Dự án bất động sản phát triển bền vững: Động lực định hình chuẩn mực mới của thị trường

Hạng mục Top 10 dự án bất động sản phát triển bền vững nhất Việt Nam (nhóm bất động sản công nghiệp, du lịch, thương mại, hạ tầng…) nằm trong khuôn khổ Giải thưởng Quốc gia Bất động sản Việt Nam lần thứ II không chỉ ghi nhận những dự án tiêu biểu, mà còn khuyến khích doanh nghiệp kiên định với chiến lược phát triển dài hạn, gắn hiệu quả đầu tư với trách nhiệm đối với môi trường và xã hội. Mỗi dự án được vinh danh là minh chứng rõ nét cho năng lực quản trị, tầm nhìn chiến lược và cam kết phát triển bền vững - những giá trị cốt lõi cần được lan tỏa để định hình chuẩn mực mới cho thị trường bất động sản Việt Nam trong tương lai.

❃ ❃ ❃

Tại Việt Nam, biến đổi khí hậu đang dần chuyển từ nguy cơ tiềm ẩn thành thực tế hiện hữu, với những diễn biến ngày càng cực đoan và khó lường. Nhìn nhận về vấn đề này, PGS.TS. Bùi Thị An, Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển cộng đồng cho rằng, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu trong những năm gần đây đã gia tăng cả về mức độ lẫn phạm vi tác động, đặt ra những cảnh báo nghiêm trọng. "Minh chứng là thời gian vừa qua, chúng ta đã chứng kiến hàng loạt tác động của thiên tai khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh bị cô lập do mưa lũ, ngập lụt, sạt lở, thậm chí mất nhà, mất cửa. Đó chính là hệ lụy rõ rệt của biến đổi khí hậu", bà An nói.

Từ những cảnh báo ngày càng rõ nét ấy, các chuyên gia nhìn nhận, yêu cầu đặt ra không còn dừng ở các giải pháp ứng phó mang tính tình thế, mà đòi hỏi một sự chuyển dịch căn bản trong tư duy phát triển, từ bị động sang chủ động thích ứng, từ tăng trưởng ngắn hạn sang tầm nhìn dài hạn.

Trong đó, bất động sản, với vai trò kiến tạo không gian sống và hạ tầng đô thị, có tác động lan tỏa tới 40 ngành nghề trong nền kinh tế được xem là một trong những lĩnh vực chịu tác động trực tiếp và đồng thời giữ vị trí then chốt trong việc hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững. Chính vì vậy, các dự án được quy hoạch bài bản, đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững đang dần khẳng định vai trò trụ cột của thị trường. Yếu tố bền vững không còn chỉ là "điểm cộng" để gia tăng sức cạnh tranh, mà đã trở thành điều kiện bắt buộc, chi phối trực tiếp sức sống lâu dài của dự án, khả năng thu hút dòng vốn trung - dài hạn và mức độ đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế.

PGS.TS. Bùi Thị An nhìn nhận: "ESG - Môi trường (Environment), Xã hội (Social) và Quản trị (Governance) chính là bộ tiêu chí hoàn toàn phù hợp với định hướng phát triển tương lai của Việt Nam, đặc biệt là đối với các dự án phát triển đô thị". Theo bà, việc phát triển theo chuẩn ESG không chỉ giúp giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng trong quá trình đô thị hóa, mà còn góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân theo hướng an toàn hơn, bền vững hơn và bình yên hơn.

Nhấn mạnh tính tất yếu của xu hướng này, PGS.TS. Bùi Thị An khẳng định: "Việc áp dụng ESG vào phát triển đô thị không còn là lựa chọn, mà đã trở thành 'mệnh lệnh' tất yếu". Theo đó, việc các dự án bất động sản đáp ứng tiêu chuẩn ESG mang lại lợi thế rõ rệt không chỉ về mặt hình ảnh và uy tín, mà còn tạo nền tảng vững chắc cho giá trị phát triển dài hạn, giúp dự án nâng cao năng lực chống chịu trước các cú sốc môi trường. Việc tuân thủ ESG còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển đô thị xanh, tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải và nâng cao chất lượng sống cho cộng đồng, qua đó khẳng định vai trò tích cực của bất động sản trong chiến lược tăng trưởng bền vững và cam kết hướng tới Net Zero của Việt Nam.

Ông Bùi Văn Doanh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES) cho rằng, các dự án bất động sản phát triển bền vững mang lại hiệu quả rõ nét về môi trường, với khả năng tiết kiệm khoảng 30% năng lượng, giảm tới 35% phát thải carbon, tiết kiệm 30 - 50% lượng nước và cắt giảm 50 - 90% chi phí xử lý chất thải. Quan trọng hơn, mô hình này còn góp phần nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm tác động tiêu cực tới hệ sinh thái.

Từ những lợi ích cụ thể ở cấp độ từng dự án, giá trị của bất động sản bền vững đang dần được "nhân rộng" và lan tỏa ra toàn bộ cấu trúc thị trường. Theo ông Bùi Văn Doanh, trong giai đoạn sàng lọc hiện nay, những dự án thiếu sự bài bản trong quy hoạch, pháp lý yếu hoặc gây áp lực môi trường sẽ dần bị đào thải, trong khi các dự án phát triển bền vững trở thành "điểm tựa", nâng mặt bằng chất lượng chung và là lựa chọn ưu tiên trong các thương vụ M&A nhờ tính minh bạch và khả năng vận hành ổn định.

Xa hơn, Viện trưởng VIRES cho rằng, tác động của các dự án bất động sản bền vững còn lan tỏa mạnh mẽ tới phát triển kinh tế - xã hội và năng lực cạnh tranh quốc gia. Thực tế cho thấy, những khu công nghiệp xanh giúp nâng cao chất lượng thu hút FDI; các dự án du lịch bền vững góp phần bảo tồn tài nguyên, tạo sinh kế lâu dài cho cộng đồng; trong khi bất động sản thương mại và hạ tầng đồng bộ thúc đẩy lưu thông hàng hóa, dịch vụ và nâng cao chất lượng sống đô thị. Về dài hạn, đây chính là nền tảng giúp Việt Nam cải thiện vị thế cạnh tranh và hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

"Dự án bất động sản phát triển bền vững đang trở thành "xương sống" của thị trường trong giai đoạn mới. Yếu tố bền vững không chỉ bảo đảm hiệu quả đầu tư dài hạn, mà còn quyết định khả năng thích ứng, dẫn dắt và lan tỏa giá trị của toàn thị trường bất động sản Việt Nam trong tương lai", ông Bùi Văn Doanh nhấn mạnh.

TS. Võ Trí Thành, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cũng nhìn nhận, các dự án bất động sản phát triển bền vững chính là "chìa khóa" để Việt Nam kết nối sâu hơn với chuỗi cung ứng toàn cầu và tiếp cận nguồn vốn quốc tế. Chủ đầu tư các dự án xanh, bền vững còn có thể tiếp cận nguồn vốn ưu đãi thông qua trái phiếu xanh, chương trình tài chính khí hậu hay hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức quốc tế như IFC, GIZ hoặc AFD.

Theo ông, khoảng 80% dòng vốn trên thế giới hiện nay nằm trong tay các định chế tài chính có yêu cầu ngày càng khắt khe về ESG. Điều này cho thấy, "xanh", "bền vững" không còn là yêu cầu mang tính chính sách, mà đã trở thành tiêu chuẩn của thị trường.

"Càng đáp ứng tốt yêu cầu về chuyển đổi xanh, bền vững cơ hội cho doanh nghiệp càng rộng mở", TS. Võ Trí Thành nhấn mạnh.

Được tổ chức lần đầu tiên năm 2018, Giải thưởng Quốc gia Bất động sản Việt Nam nhanh chóng ghi dấu ấn như một điểm hẹn uy tín của toàn ngành. Tại đây, những giá trị tiêu biểu, những mô hình phát triển bài bản cùng các đóng góp tích cực cho sự vận hành lành mạnh của thị trường được ghi nhận và lan tỏa. Qua dấu mốc đầu tiên, giải thưởng từng bước khẳng định vai trò là thước đo chất lượng, phản ánh rõ xu hướng chuyển động và khát vọng phát triển bền vững của thị trường bất động sản Việt Nam.

Bước sang lần tổ chức thứ II, Giải thưởng trở lại trong bối cảnh đất nước đang chuyển động mạnh mẽ, hướng tới một giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội và kỳ vọng lớn lao. Sự tái khởi động này vì thế không chỉ mang ý nghĩa tiếp nối, mà còn khơi gợi một tinh thần mới, ở đó các giá trị chuẩn mực tiếp tục được lan tỏa, góp phần thúc đẩy một thị trường bất động sản ngày càng minh bạch, giàu tính nhân văn và phát triển theo hướng bền vững.

Trong khuôn khổ Giải thưởng Quốc gia Bất động sản Việt Nam lần thứ II, hạng mục Top 10 dự án bất động sản phát triển bền vững nhất Việt Nam (nhóm bất động sản công nghiệp, du lịch, thương mại, hạ tầng…) được xem là một trong những điểm nhấn quan trọng, phản chiếu rõ nét định hướng phát triển dài hạn và chuẩn mực mới của thị trường.

Không chỉ dừng ở việc tôn vinh những dự án thành công về mặt thương mại, hạng mục này hướng tới ghi nhận các mô hình phát triển có chiều sâu, đặt yếu tố bền vững làm trụ cột trong chiến lược phát triển, trải rộng trên nhiều phân khúc như bất động sản công nghiệp, du lịch, thương mại, hạ tầng... Theo Ban Tổ chức, để được vinh danh tại hạng mục Top 10 dự án bất động sản phát triển bền vững nhất Việt Nam, các dự án không chỉ cần có quy hoạch đồng bộ, pháp lý minh bạch và hiệu quả đầu tư rõ ràng, mà còn phải đáp ứng hệ tiêu chí khắt khe về môi trường, xã hội và quản trị. Đây chính là thước đo cho tinh thần phát triển dài hạn, thể hiện trách nhiệm của chủ đầu tư đối với cộng đồng và tương lai của thị trường bất động sản Việt Nam.

Cụ thể, các dự án cần tiên phong áp dụng các giải pháp công nghệ xanh, tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng và tài nguyên trong suốt vòng đời vận hành. Bên cạnh đó, việc đạt các chứng chỉ xanh uy tín như LEED, LOTUS, EDGE hoặc các tiêu chuẩn tương đương được xem là thước đo quan trọng, khẳng định mức độ tuân thủ các chuẩn mực quốc tế về xây dựng bền vững. Các dự án cũng phải ưu tiên sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, giảm phát thải và hạn chế tác động tiêu cực đến hệ sinh thái tự nhiên. Một tiêu chí không kém phần quan trọng là khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, thể hiện qua giải pháp quy hoạch, thiết kế và hạ tầng kỹ thuật có khả năng chống chịu, linh hoạt trước các rủi ro môi trường. Trên hết, các dự án được lựa chọn cần cho thấy đóng góp thực chất vào mục tiêu phát triển bền vững quốc gia, không chỉ ở góc độ kinh tế mà còn về xã hội và môi trường, qua đó khẳng định vai trò tiên phong trong việc định hình chuẩn mực mới cho thị trường bất động sản Việt Nam.

Từ hệ tiêu chí đó, Ban tổ chức Giải thưởng Quốc gia Bất động sản Việt Nam lần thứ II nhìn nhận, hạng mục này không chỉ chọn ra những dự án tiêu biểu, mà còn sàng lọc và tôn vinh các chủ thể phát triển đủ năng lực, bản lĩnh và tầm nhìn để đồng hành dài hạn cùng thị trường.

Theo đó, các doanh nghiệp được vinh danh sẽ là những doanh nghiệp bất động sản phát triển bền vững đúng nghĩa, kiên định với chiến lược dài hạn, không chạy theo chu kỳ "nóng - lạnh" của thị trường mà gắn tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường và lợi ích cộng đồng. Họ đồng thời tiên phong nâng chuẩn quản trị, minh bạch pháp lý - tài chính, sớm tiếp cận các chuẩn mực quốc tế về ESG, chứng chỉ xanh và báo cáo phát triển bền vững, coi công nghệ và đổi mới sáng tạo là lợi thế cạnh tranh cốt lõi. Quan trọng hơn, đây là những doanh nghiệp đặt dự án trong mối liên kết chặt chẽ với cộng đồng, chú trọng tạo việc làm, phát triển hạ tầng xã hội và gìn giữ tài nguyên, văn hóa bản địa. Chính nền tảng này giúp họ trở thành lực lượng dẫn dắt, góp phần định hình mặt bằng chất lượng mới và tạo áp lực tích cực nâng chuẩn cho toàn thị trường trong giai đoạn sàng lọc.

Thông qua hạng mục Top 10 dự án bất động sản phát triển bền vững nhất Việt Nam, Ban Tổ chức kỳ vọng lan tỏa những chuẩn mực phát triển tiên tiến, khuyến khích doanh nghiệp chuyển dịch từ tư duy tăng trưởng ngắn hạn sang chiến lược đầu tư dài hơi, bền vững và có trách nhiệm. Đây không chỉ là sự ghi nhận xứng đáng dành cho các chủ đầu tư tiên phong, mà còn là thông điệp rõ ràng về con đường mà thị trường bất động sản Việt Nam đang hướng tới trong giai đoạn phát triển mới./.