Ngày 13/7 tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về kinh tế đất đai.
Tham dự hội thảo có đại diện một số Ủy ban của Quốc hội, đại diện Văn phòng Chính phủ, đại diện các Bộ, Ngành, địa phương cùng các chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực đất đai của Việt Nam và các chuyên gia đến từ Ngân hàng Thế giới, Nhật Bản, Pháp và một số quốc gia, tổ chức quốc tế, các chuyên gia đến từ các Trường đại học, các Viện nghiên cứu và các chuyên gia của Hiệp hội Bất động sản...
Phát biểu khai mạc hội thảo, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà khẳng định: Trong những năm gần đây, công tác quản lý đất đai ở Việt Nam đang ngày càng được quan tâm. Việt Nam đã chuyển từ phương pháp quản lý đất đai theo kế hoạch hóa sang quản lý đất đai dần tiếp cận theo cơ chế thị trường. Cùng với đó là đồng bộ các giải pháp như: công tác quy hoạch, kế hoạch, hình thành các cơ sở dữ liệu đất đai… đã giúp công tác đất đai ngày càng đi vào quy củ, khoa học.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, đến thời điểm này, công tác quản lý đất đai vẫn đang là vấn đề nóng. Có hơn 60% khiếu nại tố cáo liên quan đến đất đai. Sau khi có Luật Đất đai 2013, khiếu nại tố cáo về đất đai có giảm đi nhưng vẫn là một vấn đề nóng.
Vì vậy, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, vấn đề đưa kinh tế đất đai phù hợp với thị trường là yêu cầu cấp thiết hiện nay, cần phải xem xét giá trị tổng thể về đất đai, các phương án chính sách và quản lý cho Việt Nam nhằm khuyến khích sử dụng đất có hiệu quả, hiệu suất cao cả về kinh tế-xã hội, môi trường và sửa đổi Luật Đất đai.
Các đại biểu, chuyên gia đến từ các bộ, ngành, Sở Tài nguyên và Môi trường, Viện nghiên cứu và các chuyên gia quốc tế về lĩnh vực đất đai như: Pháp, Nhật Bản... đã tham luận xoay quanh các vấn đề chính như: định giá và hình thành giá đất kinh nghiệm của một số nước trên thế giới về định giá đất và điều tiết giá trị tăng thêm từ đất; kinh tế học đất đai - những vấn đề cốt lõi và nội dụng phục vụ sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai; Cơ sở kinh tế của chính sách đất đai; Vấn đề quản lý đất công và giá đất... nhằm cải cách thực chất hệ thống tài chính đất đai, tạo cơ hội cho phát triển đất nước.
Bà Kathrine Kelm - Chuyên gia cao cấp về đất đai - Trưởng nhóm công tác hỗ trợ về sửa đổi Luật đất đai của WB cho biết Ngân hàng Thế giới đã huy động một nhóm chuyên gia hàng đầu và đa ngành để có thể hỗ trợ cho Bộ TN&MT trong việc sửa đổi Luật đất đai 2013 thông qua việc cung cấp các phân tích và kinh nghiệm toàn cầu như: Kinh tế đất đai, tài chính đất đai, định giá đất đai, định giá đất và thuế tài sản…
Đại diện chuyên gia Ngân hàng Thế giới, GS.TS Đặng Hùng Võ cho rằng, tại tất cả các nước có nền kinh tế chuyển đổi, trong đó có Việt Nam đều tận dụng chưa hiệu quả nguồn lực từ đất công mặc dù cơ hội còn rất lớn.
Hiện thuế đất còn thấp, giá trị đất công bị thất thoát dưới nhiều hình thức khác nhau mà chủ yếu gắn với rủi ro tham nhũng. Đồng thời, việc giao đất công có thu tiền hoặc cho thuê đất công trả tiền một lần ở Việt Nam đang chiếm tới 85% nguồn thu từ đất. Trong đó, tiền sử dụng đất và tiền thuê đất được xác định chỉ bằng khoảng 30% giá trị thị trường, điều này có ý nghĩa rất quan trọng đối với ngân sách địa phương.
Do vậy, thời gian tới, việc sửa đổi Luật Đất đai cần đặt nhiệm vụ cải cách thực chất hệ thống tài chính đất đai, vượt qua mọi thách thức, rào cản về tư duy nhằm tạo cơ hội cho phát triển đất nước.
Ông Yamashita Masayuki, Chủ tịch Hội đồng tiêu chuẩn thẩm định, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các nhà thẩm định giá Bất động sản Nhật Bản cho biết, điều cơ bản và quan trọng nhất trong việc giải quyết các vấn đề kinh tế đất đai là nắm bắt chính xác xu hướng giá đất, thu thập đầy đủ thông tin liên quan đến đất đai để làm rõ nguyên nhân biến động giá đất. Chính vì vậy, cần cải thiện hệ thống khung giá đất và bảng giá đất. Cụ thể là nên định giá đất phù hợp theo thị trường, đồng thời có biện pháp để điều chỉnh mức gánh chịu chi phí sử dụng đất (tăng mức gánh chịu trong phạm vi biến động giá cả thông thường).
Sau khi nghe các ý kiến chia sẻ kinh nghiệm từ các chuyên gia quốc tế và trong nước, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa ghi nhận những ý kiến đóng góp của các đại biểu với những bài tham luận tại Hội thảo sẽ là cơ sở để Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu tiếp thu. Thứ trưởng cũng mong muốn trong thời gian tới sẽ nhận được thêm nhiều ý kiến đóng góp của các chuyên gia nước ngoài, các chuyên gia, nhà nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam cùng phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường để hoàn thiện được những dự thảo luật sửa đổi bổ sung những điều còn bất cập của Luật đất đai 2013 và giải quyết được những tồn tại hiện nay.