Đó là một loại thuốc dùng để phòng và điều trị sốt rét có nguồn gốc hóa học, được hãng dược khổng lồ, Bayer của Đức, tổng hợp từ năm 1947. Xuất phát từ một chất hóa học có sẵn trong nhựa than đá, dầu mỏ tên là quinoline, công thức là C9H7N, người ta điều chế ra hợp chất trung gian có tên 4- amino quinoline, công thức là C9H8N2. Rồi từ chất này tổng hợp ra tiếp chloroquine có công thức hóa học rút gọn là C18H26CIN3.
Chloroquine được dùng để điều trị sốt rét từ lâu. Nó có tác dụng với cả bốn chủng ký sinh trùng sốt rét, đặc biệt tác dụng tốt với loài Falciparum vốn phổ biến ở nước ta. Tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét của chloroquine rất mạnh. Với phác đồ 3 ngày: Ngày đầu tiên dùng liều cao tấn công, hai ngày sau dùng liều duy trì là máu bệnh nhân sẽ sạch bong ký sinh trùng sốt rét.
Chloroquine còn được dùng để phòng bệnh. Điều này thì những người đã từng sinh sống, công tác, chiến đấu ở các vùng có sốt rét như Tây Nguyên, miền núi phía Bắc biết rõ: mỗi tuần vào đúng ngày ấn định, chúng ta uống một liều (thường là 500mg chloroquine) là hoàn toàn không bị mắc sốt rét cho dù vẫn bị những con muỗi anopheles mang ký sinh trùng đốt.
Ký sinh trùng sốt rét tấn công chúng ta thế nào?
Ký sinh trùng sốt rét có sẵn trong một loài muỗi có tên là anophenes. Khi loài muỗi quái ác này hút máu người thì nó đồng thời truyền ký sinh trùng vào máu chúng ta. Qua một vòng chu du trong hệ thống mạch máu cơ thể, chúng bắt đầu sinh sôi vô tính ở tế bào gan và từ đây chúng xâm nhập vào tế bào hồng cầu.
Tại đó chúng nhân lên rất nhiều lần nữa rồi phá tung hồng cầu để nở ra và xâm nhập vào hàng loạt các hồng cầu khác. Chu kỳ cứ thế tiếp diễn. Đến một lúc, số lượng hồng cầu của người nhiễm bị chúng phá hủy hàng loạt quá nhiều, làm người ta lên cơn sốt rét do mất hồng cầu, cơ thể suy sụp vì máu không còn đủ hồng cầu mang ô xy đi nuôi cơ thể nữa. Các bộ phận trong cơ thể không được nuôi dưỡng sẽ bị hủy hoại. Suy các phủ tạng. Các chức năng sống bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bệnh nhân không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
Sở dĩ phải nhắc lại một cách khái quát nhất quá trình tấn công cơ thể của ký sinh trùng sốt rét là để các bạn so sánh: Có sự giống nhau tương đối về cách tấn công con người của ký sinh trùng sốt rét và cái con coronavirus gây bệnh viêm phổi cấp tính quái ác hiện nay. Coronavirus đầu tiên vào cơ thể người ta qua đường thở là chính, bám dính vào hầu họng rồi chúng mới từ đây tiến vào xâm nhập các tế bào phổi.
Chúng nhanh chóng nhân số lượng cực lớn lên trong các tế bào phổi. Hủy hoại phá vỡ tế bào chủ để chui ra hàng loạt. Tiếp tục xâm nhập các tế bào phổi khác để sinh sôi nảy nở. Đến một mức độ nào đó, khi lượng virus quá nhiều, chúng đã phá hủy rất nhiều tế bào phổi. Phổi không còn đảm bảo chức năng hô hấp trao đổi ô xy được nữa, ô xy không vào được máu cho hồng cầu chở đi nuôi các phủ tạng. Và các bộ phận cơ thể không được nuôi dưỡng sẽ bị hủy hoại. Người bệnh sẽ cảm thấy khó thở, đau ngực, ho, sốt cao suy đa phủ tạng và có thể dẫn đến tử vong.
Tôi không rõ thầy thuốc nào là người đầu tiên đề ra việc dùng chloroquine điều trị cho bệnh nhân trong dịch viêm phổi cấp tính do coronavirus hiện nay. Cũng không dám chắc là họ có so sánh con đường gây bệnh của ký sinh trùng sốt rét và coronavirus hay không. Thế nhưng thật may mắn cho chúng ta, họ đã tìm ra cách sử dụng một trong những thứ thuốc cổ điển, rẻ tiền, dễ sản xuất, phối hợp với vài thứ thuốc kháng virus khác điều trị hiệu quả căn bệnh đang làm cả thế giới lo sợ này.
Đề xuất việc dùng chloroquine điều trị cho bệnh nhân trong dịch viêm phổi cấp tính do coronavirus (Ảnh minh họa)
Thật là một ý tưởng thiên tài! Tại thị trường thuốc Việt Nam, có khá nhiều thuốc chloroquine: Biệt dược của hãng Sanofi với tên gọi Plaquenil, các công ty dược trong nước như Mekophar, Hậu Giang, Phabarco... cũng sản xuất nhiều loại thuốc này. Đó là một tin vui để chúng ta thêm vững lòng.
Một tin nữa cũng làm chúng ta yên tâm là cách đây mấy ngày, sau khi nhận được báo cáo đầy đủ của các thầy thuốc, các nhà khoa học về các thử nghiệm sử dụng chloroquine phối hợp trị coronavirus, Tổng thống Donald Trump đã đích thân đề nghị FDA (Cục quản lý dược phẩm thực phẩm Liên bang Hoa Kỳ), nhanh chóng chính thức cho phép sử dụng chloroquine điều trị cho bệnh nhân viêm phổi cấp tính bởi nhiễm coronavirus!
Vậy chúng ta hãy yên tâm và tin tưởng vào các biện pháp ngăn chặn dịch của Nhà nước đang áp dụng và những gì ngành Y tế đang có trong tay.
Chúng ta sẽ cùng nhau vượt qua vấn nạn này!
