Tăng trưởng tín dụng có thể đạt 20%: Áp lực kiểm soát "bến đỗ" dòng tiền

Tăng trưởng tín dụng dự báo đạt 20%

Tại Họp báo Thông tin kết quả hoạt động ngân hàng quý III/2025, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Thanh Hà cho biết, tăng trưởng tín dụng các tháng trong năm 2025 đều cao hơn so với cùng kỳ năm 2024 và duy trì xu hướng tháng sau cao hơn tháng trước. Tính đến ngày 29/9/2025, tín dụng toàn nền kinh tế đã tăng 13,37% so với cuối năm 2024.

Một trong những động lực giúp tín dụng tăng trưởng tích cực trong thời gian qua là mặt bằng lãi suất thấp, kích thích mạnh mẽ nhu cầu vay vốn. Cụ thể, tính đến ngày 10/9, lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch mới của các ngân hàng chỉ ở mức 6,52%/năm, giảm thêm 0,41% so với cuối năm 2024. Đây cũng là mặt bằng lãi suất thấp nhất trong nhiều năm, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn vay rẻ hơn để phục vụ sản xuất, xuất khẩu và tiêu dùng.

Cùng với đó, việc đầu tư công được chú trọng đẩy mạnh và các vướng mắc pháp lý trên thị trường bất động sản dần được tháo gỡ đã cộng hưởng, tạo thành động lực thúc đẩy tín dụng tăng trưởng mạnh mẽ.

Trong bối cảnh tích cực đó, cùng với việc NHNN đã chủ động nới hạn mức tín dụng cho các ngân hàng từ tháng 7/2025, triển vọng những tháng cuối năm tiếp tục được đánh giá lạc quan. Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, tăng trưởng tín dụng cả năm nay có thể đạt 19-20%, mức tăng cao nhất trong khoảng 15 năm trở lại đây.

Báo cáo triển vọng của Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cũng đưa ra dự đoán, tăng trưởng tín dụng 2025 có thể bứt tốc đạt 18 - 20%, vượt mục tiêu cả năm do NHNN đề ra.

Tương tự, báo cáo triển vọng kinh tế toàn cầu quý IV/2025 của Ngân hàng UOB (Singapore) nhận định, kinh tế vĩ mô Việt Nam nhìn chung duy trì sự ổn định tích cực với tăng trưởng cao, lạm phát được kiểm soát trong mục tiêu đề ra, lãi suất ổn định và tỷ giá biến động khoảng 4% từ đầu năm đến nay. Trong bối cảnh này, tín dụng toàn hệ thống có thể đạt mức tăng trưởng 19 - 20% trong năm 2025.

Mới đây, chứng khoán MBS cũng dự phóng, tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 17 - 18% cuối năm 2025, với động lực đến từ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, Nghị quyết 68 nâng cao vai trò và vị thế doanh nghiệp tư nhân, định hướng bỏ "room tín dụng"... sẽ giúp các ngân hàng có nền tảng tốt về CAR, chi phí vốn và LDR thấp sẽ nâng cao được sức cạnh tranh.

Nhận định về tăng trưởng tín dụng thời gian tới, PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Thị trường Tài chính, Đại học kinh tế TP.HCM cho rằng, hiện lãi suất tiết kiệm trong xu hướng ổn định, trong khi nhu cầu vốn được dự báo cải thiện trong các tháng còn lại của năm. Bởi thông thường nhu cầu vốn của khách hàng trong cuối năm sẽ tăng cao hơn đầu năm do đây là mùa kinh doanh cao điểm của các doanh nghiệp và tiêu dùng. Do đó, đà tăng trưởng tín dụng sẽ tiếp tục diễn ra ở những tháng cuối năm.

"Hơn hết, cứ 2,2 - 2,5 đồng tăng trưởng tín dụng sẽ tạo ra 1 đồng tăng trưởng kinh tế. Như vậy, để đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP năm nay là 8,3 - 8,5%, mức tăng trưởng tín dụng có thể sẽ lên 18 - 19%", PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân nhìn nhận.

Nắn dòng tín dụng đi đúng hướng

Đà tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ là tín hiệu đáng mừng, phản ánh sức hấp thụ vốn của nền kinh tế đang phục hồi. Tuy nhiên, khi nhìn vào bức tranh rộng hơn, tỷ lệ dư nợ tín dụng trên GDP ngày càng gia tăng lại đặt ra những thách thức không nhỏ về sự phát triển bền vững.

Số liệu thống kê trong gần 10 năm trở lại đây cho thấy, tỷ lệ dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam đã tăng liên tục, từ 89,7% năm 2015 lên xấp xỉ 133% vào năm 2023 và đạt khoảng 138% vào cuối năm 2024. Dự báo năm 2025 sẽ tiếp tục tăng. Con số này cho thấy một thực tế, nền kinh tế Việt Nam đang phụ thuộc lớn vào đòn bẩy tài chính từ hệ thống ngân hàng. Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp vẫn chủ yếu dựa vào nguồn vốn đi vay, đồng nghĩa với việc sẽ mất nhiều thời gian hơn để doanh nghiệp tích lũy vốn tự có và giảm bớt sự phụ thuộc này. Và khi mức độ thâm dụng tín dụng quá cao có thể gây ra những rủi ro hệ thống như gia tăng nợ xấu, nguy cơ lạm phát cao và tiềm ẩn bong bóng tài sản tài chính, bất động sản.

Thực tế cũng cho thấy, tín dụng tăng trưởng tích cực song "bến đỗ" của dòng tiền lại đang tập trung chủ yếu ở bất động sản. Theo báo cáo của NHNN, đến ngày 31/7 dư nợ tín dụng bất động sản của các tổ chức tín dụng đạt 4,08 triệu tỷ đồng, tăng 16,95% so với cuối năm 2024, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng chung. Tín dụng bất động sản hiện chiếm 23,68% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, với tỷ lệ nợ xấu ở mức 2,43%.

Đáng lưu ý, dư nợ cho hoạt động kinh doanh bất động sản đạt 1,79 triệu tỷ đồng, tăng 23,87% và chiếm gần 44% tổng dư nợ bất động sản. Trong khi đó, đặc thù của lĩnh vực này là cần nguồn vốn trung và dài hạn nhưng ngân hàng chủ yếu huy động vốn ngắn hạn. Sự chênh lệch kỳ hạn này có thể tạo ra rủi ro thanh khoản, đặc biệt nếu khách hàng không trả nợ đúng hạn. NHNN cũng thẳng thắn nhận định, hiện vẫn còn một số chủ đầu tư có tiềm lực tài chính hạn chế, càng làm gia tăng nguy cơ rủi ro đối với hệ thống.

Vì vậy, bài toán đặt ra hiện nay không chỉ là tăng trưởng về lượng, mà quan trọng hơn là chất lượng dòng vốn và việc phân bổ tín dụng ra sao. Nếu không kiểm soát tốt dòng vốn, tiền có thể chảy lệch vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản đầu cơ, chứng khoán... Khi đó, tăng trưởng tín dụng sẽ không mang lại giá trị bền vững, mà còn có thể trở thành mầm mống cho những bất ổn trong tương lai của hệ thống tài chính.

PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân nhận định, việc bơm vốn cho bất động sản là cần thiết, song điều đó phải đi kèm cơ chế giám sát chặt chẽ từ Ngân hàng Nhà nước và sự thận trọng tối đa trong quản trị rủi ro của từng ngân hàng.

"Bài toán hiện nay không chỉ là tăng trưởng, mà phải là tăng trưởng bền vững, để bữa tiệc hôm nay không để lại một hóa đơn đắt giá cho ngày mai", ông nhấn mạnh.

TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cũng cho rằng, tín dụng ngân hàng hiện vẫn là kênh vốn chủ yếu của thị trường bất động sản, chiếm khoảng 25% tổng dư nợ toàn hệ thống. Tỷ lệ này tại Mỹ, châu Âu hay Trung Quốc cũng dao động trong khoảng 25 đến 29%. Tuy vậy, việc quá phụ thuộc vào nguồn vốn ngân hàng tiềm ẩn nhiều rủi ro và khó tạo nền tảng phát triển bền vững cho cả thị trường bất động sản lẫn hệ thống tài chính./.