Liên quan đến các sai phạm “khủng” tại khu dân cư Đập Đá, thị xã Nghi Sơn, Reatimes có đăng tải các bài viết: "Thanh Hóa: Huyện Tĩnh Gia buông lỏng quản lý tại dự án Khu dân cư Đập Đá" (ngày 19/5/2021); "Thanh tra tỉnh Thanh Hóa chỉ ra hàng loạt sai phạm pháp luật đất đai" (ngày 8/6/2022); "Hàng loạt sai phạm khủng mang tính hệ thống tại khu dân cư Đập Đá" (ngày 14/06/2022).
Từ những sai phạm tại dự án Khu dân cư Đập Đá, thị xã Nghi Sơn mà Reatimes phản ánh ở các bài trước cho thấy mức độ sai phạm của chủ đầu tư cũng như các đơn vị liên quan là rất nghiêm trọng. Chính những sai phạm mang tính hệ thống nối tiếp nhau đó đã dẫn tới việc cơ quan Thanh tra tỉnh Thanh Hóa phải vào cuộc để làm rõ tính chất và mức độ nghiêm trọng tại khu dân cư này.
Sau khi thanh tra toàn diện dự án, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã chỉ ra những sai phạm cụ thể tại dự án này như: UBND huyện Tĩnh Gia lấy ý kiến thống nhất của Sở Xây dựng (ngày 15/10/2010) sau khi phê duyệt điều chỉnh MBQH số 287/QĐ-QHMB (ngày 01/10/2010) là không đúng trình tự, thủ tục theo quy định tại khoản 4 Điều 31 Nghị định 37/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 của Chính phủ.
Nội dung phê duyệt MBQH chi tiết 1/500 số 287/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND huyện Tĩnh Gia chưa đảm bảo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 34 Nghị định số 37/2010/NĐ-CP ngày 07/4/2010 của Chính phủ. Danh mục dự án Khu dân cư Đập Đá được phê duyệt khi chưa được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua theo quy định tại khoản 1 Mục IV Phần thứ nhất Thông tư số 03/2009/TT-BKH.
Việc lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất theo Thông tư số 03/2009/TT-BKH còn một số khuyết điểm, vi phạm, như: Không đăng tải thông báo mời thầu (Hồ sơ yêu cầu) trên Báo Đấu thầu, không gửi Thư mời thầu đến Nhà đầu tư trong danh sách đăng ký tham gia theo quy định tại khoản 4 Mục III Phần thứ ba Thông tư số 03/2009/TT-BKH.
UBND huyện Tĩnh Gia ký Hợp đồng kinh tế với Nhà đầu tư (ngày 10/10/2011) trước thời điểm đăng tải thông tin kết quả lựa chọn Nhà đầu tư trên Báo Đấu thầu (ngày 26/10/2011) là chưa đảm bảo về trình tự, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư. Hợp đồng chưa có chế tài phân định trách nhiệm rõ ràng giữa các bên trong việc thực hiện dự án; chưa quy định về bảo hiểm, bảo hành công trình theo quy định tại Điều 45 Mục 8 Nghị định số 48/2010/NĐ-CP ngày 07/5/2010 của Chính phủ về Hợp đồng trong hoạt động xây dựng.
Chủ tịch UBND huyện Tĩnh Gia chưa phê duyệt và ký điều chỉnh Hợp đồng thực hiện dự án có sử dụng đất Khu dân cư Đập Đá theo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Văn bản số 10185/UBND-KTTC ngày 06/10/2015.
UBND huyện Tĩnh Gia có văn bản đề nghị Sở Xây dựng tham gia ý kiến về thiết kế cơ sở của dự án (ngày 06/10/2010) trước thời điểm Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt danh mục dự án đầu tư (ngày 8/10/2010) là chưa đảm bảo về trình tự, thủ tục đầu tư.
Việc phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và diện tích không có chi phí xây dựng nhà thô, mẫu nhà thô theo quy định tại Quyết định số 1788/QĐ-UBND ngày 28/9/2011 của Chủ tịch UBND huyện Tĩnh Gia.
UBND huyện Tĩnh Gia không ban hành thông báo thu hồi đất thực hiện dự án theo quy định tại khoản 2 Điều 29 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP;
Việc ký ban hành Quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thực hiện dự án chưa đảm bảo về trình tự, thời gian theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP;
UBND huyện Tĩnh Gia bàn giao phần diện tích đất giao thông, thủy lợi do UBND thị trấn Tĩnh Gia quản lý cho Nhà đầu tư thực hiện dự án khi chưa có Quyết định thu hồi đất.
Khi ban hành các Quyết định phê duyệt dự toán bồi thường GPMB dự án năm 2011, UBND huyện Tĩnh Gia chưa tính chi phí bồi thường, hỗ trợ diện tích đất nông nghiệp nằm trong ranh giới của khu dân cư theo quy định tại điểm 4.2 khoản 4 Điều 2 Quy định ban hành kèm theo Quyết định số 3788/2009/QĐ- UBND ngày 23/10/2009 của UBND tỉnh Thanh Hóa.
Công ty Quý Quyền tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất nền (171 lô) của dự án cho các hộ gia đình tự ý xây dựng công trình trước thời điểm có được sự thống nhất của UBND tỉnh tại Quyết định số 2186/QĐ-UBND ngày 26/6/2017, là không đúng nội dung được quy định tại Quyết định số 1788/QĐ- UBND ngày 28/9/2011 của UBND huyện Tĩnh Gia.
Tuy nhiên, theo nguồn tin phản ánh đến Reatime cho thấy, cơ quan Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã kiến nghị kiểm điểm các cá nhân, tập thể của UBND huyện Tĩnh Gia thời kì đó (nay là thị xã Nghi Sơn) và cũng chỉ yêu cầu Công ty Quý Quyền có những biện pháp khắc phục những sai phạm đã chỉ ra. Cụ thể:
Thanh tra tỉnh Thanh Hóa yêu cầu Công ty Quý Quyền có biện pháp khắc phục kịp thời những khuyết điểm, vi phạm đã chỉ ra trong kết luận thanh tra; nghiêm túc chấp hành đúng các quy định của pháp luật trong triển khai, thực hiện dự án; Hoàn thiện hồ sơ dự án, phối hợp với UBND thị xã Nghi Sơn để nghiệm thu, bàn giao hạng mục công trình công cộng cho cơ quan quản lý nhà nước khai thác theo quy định, như: Hệ thống giao thông nội bộ, hệ thống khuôn viên cây xanh và trình hồ sơ cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để thanh quyết toán theo quy định.
Đối với UBND huyện Tĩnh Gia (nay là thị xã Nghi Sơn): Kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể và các cá nhân (theo thời kỳ thực hiện dự án) có khuyết điểm, vi phạm đã được chỉ ra trong kết luận thanh tra. Rà soát, thực hiện việc kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, các cá nhân liên quan đến khuyết điểm, vi phạm trong thực hiện dự án đã được chỉ ra.
Yêu cầu UBND thị xã Nghi Sơn xác định diện tích, đối tượng quản lý sử dụng đất để có phương án thu hồi phần diện tích đất còn lại của dự án theo quy định; chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan chủ động trong công tác kiểm định chất lượng công trình, tổng nghiệm thu, bàn giao công trình; ký Hợp đồng điều chỉnh, làm cơ sở để rà soát, tổng hợp trước khi thanh quyết toán từng loại chi phí của dự án theo đúng nội dung chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Văn bản số 10185/UBND-KTTC ngày 06/10/2015 và quy định của pháp luật.
Như vậy, nhìn nhận từ những sai phạm tại dự án khu dân cư Đập Đá (huyện Tĩnh Gia, nay là Thị xã Nghi Sơn) cho thấy hành vi, mức độ vi phạm của tập thể, cá nhân có liên quan cũng như chủ đầu tư thực hiện dự án là rất lớn. Tuy nhiên, với những vi phạm đã được chỉ ra ở trên nhưng việc xử lý, kiến nghị xử lý sai phạm phải chăng còn quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe?
Dư luận chờ đợi những biện pháp xử lý nghiêm minh hơn từ các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa.