"Khai tử" 11 dự án chậm tiến độ, vi phạm đầu tư
Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Trịnh Việt Hùng đã ký ban hành các văn bản chấm dứt hiệu lực Quyết định chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đầu tư, văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư của 11 dự án sử dụng vốn đầu tư ngoài ngân sách, khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn tỉnh.
Trả lời báo chí, ông Trịnh Việt Hùng cho biết: "Lý do thu hồi đối với 11 dự án này do đây đều là những dự án chậm triển khai, vi phạm Luật Đầu tư trên địa bàn tỉnh".
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, thực hiện Chỉ thị số 04 ngày 26/4/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường công tác quản lý các dự án sử dụng vốn đầu tư ngoài ngân sách, đặc biệt là các dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Thái Nguyên trước đó đã ban hành Quyết định thành lập Đoàn kiểm tra, Kế hoạch kiểm tra các dự án sử dụng vốn đầu tư ngoài ngân sách, các dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan thực hiện các thủ tục thu hồi theo đúng quy định của pháp luật.
Theo đó, các dự án chấm dứt hiệu lực Quyết định chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đầu tư gồm: Dự án siêu thị tổng hợp tại phường Trung Thành, TP. Thái Nguyên của Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên; Dự án xây dựng nhà ở xã hội Tiến Bộ tại TX. Phổ Yên của Công ty Cổ phần Tập đoàn Tiến Bộ; Dự án đầu tư Khu dịch vụ Logistic Yên Bình của Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Yên Bình; Chủ trương thực hiện nghiên cứu, khảo sát, lập dự án xây dựng, khai thác tuyến vận tải thủy sông Cầu từ xã Văn Lăng, huyện Đồng Hỷ đến xã Hà Châu, huyện Phú Bình.
Tiếp đó, dự án đầu tư phương tiện vận tải tại tiểu khu Cầu Trắng, thị trấn Đu, huyện Phú Lương của Công ty Cổ phần Công thương V20; Dự án đầu tư xây dựng Khu liên hợp văn hóa thể thao Trần Sơn Thái Nguyên tại phường Túc Duyên, TP. Thái Nguyên của Công ty Cổ phần Phát triển kinh doanh Trần Sơn.
Dự án đầu tư Nhà máy sản xuất và chế biến chè tại xóm Bờ Lở, xã Vinh Sơn, TP. Sông Công của Doanh nghiệp tư nhân Trà Hạnh Nguyệt; Dự án đầu tư Trường mầm non tư thục HaHo tại tổ dân phố Trung Hòa, thị trấn Hùng Sơn, huyện Đại Từ của Công ty Cổ phần Vật liệu xây dựng Đào Ngân.
Dự án Trường Tiểu học - THCS - THPT ICOSCHOOL Thái Nguyên tại thôn Trung Thành, xã Quyết Thắng, TP. Thái Nguyên của Công ty Cổ phần Quốc tế ICO; Dự án đầu tư xây dựng bãi đỗ xe và khu nhà hàng dịch vụ tại Khu đô thị Hồ Xương Rồng, phường Phan Đình Phùng, TP. Thái Nguyên của Công ty Cổ phần Đầu tư dịch vụ Hà Thái; Dự án đầu tư xây dựng Trung tâm thương mại và giới thiệu sản phẩm tại đường Lương Ngọc Quyến, phường Hoàng Văn Thụ, TP. Thái Nguyên của Công ty Cổ phần Tư vấn quốc tế và Xây dựng Hồng Phát.
Như vậy, trên cơ sở kết quả rà soát, tổng hợp kết quả kiểm tra của Đoàn kiểm tra, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên đã xem xét, ban hành văn bản chấm dứt hiệu lực Quyết định chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đầu tư, văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư của 11 dự án.
Kiên quyết thu hồi các dự án chậm tiến độ
Theo báo cáo của các cơ quan chức năng, từ năm 2013 đến nay, tỉnh Thái Nguyên đã tổ chức các đoàn công tác kiểm tra, rà soát các dự án đầu tư ngoài ngân sách và đã ra quyết định thu hồi đối với các dự án vi phạm. Gần đây nhất, năm 2018, Đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra đối với 97 dự án, trong đó có 43 dự án thuộc diện kiến nghị thu hồi (39 dự án đã có quyết định thu hồi; 4 dự án đang tiếp tục kiến nghị thu hồi).
Những dự án được kiến nghị thu hồi chủ yếu là do nhà đầu tư không triển khai các bước tiếp theo về đầu tư như: Lập, trình, phê duyệt dự án; giải phóng mặt bằng và làm các thủ tục thuê đất theo quy định; một số chủ đầu tư đề nghị không tiếp tục thực hiện dự án; một số dự án đã triển khai thực hiện, song chưa hoàn thiện các thủ tục pháp lý về đất đai…
Trước đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy có Chỉ thị số 04 ngày 26/4/2021 về việc tăng cường công tác quản lý các dự án sử dụng vốn đầu tư ngoài ngân sách, đặc biệt là các dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Thái Nguyên cũng đã ban hành Quyết định thành lập Đoàn kiểm tra, Kế hoạch kiểm tra các dự án sử dụng vốn đầu tư ngoài ngân sách, các dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Theo Kế hoạch đã ban hành, Đoàn kiểm tra đã chia thành 4 tổ, tiến hành rà soát, kiểm tra thực tế tại 114 dự án đầu tư sử dụng vốn đầu tư ngoài ngân sách, các dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn tỉnh.
Nội dung kiểm tra tập trung vào việc triển khai thực hiện dự án đầu tư; việc chấp hành các quy định pháp luật về đầu tư, xây dựng, đấu thầu, đất đai, khoáng sản, bảo vệ môi trường, doanh nghiệp, kinh doanh bất động sản; thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với các nội dung trong triển khai thực hiện dự án.
Thời kỳ kiểm tra các dự án đầu tư từ khi được chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư, quyết định chấp thuận đầu tư đến thời điểm ngày 30/4/2021 và những nội dung liên quan đến trước và sau thời kỳ kiểm tra.
Đây là lần thứ 3 tỉnh Thái Nguyên thành lập Đoàn kiểm tra các dự án sử dụng vốn đầu tư ngoài ngân sách, các dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn. Hai lần trước được thực hiện vào các năm 2016 và 2018.
Đặc biệt, tại Chỉ thị số 04-CT/TU nhấn mạnh: Thường vụ Tỉnh uỷ cũng yêu cầu các đơn vị liên quan xem xét kỹ lưỡng, cân nhắc thận trọng trong quá trình cấp phép các dự án mới đối với các nhà đầu tư có dự án đã bị thu hồi (do chậm tiến độ, vi phạm các quy định của pháp luật...); Xử lý nghiêm đối với các cá nhân, tập thể nếu để xảy ra hiện tượng nể nang, né tránh, tiêu cực trong quá trình xử lý, thu hồi đối với các dự án này.
Theo đánh giá của tỉnh, những năm qua, các cấp ủy đảng, chính quyền đã tập trung chỉ đạo đồng bộ, có nhiều giải pháp cải thiện môi trường, thu hút được nhiều doanh nghiệp triển khai các dự án trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, một số dự án chậm tiến độ, năng lực, kinh nghiệm của nhà đầu tư hạn chế dẫn đến không thực hiện đúng cam kết đầu tư. Việc xử lý đối với một số dự án vi phạm về tiến độ, chất lượng, nghĩa vụ tài chính… chưa được quyết liệt, đúng quy định của pháp luật…
Trước thực tế trên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu ban cán sự đảng, đảng đoàn, các ban xây dựng đảng của Tỉnh ủy, các đảng bộ trực thuộc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện các dự án đầu tư ngoài ngân sách, đặc biệt là các khu dân cư, khu đô thị, xử lý dứt điểm đối với các dự án vi phạm pháp luật, vi phạm tiến độ, nghĩa vụ tài chính…
“UBND tỉnh xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các dự án đầu tư ngoài ngân sách, kiên quyết xử lý đối với các dự án vi phạm. Đối với các dự án vi phạm đã có quyết định thu hồi, bãi bỏ quyết định giao đất, cho thuê đất, UBND tỉnh thực hiện thu hồi theo quy định của pháp luật, hoàn thành trước ngày 30/9/2021; xử lý dứt điểm những dự án chậm tiến độ, hoàn thành trước ngày 31/12/2021”, Chỉ thị nêu rõ.
Liên quan vấn đề này, các chuyên gia cho rằng chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng cần phải mạnh tay xử lý các dự án chậm tiến độ, “ôm đất” chờ thời.
Theo GS.TSKH. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, đối với một dự án đã được giao đất, sau 24 tháng nếu chủ đầu tư không triển khai thì cơ quan quản lý Nhà nước sẽ thu hồi hoặc phải gia hạn với một số điều kiện kèm theo. Tuy nhiên, trên thực tế, sau thời gian 24 tháng, không ít chủ đầu tư vẫn “ôm” đất nhiều năm tiếp theo dù không triển khai bất cứ hạng mục nào.
"Không thể vì dự án đã hình thành tài sản trên đất hay dự án đã sang tên đổi chủ mà trì hoãn việc xử lý các dự án, quỹ đất vi phạm, cũng không nên vì lo ngại thị trường bất động sản chịu tín hiệu xấu khi một số doanh nghiệp lớn có dấu hiệu vi phạm mà trì hoãn. Có như vậy, thị trường mới minh bạch, môi trường đầu tư mới công bằng", GS. Võ nhấn mạnh.
Để ngăn chặn tình trạng này, vị chuyên gia cho rằng, bên cạnh việc kiên quyết thu hồi, cần có chế tài xử phạt các chủ đầu tư “chây ì”. Ông Võ cho biết thêm, để xảy ra việc này có nhiều nguyên nhân nhưng đầu tiên phải nhắc đến việc lựa chọn nhà đầu tư không bảo đảm yêu cầu. Theo đó, có tình trạng chủ đầu tư không đủ năng lực tài chính nhưng cố “lách” vào để có đất, sau đó không triển khai dự án mà chuyển nhượng lại./.
