‘Sa Pa của Tây Nguyên’ sẽ trở thành Khu du lịch Quốc gia, trung tâm nghỉ dưỡng thiên nhiên của Việt Nam

Nằm ở độ cao trung bình 1.200m so với mực nước biển, xã Măng Đen (tỉnh Quảng Ngãi) sở hữu khí hậu ôn đới mát mẻ quanh năm, diện tích tự nhiên gần 40.000ha và độ che phủ rừng hơn 75%. Với dân số hơn 9.000 người, trong đó gần 80% là đồng bào dân tộc thiểu số, nơi đây mang trong mình bản sắc văn hóa độc đáo cùng hệ sinh thái phong phú, được ví như “Đà Lạt thứ hai” hay “Sa Pa của Tây Nguyên”.

Măng Đen nổi tiếng với chuỗi danh thắng gắn liền truyền thuyết Mơ Nâm “Bảy hồ, ba thác” như hồ Đắk Ke, Toong Đam, Toong Zơ Ri, thác Pa Sỹ… Bản sắc văn hóa của người Ca Dong, Mơ Nâm, Xơ Đăng, Hrê… với tiếng cồng chiêng, lễ hội mùa, ẩm thực và nghệ thuật dân gian đã tạo nên “gia vị đặc biệt” níu chân du khách mỗi lần ghé thăm.

Theo ông Đặng Quang Hà, Bí thư Đảng ủy xã Măng Đen, địa phương đang tập trung triển khai hàng loạt dự án hạ tầng trọng điểm để tạo thế và lực cho phát triển du lịch. Nổi bật là cao tốc Kon Tum - Quảng Ngãi, sân bay Măng Đen (diện tích 350ha, công suất dự kiến 1 triệu khách/năm, cách trung tâm Kon Tum cũ 45km về phía Đông Bắc), cùng hệ thống hạ tầng thông minh như bãi đỗ xe, Internet công cộng, quảng trường trung tâm, công viên, vườn hoa và công trình kiến trúc điểm nhấn.

Măng Đen được định hướng trở thành đô thị du lịch thông minh, kết hợp chuyển đổi số trong quản lý và dịch vụ. Hạ tầng giao thông từ trung tâm đến các điểm du lịch, làng cộng đồng được đồng bộ hóa, tạo thuận lợi thu hút nhà đầu tư phát triển các dự án đô thị - nghỉ dưỡng - dịch vụ du lịch quy mô lớn, chất lượng cao.

Bên cạnh đầu tư hạ tầng giao thông kết nối các điểm du lịch và làng cộng đồng, địa phương cũng chú trọng thu hút các nhà đầu tư lớn phát triển những dự án đô thị, nghỉ dưỡng và dịch vụ du lịch chất lượng cao. Không gian phát triển Măng Đen được quy hoạch theo mô hình ba lớp: vùng lõi bảo tồn rừng nguyên sinh, vùng đệm gắn với nông - lâm nghiệp hữu cơ, trồng dược liệu và phát triển farmstay, cùng vùng dịch vụ hướng đến đô thị xanh, phố đi bộ và kinh tế đêm.

Một trong những điểm nhấn của Măng Đen là mô hình làng du lịch cộng đồng theo thôn. Theo ông Trương Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND xã Măng Đen, ba làng Kon Chênh, Kon Vơng Kia và Kon Tu Ma sẽ được xây dựng thành làng du lịch cộng đồng với những sản phẩm đặc trưng riêng. Làng Kon Chênh khai thác văn hóa cồng chiêng, múa xoang, lễ hội dân gian và ẩm thực bản địa; làng Kon Vơng Kia mang đến trải nghiệm trồng lúa, làm vườn, chăm sóc cây ăn quả, sinh hoạt cộng đồng; còn làng Kon Tu Ma tập trung bảo tồn kiến trúc kho lúa truyền thống kết hợp phát triển dược liệu và du lịch nghỉ dưỡng bản địa. 

Ông Minh cho biết thêm, mục tiêu đến năm 2030 doanh thu du lịch của Măng Đen đạt khoảng 1.800 tỷ đồng/năm, trong đó làng Vi Rơ Ngheo sẽ phấn đấu trở thành làng du lịch cộng đồng đạt chuẩn ASEAN và hướng đến được công nhận là một trong những điểm du lịch hàng đầu châu Á.

Những nỗ lực phát triển hạ tầng và sản phẩm du lịch đang giúp Măng Đen trở thành điểm đến mới nổi của khu vực Tây Nguyên. Nếu năm 2021, xã chỉ đón khoảng 120.000 lượt khách thì đến năm 2024, con số này đã tăng vọt lên 1,2 triệu lượt, tương đương mức tăng trưởng 900%. Dự kiến cuối năm nay, Măng Đen sẽ đón hơn 1,5 triệu lượt khách và đến giai đoạn 2025-2030, lượng khách dự kiến đạt 2,5 triệu lượt mỗi năm.

Trước tiềm năng phát triển mạnh mẽ, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng khu du lịch Măng Đen đến năm 2045 với mục tiêu xây dựng Măng Đen trở thành một trong những trọng điểm du lịch của cả nước. Tỉnh Quảng Ngãi cũng xác định Măng Đen là cực tăng trưởng phía Tây, lấy du lịch làm nền tảng phát triển kinh tế - xã hội, kết nối trục “rừng - biển” của địa phương.

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Măng Đen lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 cũng đã xác định mục tiêu: Xây dựng và phát triển Măng Đen trở thành điểm đến du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng quốc gia với hệ sinh thái du lịch đặc sắc, bền vững, lấy thiên nhiên, văn hóa bản địa và cộng đồng làm nền tảng. Phấn đấu đưa xã Măng Đen đạt tiêu chí Khu du lịch Quốc gia vào năm 2030, là trung tâm nghỉ dưỡng thiên nhiên của Việt Nam.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, chính quyền xã Măng Đen tập trung quy hoạch không gian sinh thái gắn với bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển dịch vụ du lịch bền vững. Địa phương đang triển khai chương trình “Một triệu cây xanh vì Măng Đen xanh”, đẩy mạnh trồng rừng phủ xanh, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, song song với việc hoàn thiện hạ tầng kết nối vùng, trong đó có cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum. Măng Đen hướng đến phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng thân thiện môi trường, ưu tiên mô hình ít tác động đến tài nguyên thiên nhiên. Các khu, điểm du lịch sẽ được xây dựng đạt tiêu chuẩn quốc tế về quản lý môi trường, an toàn và trách nhiệm xã hội.

Địa phương cũng tăng cường hợp tác, liên kết với các trung tâm du lịch lớn trong nước để hình thành chuỗi du lịch “rừng - biển - văn hóa” kết nối Măng Đen với Sa Huỳnh, Lý Sơn, Hội An, Đà Nẵng. Song song đó là kế hoạch phát triển nguồn nhân lực, nâng cao kỹ năng làm du lịch cho người dân, đồng thời ban hành bộ quy tắc ứng xử du lịch, đẩy mạnh quảng bá hình ảnh Măng Đen ra thị trường trong nước và quốc tế.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Đặng Quang Hà, với quyết tâm chính trị cao, cơ chế chính sách đồng bộ cùng sự đồng hành của người dân và doanh nghiệp, Măng Đen hoàn toàn có thể trở thành mô hình du lịch sinh thái chuẩn mực của Việt Nam, góp phần thúc đẩy tăng trưởng xanh, phát triển bền vững và gìn giữ nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá cho các thế hệ tương lai.