Kiều hối - nguồn lực tiềm năng cho bất động sản
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, năm 2024, lượng kiều hối chuyển về Việt Nam ước đạt khoảng 16 tỷ USD, giữ vững mức tăng trưởng so với năm trước. Tính từ năm 1993 đến năm 2022, tổng lượng kiều hối đạt trên 190 tỷ USD, gần tương đương với nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã giải ngân trong cùng kỳ. Theo Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổ chức Hợp tác quốc tế về người di cư, trung bình 3 năm gần đây, Việt Nam nhận được khoảng 17 - 18 tỷ USD kiều hối mỗi năm. Dù có những biến động, Việt Nam vẫn duy trì vị trí trong top 10 quốc gia nhận kiều hối lớn nhất thế giới và top 3 khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Đáng chú ý, một phần không nhỏ của dòng kiều hối này được đầu tư vào lĩnh vực bất động sản. Theo ước tính của Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương, khoảng 15 - 20% lượng kiều hối được đầu tư trực tiếp vào bất động sản, tương đương khoảng 10.000 căn hộ mỗi năm.
Trong năm 2025, WB dự báo lượng kiều hối luân chuyển toàn cầu sẽ đi ngang, đạt khoảng 137 tỷ USD, tăng nhẹ so với năm 2024. Dù vậy, Việt Nam vẫn được đánh giá là điểm đến khả quan của dòng kiều hối.
Việc kiều hối đổ về Việt Nam không ngừng tăng lên trong những năm gần đây và một phần không nhỏ trong số đó được đầu tư vào lĩnh vực bất động sản được phân tích là điều hoàn toàn dễ hiểu, xuất phát từ những lý do sâu xa và mang tính thực tiễn cao.
Thứ nhất, tâm lý "an cư lạc nghiệp" luôn là một phần không thể thiếu trong văn hóa Việt Nam. Nhiều kiều bào, sau thời gian dài sinh sống và làm việc ở nước ngoài, có nhu cầu sở hữu một ngôi nhà tại quê hương để an cư khi trở về, hoặc để lại làm tài sản tích lũy cho thế hệ sau.
Thứ hai, bất động sản từ lâu đã được xem là một kênh đầu tư hấp dẫn và an toàn, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế có nhiều biến động và lạm phát có nguy cơ gia tăng. Kiều bào, với tầm nhìn và kinh nghiệm đầu tư, nhìn rõ tiềm năng sinh lời từ thị trường bất động sản Việt Nam.
Thứ ba, sự tin tưởng vào thị trường bất động sản Việt Nam là một yếu tố quan trọng thúc đẩy kiều hối chảy vào lĩnh vực này. Kiều bào thường có sự am hiểu về thị trường, nắm bắt được các xu hướng phát triển và tin tưởng vào tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn.
Lượng kiều hối liên tục tăng qua các năm, đạt hàng tỷ USD mỗi năm, trở thành một điểm sáng của nền kinh tế Việt Nam trong thập kỷ vừa qua. Ảnh minh họa.
Ông Troy Griffiths, Phó giám đốc Điều hành Savills Việt Nam cho hay, từ khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, một cánh cửa đầu tư mới đã rộng mở cho người Việt Nam ở nước ngoài. Sự thay đổi này không chỉ đem lại cơ hội cho nhóm người mua bất động sản Việt kiều mà còn tạo ra tiềm năng lớn cho thị trường Việt Nam nhờ nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ họ.
Phân tích sâu hơn, vị chuyên gia cho biết, trước đây, việc đầu tư bất động sản tại Việt Nam thường gặp nhiều rào cản, khiến cho người Việt ở nước ngoài phải ủy quyền cho người thân, dẫn đến không ít tranh chấp. Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 đã giải quyết vấn đề này, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đầu tư và giảm thiểu rủi ro giữa các bên.
"Chúng tôi nhận thấy, đa số Việt Kiều đều là những người lớn tuổi. Đây có thể là người di cư ra nước ngoài, sau nhiều năm làm việc chăm chỉ, họ sở hữu một lượng tài sản nhất định nên cân nhắc đầu tư vào bất động sản Việt Nam, thậm chí tính đến việc quay trở về. Bên cạnh đó có cả những người Việt Nam đang lao động ở nước ngoài cũng là những khách hàng tiềm năng. Chúng tôi cho rằng đây là nguồn vốn lớn và quan trọng bởi không ít kiều hối đã chảy vào bất động sản", ông Troy Griffiths nhận định.
Tác động của kiều hối đến tồn kho bất động sản
Trước đó Reatimes đã thông tin, tình trạng tồn kho bất động sản vẫn là một thách thức lớn đối với thị trường Việt Nam. Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, tính đến cuối năm 2024, lượng tồn kho các dự án bất động sản đạt con số đáng báo động: 17.058 căn/nền. Đáng chú ý, phân khúc nhà ở riêng lẻ và đất nền chiếm tỷ trọng áp đảo, với lần lượt 11.218 căn và 4.768 nền, cho thấy "gánh nặng" tồn kho đang tập trung chủ yếu vào hai phân khúc này.
Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường đang tìm kiếm những tín hiệu tích cực, dòng vốn kiều hối được nhìn nhận như một kỳ vọng mới, giúp tiêu thụ bớt lượng hàng tồn kho của thị trường. Một báo cáo của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho hay, kiều hối đang có xu hướng đầu tư vào các sản phẩm căn hộ tại khu vực trung tâm các đô thị lớn và lân cận, những nơi có tiềm năng khai thác cho thuê. Bên cạnh đó, các phân khúc có giá trị cao, khó thanh khoản như biệt thự cao cấp tại các đô thị lớn hay bất động sản nghỉ dưỡng cũng thu hút sự quan tâm của kiều bào.
Tồn kho bất động sản vẫn ở mức cao. Ảnh minh họa.
Anh Nguyễn Tuấn Minh, một môi giới bất động sản tại Hà Nội cũng xác nhận sự gia tăng đáng kể nhu cầu mua bất động sản từ Việt kiều, đặc biệt là vào thời điểm cuối năm 2024 và đầu năm 2025. Trong đó, phân khúc có sự quan tâm lớn là chung cư cao cấp thuộc các quận nội thành. Ngoài ra, phân khúc biệt thự, liền kề, đất nền của các dự án cũng được nhà đầu tư lựa chọn.
Lý giải nguyên do, anh Minh cho biết: "Việt kiều hoặc người lao động ở nước ngoài trở về Việt Nam thường có nguồn vốn dồi dào, cho phép kiều bào lựa chọn những sản phẩm có giá trị cao, vị trí đắc địa, tiềm năng tăng giá lớn. Lựa chọn những sản phẩm này, kiều bào khẳng định vị thế và sự thành đạt của mình".
Theo các chuyên gia, kiều hối có thể mang lại hai tác động chính, tạo ra "cú hích" từ cả phía cung và cầu. Một trong những tác động trực tiếp nhất của dòng vốn kiều hối là khả năng thúc đẩy tiêu thụ bất động sản, đặc biệt là ở phân khúc căn hộ và nhà phố. Với nguồn tài chính dồi dào, kiều bào có thể trở thành những khách hàng tiềm năng, giúp tăng cường sức mua của thị trường. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực tồn kho cho các chủ đầu tư, mà còn góp phần khơi thông dòng tiền, tạo đà cho sự phục hồi của thị trường.
Không chỉ góp phần tiêu thụ các sản phẩm hiện có, dòng vốn kiều hối còn có khả năng tạo ra nguồn cầu mới cho thị trường. Kiều bào thường có xu hướng ưu tiên các bất động sản ở vị trí trung tâm, dự án có tiện ích tốt, phù hợp với nhu cầu sống và đầu tư của họ. Điều này tạo ra một "khẩu vị" đặc biệt, thúc đẩy sự phát triển của các dự án bất động sản chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của phân khúc khách hàng này.
TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng.
TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng, nhận định rằng mặc dù bất động sản vẫn là kênh đầu tư hấp dẫn, đặc biệt trong trung và dài hạn, nhưng dòng kiều hối đổ vào lĩnh vực này đã có sự thay đổi đáng kể so với giai đoạn trước đại dịch.
Trong ba năm gần đây, nguồn kiều hối đầu tư vào bất động sản đã hạn chế hơn so với giai đoạn trước. Theo TS. Hiếu, trước đây, nhiều người Việt Nam ở nước ngoài, bao gồm cả những người hưu trí, thường gửi tiền về cho người thân để mua bất động sản. Tuy nhiên, trong và sau đại dịch, lượng kiều hối này đã giảm sút đáng kể. Chuyên gia này cũng cho rằng, khi thị trường bất động sản chưa thực sự sôi động trở lại, dòng kiều hối đổ vào đầu tư bất động sản cũng sẽ chưa thể phục hồi mạnh mẽ.
Tuy nhiên, TS. Hiếu vẫn nhận định: "Bất động sản là kênh đầu tư tiềm năng, hứa hẹn thu hút nguồn lực kiều hối trong tương lai. Nguồn vốn này được kỳ vọng sẽ góp phần giảm bớt lượng tồn kho bất động sản. Bởi trên tực tế, kiều bào vẫn thường có xu hướng đầu tư vào bất động sản như một kênh tích lũy tài sản an toàn và sinh lời. Việc họ lựa chọn đầu tư vào các dự án đang tồn kho có thể giúp khơi thông dòng vốn, giảm áp lực cho các chủ đầu tư".
Vị chuyên gia cũng cho biết thêm, để dòng vốn kiều hối thực sự trở thành "cú hích" cho thị trường bất động sản cần có những chính sách minh bạch, hấp dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho kiều bào đầu tư. Đồng thời, các chủ đầu tư cũng cần có những sản phẩm chất lượng, đáp ứng nhu cầu và thị hiếu của khách hàng Việt kiều.
