Mới đây, Thanh tra Chính phủ có kết luận thanh tra 138/KL-TTCP, về công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, quản lý đầu tư xây dựng và quản lý, sử dụng đất đai tại TP. Cần Thơ giai đoạn 2015 – 2022. Trong đó, đáng chú ý Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều sai phạm trong công tác quản lý sử dụng đất công tại các Khu công nghiệp.
Theo đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an chỉ đạo cơ quan chức năng tiếp nhận thông tin đối với sai phạm của Trung tâm xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp (KCN) Thốt Nốt tại KCN Thốt Nốt (giai đoạn 3) đối với 3 hợp đồng cho thuê đất của 2 doanh nghiệp để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.
Trung tâm xây dựng hạ tầng KCN Thốt Nốt chưa được UBND TP Cần Thơ cho thuê đất tại KCN Thốt Nốt (giai đoạn 3), chưa đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp nhưng đã ký hợp đồng cho thuê lại đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê là vi phạm quy định của pháp luật. (Ảnh: Hữu Lễ)
Theo báo cáo của Ban Quản lý các Khu chế xuất (KCX) và Khu công nghiệp (KCN) Cần Thơ: Để có kinh phí giải phóng mặt bằng và đầu tư hạ tầng kỹ thuật, Chủ đầu tư đã ký hợp đồng cho thuê lại đất với 2 tổ chức kinh tế để ứng vốn.
Cụ thể, ngày 1/12/2010 ký hợp đồng nguyên tắc thuê lại đất với Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam, với giá trị hợp đồng 449.020 USD. Ngày 7/5/2014 ký tiếp hợp đồng nguyên tắc thuê lại đất.
Ngoài ra, ngày 5/4/2011, Chủ đầu tư ký với Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam hợp đồng tạm ứng tiền chi trả chi phí bồi thường và giải phóng mặt bằng, với số tiền 2.353.299 USD; Theo đó, đơn giá thuê trả một lần với đơn giá ký năm 2010 là 40USD/m2/50năm và năm 2013 là 80USD/m2/50năm; tổng diện tích khoảng 6.03ha).
Trên cơ sở đó, Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam đã chuyển tiền thanh toán cho chủ đầu tư 24 lần (từ 2007 đến 2014), với tổng số tiền 55.625 triệu đồng. Đồng thời, chủ đầu tư đã bàn giao đất cho Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam 3 lần trong giai đoạn từ 2007 đến 2012, với tổng diện tích 6,03ha. Tuy nhiên, theo báo cáo của Chủ đầu tư, hiện nay Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam đã xây dựng nhà máy trên diện tích 4,45ha.
Ngày 31/3/2016, Chủ đầu tư ký hợp đồng nguyên tắc thuê lại đất với Công ty CP Tập đoàn Trường Hải, với giá trị hợp đồng là 2.300.000 USD. Theo đó, đơn giá thuê trả 1 lần là 100USD/m2/50 năm, diện tích khoảng 2,3ha.
Trên cơ sở đó, Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải đã chuyển tiền thanh toán cho Chủ đầu tư 3 lần (năm 2017) với tổng số tiền 52.427 triệu đồng. Đồng thời, Chủ đầu tư đã giao đất cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải vào ngày 01/8/2017 với tổng diện tích 2,56ha. Theo báo cáo của Chủ đầu tư, hiện nay Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải đã xây dựng nhà máy trên diện tích 2,3ha.
Như vậy, việc Trung tâm xây dựng hạ tầng KCN Thốt Nốt chưa được UBND TP. Cần Thơ cho thuê đất tại KCN Thốt Nốt (giai đoạn 3), chưa đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp nhưng đã ký hợp đồng cho thuê lại đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê, với diện tích 7,01ha (Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam ký 2 hợp đồng năm 2010, năm 2014 với diện tích 4,45ha và Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải ký hợp đồng năm 2016 với diện tích 2,56ha) là vi phạm quy định tại Điều 90 Luật Đất đai năm 2003, Điều 149 Luật Đất đai năm 2013, khoản 7 Điều 2 Nghị định 17/2006/NĐ-CP, khoản 2 Điều 51 Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
Mặt khác, đơn giá tại 03/04 hợp đồng cho thuê lại đất nêu trên chưa được UBND thành phố, Sở Tài chính phê duyệt, vi phạm quy định tại Điều 6 Nghị định số 142/2005/NĐ-CP và Điều 4 Nghị định số 46/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo Thanh tra Chính phủ kết luận, các vi phạm này cần chuyển thông tin sang Cơ quan Điều tra để xem xét, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Đối với KCN Hưng Phú 1, Công ty CP KCN Sài Gòn-Cần Thơ là chủ đầu tư KCN Hưng Phú được nhà nước cho thuê đất 50 năm kể từ ngày 28/11/2008, nhưng trước đó ngày 7/8/2006 chủ đầu tư đã cho Công ty CP Xây dựng Sài Gòn thuê đất là vi phạm quy định tại Khoản 7 Điều 2 Nghị định 17/2006/NĐ-CP.
Ngoài ra, đối với 4 KCN: Trà Nóc 1, Trà Nóc 2, Hưng Phú, Thốt Nốt. Chủ đầu tư được nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm, nhưng chủ đầu tư đã cho 29 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất theo hình thức trả tiền một lần là vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 149 Luật Đất đai 2013. Tổng số tiền thuê đất trả tiền 1 lần cho cả thời gian thuê, tiền phạt chậm nộp tạm tính (123.564 triệu đồng), cần phải thu về NSNN theo quy định.
Đối với KCN Hưng Phú 1, Công ty CP KCN Sài Gòn - Cần Thơ là chủ đầu tư KCN Hưng Phú được nhà nước cho thuê đất 50 năm kể từ ngày 28/11/2008, nhưng trước đó ngày 7/8/2006 Chủ đầu tư đã cho Công ty CP Xây dựng Sài Gòn thuê đất là vi phạm quy định tại Khoản 7 Điều 2 Nghị định 17/2006/NĐ-CP.
Theo Thanh tra Chính phủ, những tồn tại, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm nêu trên chủ yếu do nguyên nhân chủ quan của tổ chức, cá nhân trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ dược giao, cụ thể: Trách nhiệm đối với các tồn tại, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc về Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ được phân công phụ trách, Chủ tịch Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể thành phố, Giám đốc các Sở, ngành (Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài chính, Nông nghiệp và PTNT), Cục trưởng Cục thuế, Trưởng ban quản lý KCX và KCN thành phố.
Từ đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND TP Cần Thơ các thời kỳ có liên quan đến những tồn tại, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm nêu tại Kết luận thanh tra.
Đồng thời, đề nghị Bộ Công an chỉ đạo cơ quan chức năng tiếp nhận thông tin đối với sai phạm của Trung tâm xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp (KCN) Thốt Nốt tại KCN Thốt Nốt (giai đoạn 3) đối với 3 hợp đồng cho thuê đất của 2 doanh nghiệp để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.
