Bính - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển địa ốc Cienco5 - khẳng định, công ty tuân thủ quy định pháp luật hiện hành.
Ông Bính cho biết, việc mua bán nhà ở trong khu đô thị hiện nay được điều chỉnh bởi Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản. Trong đó, Điều 31 của luật Kinh doanh Bất động sản 2024 quy định rõ về điều kiện đối với đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản được chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho cá nhân tự xây dựng nhà ở.
"Một trong các điều kiện luật đưa ra là đất không được thuộc khu vực phường, quận, thành phố của đô thị loại đặc biệt, loại I, loại II và loại III. Do khu đô thị Thanh Hà Cienco5 thuộc TP. Hà Nội - đô thị loại đặc biệt, nên không phải trường hợp được chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho cá nhân tự xây dựng nhà ở", ông Bính giải thích.
Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển địa ốc Cienco5 thừa nhận, trong một số hợp đồng công ty ký với khách hàng trước đây có tồn tại điều khoản cho phép khách hàng tự xây nhà và lựa chọn đơn vị thi công.

Điều khoản cho phép người mua được tự lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng nhà được nêu rõ trong Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở khách hàng ký với công ty năm 2017. (Ảnh chụp tài liệu)
Tuy nhiên, ông khẳng định: "Hiện tại khi triển khai, công ty phải tuân theo quy định của pháp luật hiện hành, đồng nghĩa với việc điều khoản đó bị vô hiệu nên công ty không thực hiện. Việc người dân đòi hỏi chúng tôi thực hiện điều khoản đó là trái với quy định của pháp luật".
Đối với phản ánh của khách hàng về giá xây dựng nhà, ông Bính cho rằng, giá xây dựng nhà hiện nay đối với khu A2.7 tương đương với giá xây dựng nhà mà chủ đầu tư công bố ban đầu tại khu B1.1.
"Giá đó được tính toán, xây dựng từ tháng 10/2023 nên không có chuyện cao hơn giá thị trường thời điểm hiện tại. Từ đầu năm nay, giá nhiều loại vật liệu xây dựng đã tăng đáng kể, công ty cũng đang dự kiến tăng giá xây nhà từ tháng 7 tới. Như vậy, những khách hàng ký hợp đồng với công ty từ tháng 7 năm nay sẽ áp dụng mức giá xây nhà mới, cao hơn ít nhất 20% so với hiện tại", ông Bính thông tin.
Lý giải quyết định giảm giá xây dựng trước đó của chủ đầu tư tại khu B1.1, ông Bính phân tích, do thời điểm đó TP. Hà Nội ra thông báo yêu cầu chủ đầu tư vừa hoàn thành pháp lý dự án, vừa thực hiện xây dựng đối với phần đã đủ điều kiện, cụ thể là khu B1.1, khi đó đã được thẩm định thiết kế cơ sở.
Nhằm thực hiện chỉ đạo của TP. Hà Nội, tránh chậm tiến độ, ảnh hưởng đến việc bàn giao nhà cho các khách hàng tại khu B1.1, mặt khác khi đó pháp lý của dự án còn chưa hoàn thiện, chủ trương đầu tư hết hạn và công ty đang phải làm thủ tục gia hạn nên công ty mới đồng ý với các nhóm đại diện khách hàng về việc tính lại chi phí quản lý, chi phí thiết kế để giảm giá xây dựng, chấp nhận không tính đến lợi nhuận.
"Khi đó công ty không quan tâm đến lãi, lỗ mà chỉ cố gắng làm cho xong, để đảm bảo khu đô thị được chỉnh trang cho đẹp nên mới chấp nhận giảm giá. Bây giờ công ty đã được gia hạn chủ trương đầu tư, vật liệu xây dựng thì tăng giá trong khi công ty phải thực hiện đồng loạt 5.000 căn nhà, nên chúng tôi không có lý do gì phải giảm giá cả. Giá phải đúng với giá nhà thương mại. Thậm chí, giá công ty đưa ra vẫn thấp hơn thị trường gần 1 triệu đồng/m2", ông Bính giải thích.
Cũng theo Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển địa ốc Cienco5, giá nhà ở thương mại phải được tính đúng, tính đủ các chi phí, trong đó có chi phí đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật. Ngoài xây nhà cho người dân, công ty còn phải hoàn thiện hạ tầng đường sá, cầu cống, điện, nước, cây xanh…, khách hàng không thể đem giá xây nhà của chủ đầu tư để so sánh với giá xây nhà đơn lẻ bên ngoài.
"Nếu muốn so sánh, khách hàng có thể so sánh giá xây dựng của công ty với giá xây dựng tại các dự án nhà ở thương mại khác trên thị trường. Giờ hầu hết các chủ đầu tư đều tính giá xây dựng từ 7,5 - 8 triệu đồng/m2, trong khi Cienco5 chỉ tính 6,5 - 6,9 triệu đồng/m2", ông Bính nói.