Những năm gần đây, thú dựng cây nêu đón Tết lan tỏa ở nhiều miền quê xứ Nghệ khiến không gian Tết càng thêm lung linh, nhất là trên các cung đường liên thôn, liên xã. Từ ngày 23 Tết, nhiều ngôi làng nhỏ ở các huyện Diễn Châu, Nghi Lộc, Nghĩa Đàn, Nam Đàn, Hưng Nguyên… cây nêu được người dân dựng trước sân nhà, lá cờ đỏ sao vàng bay phất phới.
Theo ông Nguyễn Văn Hùng (xóm Nam Xuân, xã Xuân Tháp, huyện Diễn Châu) thì từ xa xưa các cụ thường dựng cây nêu ngày Tết vào ngày 23 tháng Chạp, ngày ông Công ông Táo lên trời. Ông thường chọn những cây tre già có các lóng tre và cành lá để nguyên, trên đó treo cờ phướn, đèn lồng vuông, khánh đất, chuông đất hoặc chuông gió để phát ra tiếng, treo cùng với lá bùa. Theo truyền thuyết, cây nêu được xem là cây vũ trụ nối liền đất với trời. Dựng cây nêu trong năm mới cũng là để đất trời giao hòa, phong thủy tương hợp, con người có cuộc sống tốt hơn.
Những ngày này, cùng với sắc màu đỏ thắm của hoa đào, màu vàng may mắn của cây quất, thì hình ảnh những cây nêu cùng lá cờ Tổ quốc tung bay trong gió như tạo nên một cảnh sắc rực rỡ, vui tươi trong khoảnh khắc tết đến xuân về.
Sau tết, từ ngày mùng 7 tháng giêng người dân lại làm lễ hạ nêu để bắt đầu một năm mới với nhiều mong đợi. Nếu mắt tre trong mấy ngày tết mà nảy chồi thì nhà đó sẽ có một năm phát tài. "Dựng cây nêu lên để báo hiệu ngày tết đến, con cái ở xa về sum vầy. Hạ cây nêu xuống là hết tết", ông Nguyễn Văn Hùng chia sẻ.
Thời điểm cận tết, người dân ở các vùng thôn quê xứ Nghệ dựng cây nêu theo phong tục truyền thống…
… với hàng lá cờ đỏ sao vàng bay phấp phới trên ngọn nêu dựng ở đầu làng. Cây nêu khi dựng lên phải cao hơn nóc nhà vì vậy tùy mỗi gia đình nhà cao hay thấp mà chọn nêu cho hợp lý.
Dọc các tuyến đường liên xã, liên huyện bắt gặp hình ảnh cây nêu được người dân dựng ngay trước cổng nhà, dùng để trang trí với lá cờ đỏ tổ quốc ở trên ngọn.
Cây nêu chủ yếu được treo đèn lồng ở trên ngọn với toàn thân được kết bằng đèn nháy đủ màu xanh, đỏ, tím, vàng,...
… và thường được làm từ những cây tre có thế đứng chắc đẹp, dựng hướng thẳng lên trời cao, cờ Tổ quốc được kéo lên với niềm tự hào dân tộc và mang những niềm tin, hy vọng mới.
… hoặc được treo đèn lồng ở trên ngọn, trong khoảnh khắc tết đến xuân về.
Cây nêu bảo vệ cho sự bình an của mỗi gia đình trước ma quỷ, trước những điều xui xẻo không đáng trong khoảng thời gian ông Táo về trời chầu trời và cũng nhắn gửi những nguyện ước cầu an, hy vọng về một năm mới vạn sự hanh thông, suôn sẻ.
Cây nêu với lá cờ Tổ quốc khiến cả vùng trời đỏ rực màu cờ tạo nên sự ấm áp trong những ngày tết đến xuân về, nhân thêm tình yêu quê hương đất nước, niềm tự hào dân tộc vẹn tròn.
Để có được một cây nêu đẹp, tre chọn làm cây nêu thường là thân cao, thẳng, không có dấu vết của sâu bệnh và quan trọng là không được cụt ngọn…
… và theo kinh nghiệm của ông bà ngày xưa, cây nêu tốt là cây tre có ngọn, hơi cong và còn cành, lá là tốt nhất.
Với ý nghĩa xua đuổi tà ma, mang lộc xuân vào nhà, các hộ dân xứ Nghệ An dựng cây nêu trang trí cầu kỳ tạo nên nét đặc trưng riêng tại các vùng quê khi Xuân 2025 đang cận kề.
