Nhắc đến VN Pharma, hầu như người nào cũng nhớ ngay đến vụ buôn bán thuốc ung thư giả (nguồn gốc xuất xứ) đình đám. Vụ này xảy ra từ năm 2014. Đã đưa ra xét xử vài lần, chưa thành án. Đến mấy hôm nữa tòa án lại đem ra xử, hứa hẹn sẽ có nhiều gay cấn.
Thế nhưng ít ai biết được rằng, Công ty Cổ phần Dược phẩm VN Pharma kia mới được thành lập từ cuối năm 2011, và ngay lập tức họ đã có những bước phát triển “thần kỳ” cả doanh thu và mạng lưới. Từ số không, họ vọt ngay lên thành công ty có doanh thu ngàn tỷ, một sự phát triển đến mức mà trí tuệ dân gian xưa đã từng sáng tác ra câu chuyện “Thánh Gióng”, nếu sống ở thời nay chắc cũng cúi đầu bái phục!
Nhưng với những người làm việc trong ngành kinh doanh dược phẩm thì lại thấy... chả có gì là lạ. Một công ty phát triển thần kỳ như vậy, đương nhiên là nó phải thuộc về ai đó, hoặc là ai đó đỡ đầu! Là ai đó thì hy vọng hôm tới tòa án sẽ gọi được tên ra. Còn bây giờ chúng ta có thể gọi VN Pharma và các công ty tương tự như vậy là công ty sân sau, công ty gia đình, là lợi ích nhóm... đều đúng cả.
Thật ra thì điều tiếng về VN Pharma đã râm ran từ trước đó trong ngành y tế, trong giới kinh doanh dược phẩm nước ta. Thế nhưng đến vụ thuốc H-Capita nó mới nổ tung ra. Dẫn đến cả bộ sậu công ty dắt nhau ra tòa. Đã vài lần rồi. Chưa xong. Và hứa hẹn mỗi lần ra tòa là tội danh lại nặng hơn và án dự kiến sẽ chồng lên thêm! Vì sao vậy? Vì những góc khuất của sự việc cứ dần dần bị bóc trần ra dưới ánh sáng mặt trời! Và mỗi khi bóc một lớp thì nó lại lộ ra những bí mật kinh hoàng.
VN Pharma nhập khẩu thuốc chống ung thư có hoạt chất chữa bệnh là Capecitabine sản xuất từ Ấn Độ về rồi đánh võng qua Singapore, phù phép thành tên biệt dược H-Capita nhập khẩu từ Canada! Từ đây họ mang sản phẩm tham gia vào quá trình đấu thầu thuốc dùng chữa bệnh trong các bệnh viện công với tư cách là thuốc có nguồn gốc xuất xứ từ các nước công nghiệp phát triển (nhóm 1-G7). Bởi thuốc có nguồn gốc xuất xứ từ các nước đó bao giờ chất lượng cũng được đảm bảo cao nhất và giá thành cũng cao hơn, tất nhiên!
Thế nhưng tại sao phi vụ này lại bị lộ?
Thật ra thì VN Pharma bị lộ là từ giá! Do họ bỏ thầu giá rẻ để loại các nhà thầu khác! Nghe qua tưởng là nghịch lý nhưng sự thật là vậy: Họ bỏ thầu giá H-Capita chỉ bằng khoảng 60% giá thuốc có hoạt chất tương đương của các công ty khác nhập từ các nước thuộc nhóm 1-G7. Thế nên có cán bộ của Cục Quản lý dược, Bộ Y tế đã nghi ngờ và đặt câu hỏi: Tại sao thuốc của các nước G7 mà giá lại rẻ thế? Và họ soi lại hồ sơ. Nghi ngờ. Họ gửi sang công an nhờ xác minh. Và cái đuôi của con cáo lòi dần ra...
Giới kinh doanh dược phẩm cả nước thì tán vui rằng, VN Pharma chết vụ H-Capita là bởi vì chưa đủ độ nhẫn tâm! Nếu họ đưa giá sát với giá bán thuốc của các nước G7 thì đã qua rồi, chả ai soi xét làm gì! Nhưng đấy chỉ là nói đùa cho vui mà thôi, chứ thực ra lúc mới phát hiện, tại phiên xét xử đầu tiên, bộ sậu VN Pharma chỉ bị tội danh buôn lậu nhẹ hều gì đó, ra tòa mà họ còn cười đùa nhau được kia. Chắc lúc đó họ nghĩ, với núi tiền ngàn tỷ, với những cái ô to rợp bóng mát rượi thì sự việc sẽ nhanh chóng được vo nhỏ!
Thế nhưng đời nhiều khi không là mơ! Họ không lường được sức ép của dư luận xã hội với những hành vi bất lương của cả một đường dây: Doanh nghiệp dược - quan chức y tế - thầy thuốc bệnh viện. Cái đường dây này đã và đang làm tình làm tội, hành hạ trục lợi nhân dân.
Sự việc phải đưa về đúng bản chất của nó. Với tội danh “Buôn bán thuốc giả”, thì hứa hẹn tới đây sẽ là một phiên tòa đầy kịch tính, bởi dĩ nhiên là chả ai muốn chết một mình. Có ăn một mình đâu mà phải chịu chết một mình? Được ăn thì chia anh trên em dưới, chú bác ngành ngang... đầy đủ vui vẻ cả, phần “em” VN Pharma nào được bao nhiêu mà tội phải gánh cả? Nên chắc chắn hứa hẹn có nhiều kịch tính tại phiên tòa tới đây. Mà theo lời đồn của dân chè chén vỉa hè đang râm ran cả nước, kỳ này có khi lôi được cả "con chuột chúa" to đùng bấy lâu nấp kỹ trong hang ra kia! Con ấy mới ghê, mới đáng xử, tòa nhé!
VN Pharma buôn bán thuốc giả.
H-Capita là thuốc giả.
Những điều đó rõ như ban ngày, miễn bàn. Đem Luật Dược của nước CHXHCN Việt Nam hiện hành hay quy định của Tổ chức Y tế Thế giới WHO ra soi chiếu thì cũng đều cho kết luận thế, không thể khác.
Tuy nhiên thiết nghĩ cũng cần phải hiểu mức độ phạm tội của VN Pharma để xử cho đúng người đúng tội. Vậy thì cần phải biết rõ là hoạt chất Capecitabine có trong những sản phẩm kia thực sự là gì?
Capecitabine có công thức hóa học: C15H22FN3O6. Là một hoạt chất có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư đại tràng, ung thư vú, ung thư dạ dày. Chất này được hãng dược phẩm khổng lồ Hofmann-La Roche phát triển đầu tiên. Người bệnh ở Việt Nam thường hay làm quen với biệt dược Xeloda của Roche. Hiện nay thì khá nhiều nước đã tổng hợp được Capecitabine. Một số phòng thí nghiệm hóa học của Việt Nam cũng đã công bố tổng hợp thành công hoạt chất này.
Trong H-Capita, theo các phiếu kiểm nghiệm của nhà sản xuất từ Ấn Độ và kiểm nghiệm của Việt Nam sau này, hàm lượng Capecitabine đều đạt từ 97%- 99%. Với hàm lượng như vậy, nếu không bị làm giả nhãn mác, giả nguồn gốc xuất xứ là có thể dùng điều trị cho bệnh nhân tốt. Tuy nhiên nó là thuốc có nguồn gốc xuất xứ từ Ấn Độ nên nó phải có một giá khác. Chắc chắn là rẻ hơn nhiều lần cái giá mà VN Pharma định đưa vào bệnh viện để dùng cho bệnh nhân.
Giá thuốc của Ấn Độ nhập sang thị trường Việt Nam luôn rẻ, thậm chí rất rẻ, chỉ tương đương thuốc sản xuất trong nước. Còn tại sao thuốc tân dược của Ấn Độ rẻ và vẫn có tác dụng điều trị không kém là bao thuốc của các nước G7 thì xin trình bày ở một bài khác, bởi nó khá dài.
Như vậy H-Capita của VN Pharma không phải là loại thuốc giả chứa hoạt chất không có tác dụng chữa bệnh. Nó là thuốc giả nguồn gốc xuất xứ. Nó vẫn có tác dụng chữa bệnh. Nhưng nó đã bị họ làm giả nguồn gốc xuất xứ để mưu đồ trục lợi quá đáng trên lưng bệnh nhân.
Ví dụ: thuốc chứa Capecitabine của Ấn Độ sẽ có giá khoảng là 10 ngàn đồng một viên, thì thuốc của G7 sẽ có giá khoảng 50 ngàn đồng một viên! Từ 10 đến 50 ngàn là một khoản siêu lợi nhuận nếu chúng ta biết là hàng ngày hàng giờ trên đất nước này đang có bao nhiêu bệnh nhân phải dùng đến Capecitabine như là một niềm hy vọng cuối cùng!
Và ác nghiệt thay, bệnh nhân ung thư thường sau một quá trình điều trị phẫu thuật, xạ trị, thuốc thang... cực kỳ tốn kém, rất nhiều người gia đình đã rơi vào cảnh khánh kiệt. Vậy mà họ, VN Pharma và đồng bọn lại đang tâm trục lợi kiếm tiền một cách dã man trên thân xác còm cõi của người bệnh. Họ phải bị trừng trị thích đáng!
