Hầm Hoàng Liên được xây dựng nhằm thay thế đoạn đường đèo dài khoảng 22km trên Quốc lộ 4D - một trong những cung đường hiểm trở nhất cả nước, thường xuyên đối mặt với sạt lở, sương mù dày đặc và băng tuyết vào mùa đông.
Sau khi công trình hoàn thành và đưa vào khai thác, thời gian di chuyển giữa xã Sa Pa (Lào Cai) và xã Bình Lư (Lai Châu) dự kiến rút ngắn đáng kể, từ 50-120 phút hiện nay xuống chỉ còn khoảng 11 phút, đồng thời nâng cao mức độ an toàn giao thông cho các phương tiện qua lại.
Theo thiết kế, dự án thuộc nhóm công trình giao thông đường bộ cấp đặc biệt, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Lai Châu làm chủ đầu tư.

Hầm Hoàng Liên có chiều dài toàn tuyến khoảng 8,8km. Ảnh minh họa
Tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 8,8km, trong đó hầm chính dài 2,63km, được bố trí hai làn xe cơ giới với bề rộng 9,75m.
Song song với hầm chính là hầm phụ dài 2,65km, đóng vai trò thoát hiểm. Ngoài ra, dự án còn bao gồm hệ thống 11 cây cầu cùng nhiều hạng mục kỹ thuật phụ trợ, sử dụng kết cấu bê tông cốt thép vĩnh cửu, đáp ứng tiêu chuẩn hầm xuyên núi cấp đặc biệt.
Nguồn vốn thực hiện dự án được huy động từ ngân sách Trung ương, ngân sách tỉnh Lai Châu và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Để thuận lợi trong triển khai, công trình được chia thành hai dự án thành phần theo địa giới hành chính.

hầm Hoàng Liên còn mở ra trục kết nối chiến lược mới giữa Sa Pa - trung tâm du lịch lớn của Lào Cai - với các khu vực lân cận của tỉnh Lai Châu. Ảnh minh họa
Trong đó, dự án thành phần trên địa phận tỉnh Lai Châu bao gồm xây lắp, thiết bị và giải phóng mặt bằng, với tổng kinh phí khoảng 3.210 tỷ đồng.
Phần còn lại thuộc địa phận tỉnh Lào Cai tập trung cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư, với kinh phí 90 tỷ đồng.
Gói thầu xây lắp chính của dự án do liên danh nhiều doanh nghiệp đảm nhiệm, gồm Tập đoàn Đèo Cả, Công ty Cổ phần Xây dựng và Thương mại 299, Công ty TNHH MTV Thanh Tuyền, Công ty TNHH số 10 Lai Châu và Công ty TNHH MTV Xây dựng & Thương mại Khánh Hưng.
Giá trị trúng thầu hơn 2.628 tỷ đồng, thời gian thực hiện hợp đồng là 24 tháng. Theo kế hoạch, toàn bộ dự án dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm 2027.
Không chỉ góp phần tháo gỡ "điểm nghẽn" giao thông kéo dài trên Quốc lộ 4D, hầm Hoàng Liên còn mở ra trục kết nối chiến lược mới giữa Sa Pa - trung tâm du lịch lớn của Lào Cai - với các khu vực lân cận của tỉnh Lai Châu.
Công trình được kỳ vọng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho phát triển du lịch, thương mại, đồng thời tăng cường khả năng kết nối với các trung tâm kinh tế lớn như Hà Nội, Hải Phòng và Quảng Ninh.
Ở tầm vĩ mô, tuyến hầm còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động logistics và thương mại biên giới thông qua cặp cửa khẩu Ma Lù Thàng (Việt Nam) - Kim Thủy Hà (Trung Quốc).
Không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, dự án cũng góp phần nâng cao năng lực đảm bảo quốc phòng, an ninh và bảo vệ chủ quyền khu vực biên giới phía Bắc.