Nội dung trên được Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập trong Công điện số 03/CĐ-TTg ngày 15/1/2025 gửi các bộ ngành, địa phương, yêu cầu tập trung chấn chỉnh, xử lý việc thao túng giá, đầu cơ bất động sản và thanh tra, kiểm tra các dự án đầu tư xây dựng bất động sản.
Theo đó, trong năm 2024, một số khu vực ghi nhận giá bất động sản tăng cao so với khả năng đáp ứng tài chính của người dân. Nguyên nhân là một số hội, nhóm đầu cơ lợi dụng sự thiếu hiểu biết, tâm lý đầu tư theo đám đông của người dân để thao túng tâm lý, "đẩy giá tăng cao", "tạo giá ảo" gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm trục lợi. Ngoài ra, một số chủ đầu tư dự án bất động sản lợi dụng tình hình nguồn cung bất động sản hạn chế để đưa ra giá chào bán cao hơn mức trung bình của các dự án để thu lợi. Kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất cao bất thường tại một số khu vực làm tăng mặt bằng giá đất, giá nhà ở.
Chính vì vậy, để tăng cường kiểm soát và xử lý kịp thời việc thao túng, đẩy giá và đầu cơ bất động sản, Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Tài chính nghiên cứu, đề xuất chính sách thuế nhằm hạn chế hoạt động đầu cơ bất động sản, bảo đảm phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam và thông lệ quốc tế. Trong đó, nghiên cứu phương án thu thuế phần chênh lệch giá giữa giá tính tiền sử dụng đất và giá bán sản phẩm bất động sản của các dự án, thu thuế phần chênh lệch các lần giao dịch, báo cáo Chính phủ trước ngày 30/4/2025.
Bên cạnh đó, tiếp tục điều hành linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tài khóa, tài chính, tiền tệ khơi thông các dòng vốn phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nói chung, thị trường bất động sản nói riêng. Phối hợp với Bộ Xây dựng và các bộ liên quan nghiên cứu, thực hiện chuyển đổi số để liên thông các thủ tục từ giao dịch bất động sản, công chứng, thuế và đăng ký giao dịch đất đai trên môi trường điện tử.
Cần nghiên cứu, đề xuất chính sách thuế nhằm hạn chế hoạt động đầu cơ bất động sản. (Ảnh minh hoạ: Bùi Văn Doanh)
Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu Thống đốc Ngân hàng nhà nước rà soát kỹ lưỡng, đảm bảo các tổ chức tín dụng định giá các tài sản đảm bảo là bất động sản khách quan, hợp lý, tuân thủ quy định quản lý rủi ro tín dụng. Đặc biệt không được tiếp tay cho hành vi thao túng giá, tạo mặt bằng giá mới "ảo", làm mất ổn định và "méo mó" thị trường. Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm công tác đấu giá đất; đưa thông tin sai lệch với mục đích tạo sốt ảo và lừa đảo người dân để trục lợi.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên Môi trường và các bộ, ngành có liên quan nghiên cứu Đề án thí điểm mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý, báo cáo Thủ tướng trong quý II/2025.
Kiến nghị về chính sách thuế áp dụng với người sở hữu nhiều nhà đất, bỏ hoang bất động sản cũng được đoàn giám sát của Quốc hội đưa ra cuối tháng 11/2024, trong bối cảnh giá bất động sản, nhà ở liên tục tăng mạnh tại nhiều địa phương. Tình trạng nóng sốt tại các phiên đấu giá đất ở huyện ven có giá trúng cao hơn nhiều lần mức khởi điểm, ảnh hưởng phát triển lành mạnh của thị trường. Nhiều địa phương hiện nay ghi nhận tình trạng lệch pha trên thị trường bất động sản trầm trọng, dư thừa các sản phẩm như shophouse, biệt thự, thiếu nhà ở bình dân, vừa túi tiền, nhất là tại Hà Nội và TP.HCM.
Trước đó, Bộ Xây dựng cũng đã có đề xuất về việc đánh thuế với trường hợp sở hữu, sử dụng nhiều nhà, đất nhằm hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại trong thời gian ngắn để kiếm lời. Đề xuất trên được Bộ Tài chính hoàn toàn đồng tình và Bộ này cũng đang nghiên cứu, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế, xác định chính sách thuế với các trường hợp sử dụng nhiều diện tích đất, nhà ở, đất bỏ hoang, đất đã giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng.
Ngoài ra, việc cải cách các chính sách thuế này cũng được đặt trong tổng thể thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế của Việt Nam đến năm 2030 đã được Thủ tướng duyệt.
