Giá liên tục tăng cao trên thị trường căn hộ cho thuê
Dự báo của Savills cho thấy, năm 2025, thị trường Hà Nội sẽ đón lượng nguồn cung mới đạt 25.200 căn hộ. Hạng B tiếp tục dẫn đầu, chiếm 88% nguồn cung tương lai. Từ năm 2026 trở đi, khoảng 70.000 căn hộ từ 91 dự án sẽ được mở bán. Đông Anh, Hoài Đức và Hoàng Mai dự kiến sẽ đóng góp 52% thị phần. Mặc dù tình trạng thiếu hụt nguồn cung căn hộ tại Hà Nội đang dần được cải thiện, nhưng nhìn chung, giá căn hộ vẫn ở mức cao.
Hiện tại, giá bán thứ cấp căn hộ chung cư trung bình đã tiệm cận mức 50 triệu đồng/m2; giá bán sơ cấp đạt trên 70 triệu đồng/m2. Số lượng dự án mở bán mới với mức giá trên 100 triệu đồng/m2 tăng đáng kể, trong khi các căn hộ có giá dưới 50 triệu đồng/m2 gần như vắng bóng trên thị trường, kể cả ở khu vực nội đô hay ngoại thành.
Trong khi đó, TP.HCM dự kiến có hơn 10.000 căn hộ chào bán sơ cấp trong năm 2025, 80% trong số này thuộc phân khúc cao cấp, hạng sang, tập trung ở các quận nội thành và TP. Thủ Đức, theo Savills. Giá sơ cấp khởi điểm đều trên 65 triệu đồng/m2.
Với mức giá này, trong khi thu nhập trung bình của người trẻ dao động từ 15 - 25 triệu đồng/tháng, việc mua một căn hộ 60m2 có giá từ 3 - 5 tỷ đồng là điều không tưởng nếu không có sự hỗ trợ tài chính từ các gói vay hay từ gia đình, theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS). Do vậy, nhiều người lao động, đặc biệt là người trẻ đã lựa chọn phương án thuê nhà để ở.
Mức giá thuê nhà ngày càng tăng cao tại các đô thị lớn. (Ảnh minh họa: Dương Minh Anh)
Theo các chuyên gia, trong bối cảnh giá nhà liên tục tăng cao, vượt xa khả năng tài chính của phần lớn người lao động, thuê nhà trở thành giải pháp tất yếu. Đáng chú ý, với nhóm người trẻ, quan niệm về sở hữu nhà ở cũng dần thay đổi. Thay vì đặt nặng tâm lý "an cư lạc nghiệp", họ coi thuê nhà như một giải pháp tài chính, đồng thời là lựa chọn linh hoạt, giúp tiếp cận không gian sống thông minh, hiện đại và phù hợp với lối sống năng động.
Thế nhưng, tưởng như đã tìm được "lối thoát" cho bài toán nhà ở, việc thuê nhà cũng lại trở thành gánh nặng lớn cho những người lao động trẻ khi mức giá ngày càng neo cao.
Dữ liệu của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam chỉ ra, thời gian gần đây, trên thị trường căn hộ cho thuê giá liên tục tăng cao và cứ theo chu kỳ 1 - 2 năm/lần các chủ sở hữu lại tiếp tục tăng giá, bình quân từ 10 - 20% so với chu kỳ tăng gần nhất.
Ở khu vực trung tâm thành phố, các căn hộ chung cư có giá thuê dưới 10 triệu đồng/tháng gần như "biến mất", giá thuê căn hộ 1 phòng ngủ phổ biến từ 10 - 15 triệu đồng/tháng, 2 phòng ngủ từ 15 - 20 triệu đồng/tháng.
Tại khu vực vùng ven, giá thuê căn hộ trung bình từ 6,5 - 15 triệu đồng/tháng, tăng từ mức phổ biến từ 3 - 8 triệu đồng/tháng trong vòng chưa đầy 5 năm.
Theo VARS, việc giá căn hộ liên tục tăng đã tác động đến chiến lược định giá của chủ nhà cho thuê. Khi giá nhà "leo thang", chủ sở hữu buộc phải nâng giá thuê nhằm đảm bảo lợi nhuận và cân bằng dòng tiền đầu tư. Tuy nhiên, tỷ suất lợi nhuận từ hoạt động cho thuê căn hộ ngày càng giảm do giá thuê không theo kịp tốc độ tăng giá nhà. Trong năm 2024, tốc độ tăng giá thuê chỉ đạt khoảng một nửa so với giá nhà, khiến tỷ suất lợi nhuận cho thuê căn hộ tại Việt Nam rơi xuống dưới 4%, phổ biến ở mức dưới 2%, thấp hơn cả lãi suất gửi tiết kiệm. Chi phí vật liệu xây dựng, bảo trì và phí quản lý chung cư gia tăng cũng đẩy giá thuê lên cao, đặc biệt là với các căn hộ có vị trí thuận lợi và đầy đủ tiện ích.
"Chi phí thuê nhà hiện chiếm tới 35 - 50% thu nhập của người lao động. Khi cộng thêm các khoản chi tiêu khác, khả năng tích lũy của người trẻ gần như bằng không. Trước áp lực tài chính gia tăng, nhiều người buộc phải thu hẹp không gian sống, tìm kiếm lựa chọn rẻ hơn hoặc thậm chí rời khỏi các thành phố lớn", chuyên gia VARS nhận định.
Cần "liều thuốc" hiệu quả để giải bài toán nhà ở cho người trẻ
Giá thuê nhà tăng cao tại các đô thị lớn không chỉ là vấn đề của riêng người lao động mà còn tác động đến sự phát triển bền vững của thị trường lao động và kinh tế đô thị. Khi chi phí thuê nhà chiếm tỷ trọng lớn trong thu nhập, người lao động gặp khó khăn trong việc tích lũy và ổn định cuộc sống, thậm chí có xu hướng rời bỏ thành phố, dẫn đến nguy cơ thiếu hụt nhân lực ở một số ngành nghề.
Để giải quyết bài toán này, theo VARS, bên cạnh việc phát triển phân khúc nhà ở xã hội, Nhà nước cần sớm nghiên cứu và triển khai quỹ nhà ở cho thuê dài hạn với mức giá hợp lý, ưu tiên nhóm lao động trẻ, công nhân viên chức, trí thức trẻ và các lao động làm việc trong ngành nghề trọng điểm. Để khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển nhà giá rẻ, có thể áp dụng chính sách ưu đãi về thuế, hỗ trợ vay vốn hoặc giảm chi phí đất. Việc mở rộng hệ thống giao thông công cộng cũng cần được chú trọng nhằm giúp người lao động dễ dàng di chuyển từ các khu vực có giá nhà hợp lý đến trung tâm làm việc.
Nhìn từ kinh nghiệm áp dụng mô hình nhà ở cho thuê tại Singapore, Chính phủ quốc gia này đã triển khai các chương trình cho thuê HDB Public Rental Scheme và BTO (Build to Order), cung cấp nhà ở giá rẻ cho người trẻ, người độc thân và lao động có trình độ. Người lao động trẻ mới ra trường chưa đủ điều kiện tài chính mua nhà có thể thuê căn hộ HDB với giá thấp hơn thị trường 40 - 50%. Khi có đủ khả năng, họ có thể mua căn hộ BTO với chương trình trợ giá và vay mua nhà lãi suất thấp.
Ngoài ra, Singapore còn áp dụng mô hình Purpose-Built Dormitories (ký túc xá chuyên dụng cho lao động) dành cho lao động nhập cư và lao động trẻ chưa có nhà ở ổn định. Những khu ký túc này có sức chứa từ 1.000 - 25.000 người, được quản lý hiện đại với đầy đủ tiện ích như khu sinh hoạt chung, bếp ăn, phòng tắm và không gian giải trí, đảm bảo an ninh và chất lượng sống.
Đối với chủ đầu tư, VARS cho rằng cần tập trung phát triển nhà ở phù hợp với nhu cầu thực tế của đại đa số người dân nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản. Hiện nay, dù nhu cầu về nhà cao cấp vẫn có, nhưng phần lớn nhu cầu thị trường vẫn thuộc về phân khúc nhà bình dân và trung cấp. Khi cung - cầu ngày càng lệch pha, sức mua suy giảm do giá nhà vượt quá khả năng tài chính của người dân, trong khi nhà đầu tư cũng không còn mặn mà vì tỷ suất lợi nhuận từ cho thuê thấp, thị trường sẽ phải điều chỉnh để tránh rơi vào tình trạng đình trệ.
Ông David Jackson, Tổng Giám đốc Avison Young Việt Nam nhấn mạnh, để phát triển quỹ nhà cho thuê ổn định, Nhà nước cần hoạch định chính sách trọng tâm hơn, có cơ chế hỗ trợ nguồn vốn dài hạn nhằm đảm bảo an sinh xã hội. Về phía doanh nghiệp, cần xác định rõ đối tượng khách hàng và mục tiêu phát triển, ưu tiên những người có nhu cầu thực, từ đó xây dựng lộ trình phát triển dự án hợp lý, đảm bảo giá trị tăng trưởng dài hạn cho thị trường bất động sản./.
