Thích
Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA) vừa gửi kiến nghị đến Quốc hội góp ý dự thảo Nghị quyết về các cơ chế tháo gỡ khó khăn trong thi hành Luật Đất đai đối với doanh nghiệp trên địa bàn TP. HCM.
Theo văn bản khẩn số 148 gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HoREA đề xuất bổ sung quy định miễn khoản tiền sử dụng đất bổ sung đối với các doanh nghiệp không có lỗi, nhằm tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho hàng trăm dự án đang “đóng băng”.
HoREA cho rằng điểm d khoản 2 Điều 257 Luật Đất đai 2024 đang tạo rủi ro cho doanh nghiệp khi yêu cầu nộp bổ sung tiền sử dụng đất trong thời gian chậm tính nghĩa vụ tài chính, nhưng chưa phân định rõ trách nhiệm.
TP. HCM hiện có 100 dự án bất động sản đợi đóng tiền sử dụng đất. Ảnh minh họa
Việc chậm ban hành quyết định giá đất hoặc điều chỉnh quy hoạch chủ yếu xuất phát từ quy trình hành chính và thẩm quyền của cơ quan Nhà nước, không thuộc lỗi của doanh nghiệp. Do đó, yêu cầu doanh nghiệp nộp bổ sung cho khoảng thời gian này là chưa hợp lý.
HoREA kiến nghị bổ sung Điều 10a vào dự thảo Nghị quyết, nêu rõ: người sử dụng đất được coi là không có lỗi nếu tại thời điểm ban hành quyết định giá đất, không có văn bản nào xác định lỗi của họ.
Trong trường hợp này, doanh nghiệp phải được miễn khoản nộp bổ sung. Hiệp hội cũng đề xuất cho phép UBND cấp tỉnh khấu trừ số tiền doanh nghiệp đã lỡ nộp vào các nghĩa vụ tài chính khác nếu sau đó xác định họ không có lỗi.
Theo thống kê của HoREA, TP. HCM hiện có khoảng 100 dự án bất động sản đang chờ thông báo tiền sử dụng đất và khoản bổ sung. Riêng Novaland có 13 dự án, Hưng Thịnh Land có 8 dự án; dự án Tháp Quan sát (Empire City) của Công ty Thành phố Đế Vương cũng đang vướng vì chưa được xác định nghĩa vụ tài chính.
Chủ tịch HoREA nhận định việc áp dụng cơ chế nộp bổ sung như hiện nay đang tạo gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp.
UBND TP. HCM cũng cho biết sẽ kiến nghị Chính phủ gỡ cả khoản bổ sung lẫn tiền phạt chậm nộp để duy trì niềm tin nhà đầu tư. HoREA nhấn mạnh cần bổ sung cơ chế loại trừ lỗi và khấu trừ khoản đã nộp nhằm bảo đảm môi trường đầu tư minh bạch, ổn định.
Song song đó, HoREA tiếp tục kiến nghị tháo gỡ vướng mắc cho hơn 1.000 doanh nghiệp cổ phần hóa có sử dụng đất có nguồn gốc Nhà nước nhưng chưa được phê duyệt phương án sử dụng đất giai đoạn 2007–2021.
Nguyên nhân là hệ thống văn bản hướng dẫn chỉ hoàn thiện từ Thông tư 03/2021/TT-BTNMT, khiến hàng loạt doanh nghiệp không thể triển khai dự án.
Đơn cử như CTCP Phát triển Địa ốc Sài Gòn 5, dù Nhà nước nắm đến 99,78% cổ phần và doanh nghiệp sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ tài chính khi chuyển mục đích sử dụng đất, nhưng dự án vẫn “đứng hình” nhiều năm do thiếu cơ sở pháp lý phê duyệt phương án sử dụng đất.
HoREA đánh giá tình trạng này gây lãng phí tài sản công và khiến quỹ đất bị bỏ hoang.
Để giải quyết, HoREA đề xuất bổ sung khoản 2a Điều 10, cho phép các doanh nghiệp cổ phần hóa rà soát và lập phương án sử dụng đất trong 24 tháng kể từ khi Nghị quyết có hiệu lực.
Doanh nghiệp được xem xét chuyển mục đích sử dụng đất nếu phù hợp quy hoạch và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính. Hết thời hạn mà không thực hiện, Nhà nước được quyền thu hồi. HoREA cho rằng đây là giải pháp hài hòa giữa bảo toàn tài sản công và bảo đảm quyền khai thác hợp pháp của doanh nghiệp sau cổ phần hóa.
