Cây cầu 1.800 tỷ thay thế cây cầu hơn 100 tuổi sẽ bị phá dỡ ở Hà Nội chậm tiến độ, Bộ Xây dựng chốt hạn hoàn thành

Dự án xây dựng cầu Đuống mới, công trình giao thông trọng điểm nối phường Việt Hưng (quận Long Biên cũ) với xã Phù Đổng (huyện Gia Lâm cũ), được phê duyệt từ năm 2022 với tổng mức đầu tư hơn 1.800 tỷ đồng. Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án Đường sắt (Bộ Xây dựng, trước đây thuộc Bộ Giao thông vận tải). Cây cầu này được kỳ vọng sẽ thay thế cầu Đuống cũ - cây cầu hơn 120 năm tuổi đã xuống cấp nghiêm trọng, đồng thời mở rộng kết nối hạ tầng khu vực Đông Bắc Hà Nội.

Theo thiết kế, cầu Đuống mới gồm hai đơn nguyên song song cách nhau khoảng 100m, bao gồm một cầu đường bộ và một cầu đường sắt. Trong đó, cầu đường bộ dài 382m, kết cấu bê tông cốt thép dự ứng lực kết hợp dây văng, rộng 18,5m với 6 làn xe, tốc độ thiết kế 80km/h. Đường dẫn hai đầu cầu dài khoảng 700m, nối từ nút giao Ngô Gia Tự đến ngã ba Hà Huy Tập – Phan Đăng Lưu. Riêng cầu đường sắt có chiều dài gần 1km với 6 nhịp dầm thép, đáp ứng đồng thời hai khổ ray 1.000mm và 1.435mm, tốc độ tối đa 80km/h. Công trình có tĩnh không giai đoạn đầu 7m và dự kiến nâng lên 9,5m trong tương lai, gắn liền với quy hoạch tuyến đường sắt đô thị số 1 của Hà Nội. Đáng chú ý, cầu còn được bố trí lối đi bộ phục vụ dân sinh, thể hiện hướng tiếp cận hạ tầng bền vững, đa công năng.

Việc đầu tư xây dựng cầu Đuống mới được xem là bước đi tất yếu nhằm thay thế cây cầu hơn một thế kỷ tuổi đã quá tải. Cầu Đuống hiện hữu được khánh thành từ năm 1902, dù mang giá trị lịch sử nhưng mặt cầu hẹp, khoang thông thuyền chỉ 26m và tĩnh không mùa nước cao chỉ đạt 2,8m, khiến giao thông đường thủy bị hạn chế và thường xuyên xảy ra ùn tắc. Dự án mới không chỉ giúp kết nối đồng bộ giữa hạ tầng đường bộ và đường sắt, mà còn góp phần giảm tải cho Quốc lộ 1B, tăng năng lực vận tải khu vực phía Đông Thủ đô.

Hiện nay, công trình đã hoàn thành hai trụ cầu T3, T4 giữa lòng sông, thiết kế dạng elip hiện đại tạo điểm nhấn kiến trúc. Phần cầu đường sắt đã lắp đặt xong hai dầm chính và dự kiến sẽ triển khai các nhịp dầm phụ trong tháng 11/2025. Tuy nhiên, công tác giải phóng mặt bằng phục vụ thi công dự án nâng cấp tuyến vận tải thủy sông Đuống - hạng mục liên quan trực tiếp đến cầu đường sắt - vẫn chưa hoàn thành theo chỉ đạo của UBND TP. Hà Nội. Vì vậy, Bộ Xây dựng mới đây đã ban hành quyết định điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án sang năm 2026, trong khi các nội dung khác vẫn giữ nguyên theo Quyết định số 1009/QĐ-BGTVT ngày 26/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng).

Ban Quản lý dự án Đường sắt được giao thực hiện đầy đủ trách nhiệm của chủ đầu tư, quản lý chặt chẽ chất lượng, tiến độ và tổng mức đầu tư, đảm bảo không vượt dự toán được phê duyệt, tránh thất thoát, lãng phí. Đồng thời, Ban phải phối hợp với các Sở, ngành và chính quyền TP. Hà Nội đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, bàn giao mặt bằng sạch cho nhà thầu thi công. Cơ quan này cũng được yêu cầu lập kế hoạch và tiến độ chi tiết, phù hợp với kế hoạch vốn, nhằm bảo đảm hoàn thành dự án đúng cam kết và sớm đưa công trình vào khai thác.

Mặc dù có quy mô vốn không quá lớn, nhưng cầu Đuống mới được đánh giá có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tăng cường năng lực vận tải trên hành lang đường thủy số 1, đảm bảo an toàn cho các phương tiện thủy, đồng thời cải thiện kết nối đường sắt quốc gia. Việc tách riêng cầu đường bộ và cầu đường sắt cũng giúp cải thiện điều kiện giao thông qua sông Đuống, giảm ùn tắc, phân bổ hợp lý lưu lượng phương tiện giữa hai bờ Bắc - Nam, từng bước hoàn thiện mạng lưới giao thông khu vực và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực phía Đông Hà Nội.

Cầu Đuống mới không chỉ là một công trình hạ tầng, mà còn là biểu tượng cho tầm nhìn quy hoạch giao thông bền vững của Thủ đô trong giai đoạn mở rộng đô thị hiện nay - nơi giao thông, đường thủy, đường sắt và đường bộ cùng hòa quyện trong một hệ thống kết nối hiện đại và hiệu quả.