Ngọc phả Hùng Vương có tên đầu đủ: "Nam Việt Hùng Vương Ngọc Phổ Vình Truyền Miêu Duệ Tôn Điệt Ức Vạn Niên Hương Hỏa Tự Điển Truy Sùng".
Lịch sử dân tộc Việt còn lại nơi từng mái chùa, từng ngôi miếu, ngôi đền, đình và làng quê Việt. Lịch sử còn nơi nếp sống, nơi từng câu dân ca hò vè, từng điệu hát, từng lễ hội...
Như một người con cần biết mẹ cha, ông bà mình để thờ, để kính trọng và tiếp nối xứng đáng, con cháu dân tộc Việt hôm nay cũng cần tìm hiểu lịch sử, tìm hiểu về nguồn cội của dân tộc mình để thờ kính và tiếp bước cha ông.
Mỗi năm, chúng ta đều nhắc nhau:
“Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ tổ mùng 10 tháng 3”
Nhắc nhau nhớ để về dâng nén hương và tấm lòng thành kính lên tiên tổ ngàn đời của dân tộc. Có một điều chúng ta có lẽ nhiều người chưa biết, trong ngôi đền thiêng ấy, cuốn “Ngọc phả” được thờ.
Ngọc phả Hùng Vương được thờ tại đền Hùng. Bởi đó là cuốn “Thiên thư”, là cuốn sách thiêng liêng mà ông cha đã để lại. Sách ấy lưu giữ những dấu chỉ cho con cháu về sau lần tìm ra đường về nguồn cội
Trong phần mở đầu Đại Việt sử ký toàn thư, Ngô Sĩ Liên viết y nguyên mục Hồng Bàng Thị Kỷ ở Ngọc phả này.
Đại lễ giổ tổ Hùng Vương (Ảnh: Internet)
Cũng dưới triều Lê, ta biết rằng, dưới tư cách nhà nước, tất cả các di tích đền miếu khắp trên nước ta lúc ấy, thần tích (lịch sử) các danh nhân, các anh hùng là các vị tiên hiền Thánh tổ 5000 năm qua của nước Việt được viết lại dưới dạng Ngọc phả.
Chứng minh cho điều đó là việc, ở tư cách nhà nước, quốc sử đã đưa trang và mục Ngọc phả đầu tiên của Hùng Vương Ngọc phả vào chính sử. Tuy nó được xếp ở mục ngoại kỷ, nhưng đây là những thông tin của chính sử, của tầm Quốc gia viết và ghi chép lại điều này.
Chính sử, như Đại Việt sử ký toàn thư của Ngô Sĩ Liên là sử ghi chép việc Quốc gia mà cụ thể là của các vị vua và quan lại lớn cũng như các việc có tính quốc gia đại sự. Ngoài ra nó có chép đến một số nhân vật có ảnh hưởng lớn đến vua.
Phần còn lại, phần ghi về tổ tiên là tiền nhân xa xưa của nhân dân với đời sống sâu rộng trải dài khắp các vùng miền... với các bậc trung quân ái quốc giúp dân phò vua, ta tìm thấy ở đâu?
Ta chỉ tìm thấy trong các trang Ngọc phả ở tất cả khắp nơi nơi các đền miếu tôn thờ các vị tiền nhân tổ tiên đó. Và đó là phần lịch sử dân tộc ngoài những ghi chép của triều chính.
Cuốn Hùng Vương Thánh tổ Ngọc phả là nhằm để nói lên giá trị lịch sử ấy. Giá trị lịch sử của tổ tiên tiền nhân khai sáng trải dài qua nhiều ngàn năm của dân tộc Đại Việt.
Ngọc phả ở Đền Miếu, như gia phả ở gia tộc, là để thờ. Từ nhiều ngàn năm lịch sử của dân tộc ta đã như vậy. Không phải ai cũng được đọc các gia phả hay tộc phả ấy trong gia đình. Tộc phả phải do người đứng đầu tộc họ cất giữ, thờ phụng và trao truyền hay tu chỉnh khi bị hư hỏng.
Ngọc phả như Ngọc phả các Vua Hùng, thì đó là điều tuyệt mật của Quốc sử thiêng liêng và bí truyền. Cao hơn, Ngọc phả các Vua Hùng được xếp vào Thiên thư.
Bạn đã từng đọc gia phả của gia tộc mình chưa?
Bạn đã từng lần giở lại những trang lịch sử, từng tìm đọc Ngọc phả của tiên tổ dân tộc mình chưa?
Nếu câu trả lời là chưa, vậy thì bạn hãy lưu tâm và tạo cho mình cơ duyên để tâm tới việc này.
Như một nhân duyện huyền cơ cho những người con hôm nay, chúng tôi thành khẩn tha thiết với tâm can sâu thẳm nhất để dám làm việc động đến Thiên thư này khi công bố bản Ngọc phả Hùng Vương được thờ tại Đền Hùng – Phú Thọ. Vì vậy, nếu có cơ duyên cầm cuốn Ngọc phả, quý vị đang cầm "Sách trời" thiêng liêng trong tâm tưởng tôn kính cao nhất của lòng biết ơn tổ tiên nguồn cội là các Vua Hùng dựng nước.
Những ai có được sách này, tự nhận mình là con dân bách Việt, có lòng biết ơn và tôn kính tổ tiên xin hãy nhớ điều này mà tâm niệm khi cầm trên tay mình cuốn Hùng Vương Thánh tổ Ngọc phả.
Nền văn minh sông Hồng xuất hiện từ rất sớm (Văn hóa Sơn Vi, khoảng 18.000 – 12.000 năm trước). Trong khi đó, lịch sử từ mốc thời kỳ Hùng Vương mở nước cách đây khoảng 5.000 năm đã có nền văn minh, văn hóa Hùng Việt bao gồm Dịch học – Chữ viết và tổ chức xã hội phát triển rực rỡ.
Trong mỗi gia đình người Việt có gia phả - ghi lại lịch sử của gia tộc mình. Trong mỗi ngôi dình – đền có ngọc phả để ghi lại lịch sử của vị Thánh được cha ông ta thờ kính. Gia phả hay ngọc phả được dùng để thờ và lưu truyền lại cho con cháu muôn đời sau.
Ngọc phả Hùng Vương chính là tóm tắt Quốc sử thời kỳ xa xưa nhất được dân gian lưu truyền lại qua hàng ngàn năm cho tới ngày nay. Ngọc Phả hoàn toàn không phải là cuốn sách ghi những chuyện khó tin hoang đường. Điều quan trọng chính là những dấu chỉ của ông cha để lần tìm về lịch sử thông qua những chi tiết tưởng như không thể có thật
Thờ cúng Hùng Vương là tục thờ đã có ngay từ buổi đầu và hiện vẫn còn hiện diện ngay trong từng ngôi nhà của mỗi người Việt. Từ Tổ Bách Nghệ, Thần Nông, Ngọc Hoàng thượng đế... Họ là ai mà nhiều ngàn năm nay ông cha ta truyền dạy con cháu phải kính thờ? Ông cha ta có nhầm, có sai không? Đây chính là điều mà chúng ta cần nghiêm túc tìm hiểu và hiểu cho đúng.
Viết những dòng này trong ý hướng khơi nguồn cho tâm thức muốn tìm về cội nguồn dân tộc, để hiểu, để kính ngưỡng, phụng thờ và tiếp nối, mong rằng những trang sử về tiền nhân qua gia phả, ngọc phả, thần tích, văn bia, từ di sản phi vật thể cho đến những di sản còn lại cho tới ngay nay như đền, miếu, đình chùa sẽ được trân quý và có sự quan tâm tìm để hiểu với thái độ thực sự cầu thị.
