Quỹ tiết kiệm nhà ở - "chìa khóa" hiện thực hóa giấc mơ an cư

Phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội không chỉ là một chính sách an sinh, mà còn là nền tảng để hiện thực hóa giấc mơ an cư của hàng triệu người lao động thu nhập thấp. Nhận thức rõ vai trò quan trọng của lĩnh vực này, Đảng và Chính phủ đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở, đảm bảo công bằng xã hội, song song với từng bước đi của nền kinh tế.

Tuy nhiên, dù thị trường bất động sản đang dần phục hồi từ năm 2025, nhưng bài toán cung - cầu vẫn chưa tìm được lời giải khi nhà ở trung và cao cấp chiếm lĩnh thị trường, trong khi phần lớn những người có nhu cầu thực sự, đặc biệt là người lao động thu nhập thấp, vẫn chật vật tìm kiếm cơ hội sở hữu một mái ấm.

Việt Nam đã đặt mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030, song tiến độ triển khai vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, giai đoạn 2021 - 2024, cả nước mới hoàn thành 96 dự án với hơn 57.620 căn hộ, trong khi hàng trăm dự án khác vẫn đang chờ được khởi công hoặc gặp vướng mắc về thủ tục và nguồn vốn. Đặc biệt, không chỉ nhà ở xã hội khan hiếm, thị trường hiện cũng chứng kiến sự thiếu hụt nhà ở giá rẻ, vừa túi tiền. Tính từ năm 2021 đến nay, không còn căn hộ nào có giá dưới 25 triệu đồng/m2, hiện mức giá trung bình tại các dự án mở bán mới đã vượt mốc 50 triệu đồng/m2. Ngay cả các khu vực vệ tinh cũng không còn duy trì mức giá dễ tiếp cận.

Do đó, để giải quyết bài toán về nhà ở cho người thu nhập thấp, những quyết sách mạnh mẽ đã được đưa ra. Tại buổi làm việc với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương vào ngày 24/2, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia nhằm phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội tại các đô thị lớn. Cùng với đó, trong Hội nghị trực tuyến ngày 6/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng khẳng định rằng phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội không chỉ là vấn đề an sinh mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thủ tướng yêu cầu nhanh chóng cho ra đời Quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3/2025. 

Bộ Xây dựng đang dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Dự thảo Nghị quyết đề xuất thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội theo dự án, nhà ở xã hội được xây dựng trên quỹ đất dành để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp (không bao gồm dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội sử dụng vốn đầu tư công) trên phạm vi toàn quốc. 

Trong đó bao gồm việc thành lập Quỹ phát triển nhà ở xã hội Quốc gia. Theo dự thảo, Quỹ phát triển nhà ở xã hội Quốc gia là quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước do Chính phủ thành lập từ nguồn ngân sách nhà nước cấp và nguồn vốn hợp pháp khác. Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia được đầu tư trực tiếp để tạo lập quỹ nhà ở xã hội, quản lý quỹ nhà ở xã hội; hỗ trợ lãi suất cho vay không yêu cầu thế chấp; hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội theo điều kiện, nội dung và mức hỗ trợ được cơ quan có thẩm quyền quy định. Chính phủ quy định chi tiết về thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia.

Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia trên thế giới cũng cho thấy, để giúp người thu nhập thấp hiện thực hóa giấc mơ sở hữu nhà, cần có một cơ chế tài chính linh hoạt, hỗ trợ họ tích lũy dần nguồn lực. Trong đó, mô hình Quỹ tiết kiệm nhà ở được xem là "chìa khóa" giúp những người có thu nhập thấp vững bước trên hành trình an cư. Đây cũng là giải pháp được các chuyên gia trong nước đánh giá cao trong việc tháo gỡ nút thắt nhà ở cho nhóm đối tượng yếu thế.

Để làm rõ hơn vấn đề này, Reatimes đã có cuộc trao đổi với ông Phạm Xuân Hoè, Tổng Thư ký Hiệp hội cho thuê tài chính Việt Nam, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước).

PV: Nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội được xem là giải pháp quan trọng giúp người dân tiếp cận cơ hội sở hữu một mái ấm. Tuy nhiên, dù đã có nhiều nỗ lực tháo gỡ, phân khúc này vẫn gặp không ít "điểm nghẽn". Vậy ông đánh giá thế nào về những giải pháp trong việc phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội tại Việt Nam hiện nay?

Ông Phạm Xuân Hoè: Nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội từ lâu đã được xem là giải pháp quan trọng giúp người dân, đặc biệt là lao động thu nhập thấp hiện thực hóa giấc mơ an cư. Những năm qua, Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ, từ cam kết của Ngân hàng Nhà nước đến các gói tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng thương mại hoặc chương trình cho vay mua, sửa nhà của Ngân hàng Chính sách Xã hội nhằm mở rộng cơ hội tiếp cận nguồn vốn giá rẻ. Tuy nhiên, phần lớn các biện pháp này vẫn chỉ mang tính "tình thế".

Để tạo ra bước đột phá, mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo về việc thành lập Quỹ nhà ở Quốc gia nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội. Đây được xem là một hướng đi khả thi, có thể triển khai tại Việt Nam nhằm tạo nguồn lực ổn định, lâu dài cho phân khúc nhà ở này.

Bên cạnh đó, công tác quy hoạch cũng cần được xem xét lại, đảm bảo việc bố trí quỹ đất hợp lý để xây dựng các khu nhà ở xã hội, đồng thời có chính sách miễn tiền sử dụng đất hoặc giao đất trực tiếp cho các tổ chức phát triển nhà ở xã hội để quản lý, bán hoặc cho thuê.

Đối với khu vực nông thôn, các chương trình vay vốn ưu đãi nhằm xóa bỏ nhà tạm, nhà dột nát và hỗ trợ sửa chữa nhà ở đã được triển khai thông qua Ngân hàng Chính sách Xã hội. Tuy nhiên, để gia tăng hiệu quả, cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa các chính sách này với Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia, tạo thành một giải pháp tổng thể, giúp người lao động tiếp cận nhà ở phù hợp với điều kiện kinh tế của mình.

Để phát triển nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội một cách bền vững, theo tôi, cần huy động nguồn lực từ nhiều phía, bao gồm ngân sách Nhà nước, nguồn thu từ đất đai, vốn từ doanh nghiệp và sự tham gia đóng góp của chính người thu nhập thấp tự tích lũy thông qua các mô hình Quỹ tiết kiệm nhà ở. Ngoài ra, các tổ chức từ thiện, doanh nghiệp có thể tham gia hỗ trợ nhà ở cho người lao động, thậm chí tạo cơ chế để tầng lớp trung lưu đầu tư vào nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ với điều kiện cho thuê lại theo mức giá được Nhà nước giám sát.

Việc xây dựng Quỹ tiết kiệm nhà ở phải được coi là một công cụ tài chính then chốt, giúp đảm bảo sự phát triển bền vững và tạo động lực cho thị trường bất động sản. Việc triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ cùng với nguyên tắc của cơ chế thị trường là vừa gia tăng tính trách nhiệm tự tích lũy, vừa là sự hỗ trợ từ Nhà nước sẽ mở ra cơ hội an cư cho người thu nhập thấp, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội.

PV: Như ông đã nói, Quỹ tiết kiệm nhà ở là một công cụ tài chính góp phần mở ra cơ hội an cư cho người thu nhập thấp. Trước đây, cũng đã từng có nhiều đề xuất về việc xây dựng quỹ này, nhưng đến nay vẫn chưa được triển khai. Theo ông, đâu là những rào cản chính khiến đề xuất này chưa thể đi vào thực tiễn?

Ông Phạm Xuân Hoè: Trong gần 20 năm qua, đã có nhiều đề xuất thành lập Quỹ tiết kiệm nhà ở. Song, việc triển khai vẫn chưa thể trở thành hiện thực do nhiều yếu tố khách quan.

Trước đây, hệ thống tổ chức tín dụng trong nước phải tập trung ưu tiên tái cơ cấu và xử lý nợ xấu, khiến việc xây dựng quỹ chưa được đặt lên hàng đầu. Đồng thời, nhận thức xã hội về nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội vẫn chưa đạt đến sự đồng thuận cần thiết, tư duy vẫn nặng về "tất cả nhà nước lo", nên khó tạo động lực triển khai mạnh mẽ.

Hiện nay, với sự chỉ đạo quyết liệt từ Đảng và Chính phủ, đặc biệt là định hướng từ Tổng Bí thư Tô Lâm, việc phát triển nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ đã trở thành trọng tâm chính sách. Nhận thấy, thị trường bất động sản đang mất cân đối nghiêm trọng khi nguồn cung chủ yếu tập trung vào phân khúc trung và cao cấp, trong khi nhu cầu của người thu nhập thấp và trung bình vẫn chưa được đáp ứng, tôi cho rằng, đây chính là thời điểm "chín muồi" để Quỹ tiết kiệm nhà ở ra đời.

PV: Mô hình Quỹ tiết kiệm nhà ở không phải hiếm ở nhiều quốc gia trên thế giới. Theo ông, họ đã làm như thế nào để đạt được mục tiêu đề ra khi phát triển các Quỹ tiết kiệm nhà ở? 

Ông Phạm Xuân Hoè: Thực tế, nhiều quốc gia trên thế giới như Đức, Thái Lan đã triển khai thành công các chương trình tiết kiệm, vay vốn nhà ở với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ. Những mô hình này không chỉ giúp người dân chủ động tài chính mà còn tạo nền tảng bền vững cho sự phát triển nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ. Điển hình như Chương trình tiết kiệm nhà ở (Housing Saving Program), Chương trình vay tín chấp mua nhà (Home Loan Program) hay các gói vay ưu đãi dành riêng cho người thu nhập thấp.

Nhìn từ kinh nghiệm quốc tế, để được vay mua nhà ở xã hội, người dân phải tích lũy trước một khoản tài chính nhất định. Điều này không chỉ thể hiện trách nhiệm cá nhân mà còn giúp người dân chủ động hơn trong hành trình chạm tới giấc mơ an cư. Các mô hình Quỹ tiết kiệm nhà ở bắt buộc cũng góp phần đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và người dân, hạn chế tình trạng phụ thuộc hoàn toàn vào trợ cấp. Trong đó, một nguyên tắc phổ biến là người dân phải tích lũy tối thiểu 30% giá trị căn nhà trước khi được vay mua. Chẳng hạn, với một căn hộ nhà ở xã hội có giá khoảng 1 - 1,1 tỷ đồng, người mua cần có ít nhất 300 triệu đồng. Nếu một cặp vợ chồng trẻ dưới 35 tuổi tiết kiệm khoảng 3 triệu đồng/tháng, sau 7 năm họ có thể tích lũy khoảng 200 triệu đồng, gần đạt mức yêu cầu. Khi đó, có thể vay phần còn lại với thời hạn 30 năm, đảm bảo khả năng chi trả hợp lý.

Tại Thái Lan, Chương trình tiết kiệm nhà ở khuyến khích người dân trích một phần thu nhập hằng tháng gửi vào quỹ, với hệ thống linh hoạt, cho phép gửi tiết kiệm tại bất kỳ ngân hàng nào. Sau đó, số tiền này được chuyển về một quỹ tiết kiệm nhà ở quản lý tập trung, ứng dụng công nghệ số để kiểm soát và theo dõi tiến độ tiết kiệm của từng cá nhân, đảm bảo tính minh bạch và thuận tiện.

Không chỉ áp dụng cho người mua nhà, mô hình quỹ này còn có thể triển khai với hình thức thuê mua. Theo đó, người thuê mua nhà ở xã hội sẽ trích một khoản tiết kiệm hằng tháng, giúp họ tích lũy dần để đủ điều kiện sở hữu nhà sau một thời gian nhất định. Khi đã tích lũy được 25 - 30% giá trị căn nhà, họ có thể được xem xét vay tín chấp để hoàn tất giao dịch căn hộ.

PV: Vậy đâu là yếu tố cốt lõi giúp các quốc gia này thành công trong việc triển khai Quỹ tiết kiệm nhà ở? Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm của các nước để triển khai quỹ hiệu quả, khả thi không thưa ông?

Ông Phạm Xuân Hoè: Theo tôi, yếu tố cốt lõi giúp các quốc gia thành công trong việc triển khai Quỹ tiết kiệm nhà ở chính là thể chế chính sách. Một khung pháp lý rõ ràng, quy định chặt chẽ về cơ chế vận hành, quyền lợi và nghĩa vụ của người tham gia là điều kiện tiên quyết để đảm bảo tính hiệu quả của quỹ này.

Với Việt Nam, tôi cho rằng, việc thành lập Quỹ tiết kiệm nhà ở cần gắn liền với Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia. Đây là giải pháp rất khả thi, giúp người dân nói chung và người lao động thu nhập thấp nói riêng có kế hoạch tài chính rõ ràng khi mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ. Hiện nay, Trung ương Đảng có nghị quyết, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có những chỉ đạo quan trọng, ngay sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết, bước tiếp theo cần thiết là Chính phủ sớm ban hành Nghị định để đưa Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia chính thức đi vào vận hành.

Có thể dành 1 chương trong Nghị định này về Quỹ tiết kiệm nhà ở. Tuy nhiên, để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả, tôi cho rằng Quỹ tiết kiệm nhà ở cần có Nghị định riêng. Mặc dù về cơ cấu tổ chức Quỹ tiết kiệm nhà ở có thể nằm trong Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia, nhưng nếu gộp chung hai quỹ này vào một Nghị định có thể khiến nội dung trở nên quá dài, thiếu chi tiết về cơ chế hoạt động, quy trình huy động và sử dụng vốn. 

Do đó, phương án tối ưu là xây dựng 2 Nghị định riêng biệt, một dành cho Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia quy định về cơ cấu tổ chức và vận hành; một dành cho Quỹ tiết kiệm nhà ở tập trung vào cơ chế huy động nguồn lực và triển khai các chương trình cho vay. Việc tách riêng 2 Nghị định không chỉ đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thực thi, giúp các chính sách hỗ trợ nhà ở đi vào cuộc sống một cách hiệu quả và bền vững.

PV: Nếu có cơ chế hoạt động hiệu quả, Quỹ tiết kiệm nhà ở không chỉ phát huy hết vai trò hỗ trợ người thu nhập thấp tích lũy tài chính, dễ dàng tiếp cận nhà ở mà còn góp phần ổn định thị trường bất động sản. Vậy theo ông, quỹ cần thiết kế, vận hành thế nào để có thể duy trì bền vững và mang lại hiệu quả lâu dài?

Ông Phạm Xuân Hoè: Để Quỹ tiết kiệm nhà ở vận hành bền vững và mang lại hiệu quả lâu dài, cần đảm bảo cơ chế hoạt động đơn giản, minh bạch và tối ưu hóa quá trình quản lý. Theo tôi, mô hình này có thể triển khai theo 4 bước chính.

Thứ nhất, mở tài khoản tiết kiệm nhà ở. Người có nhu cầu mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ sẽ đăng ký tài khoản tại quỹ và gửi một khoản tiền cố định hằng tháng. Nhờ ứng dụng công nghệ số, toàn bộ quá trình tích luỹ sẽ được tích hợp trực tiếp vào Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia, giúp quản lý hiệu quả mà không cần bộ máy cồng kềnh. Việc tham gia gửi tiết kiệm sẽ là điều kiện tiên quyết để người dân có thể tiếp cận các gói vay ưu đãi trong tương lai.

Thứ hai, xây dựng chính sách tiết kiệm định kỳ linh hoạt. Các hộ gia đình hoặc cá nhân có nhu cầu mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội sẽ cam kết gửi một khoản tiền cố định hằng tháng vào quỹ. Số tiền này sẽ được khấu trừ định kỳ nhằm tạo nền tảng tài chính để tiếp cận các gói vay ưu đãi. Mức tiết kiệm cụ thể cần được xác định thông qua các nghiên cứu khoa học về mức thu nhập cụ thể của người lao động tại khu công nghiệp, cũng như nhóm lao động tự do tại các đô thị lớn. Chính sách này cũng sẽ linh hoạt theo khả năng tài chính của người tham gia. Chẳng hạn, người tiết kiệm 1 triệu đồng/tháng có thể mất nhiều thời gian hơn để đủ điều kiện vay so với người gửi 2 - 3 triệu đồng/tháng. Với mức tiết kiệm 5 triệu đồng/tháng, họ có thể đủ điều kiện vay vốn chỉ sau khoảng 5 năm. Cơ chế này hoạt động như một "cuộc chạy tiếp sức", trong đó các thành viên là những người tham gia quỹ sẽ hỗ trợ lẫn nhau để có cơ hội tiếp cận nhà ở sớm hơn, đồng thời tạo thói quen kỷ luật về tài chính và bền vững.

Thứ ba, giải ngân khoản vay ưu đãi cho người tham gia quỹ. Khi người tham gia tiết kiệm đã tích lũy đủ khoảng 25 - 30% giá trị căn nhà, họ sẽ được xem xét vay vốn, mức này tùy giá nhà ở từng khu vực sẽ khác nhau. Điểm đặc biệt của mô hình này là khoản vay có thể theo hình thức tín chấp, bởi tài sản hình thành từ vốn vay là nhà ở xã hội, là loại hình bất động sản bị hạn chế mua bán trong thời gian vay. Điều này giúp kiểm soát rủi ro tín dụng, đảm bảo an toàn tài chính và tạo điều kiện thuận lợi để người thu nhập thấp có thể tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn. Lãi suất tiết kiệm và lãi suất tiền vay sẽ do Nhà nước ấn định và được cố định trong suốt thời gian gửi và vay tương tự như cách Ngân hàng Nhà nước hiện nay công bố mức lãi suất cho vay đối với nhà ở xã hội.

Thứ tư, hoàn trả khoản vay theo lộ trình. Người vay có thể lựa chọn phương thức thanh toán theo tháng, theo quý hoặc theo kỳ hạn 6 tháng, với thời gian linh hoạt kéo dài từ 15 - 30 năm tùy vào thu nhập và khả năng chi trả của mỗi cá nhân. Chính sách lãi suất cố định do Nhà nước quyết định sẽ giúp giảm áp lực tài chính, đồng thời đảm bảo tính minh bạch trong quá trình hoàn trả khoản vay.

Để vận hành hiệu quả, Quỹ tiết kiệm nhà ở cần cơ chế phối hợp chặt chẽ với Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia trong việc tính toán, giải ngân và quản lý nguồn vốn. Hoạt động cho vay có thể được ủy thác thông qua các ngân hàng thương mại với cơ chế bảo lãnh từ chính quỹ tiết kiệm hoặc tín chấp bằng việc quản lý căn hộ thuộc diện nhà ở xã hội của Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia. Đặc biệt, phí bảo lãnh sẽ được duy trì ở mức 0%, tránh tạo thêm gánh nặng tài chính cho người vay.

Tôi cho rằng, với cách thiết kế và vận hành như trên, Quỹ tiết kiệm nhà ở không chỉ giúp người thu nhập thấp tích lũy tài chính để mua nhà mà còn góp phần ổn định thị trường bất động sản, thúc đẩy sự phát triển bền vững của phân khúc nhà ở xã hội hay nhà ở giá rẻ.

Về đối tượng tham gia, Quỹ tiết kiệm nhà ở hướng đến các nhóm thu nhập thấp và trung bình thấp, không bao gồm tầng lớp trung lưu. Đặc biệt, ưu tiên dành cho những gia đình lần đầu sở hữu nhà, người dân có nhu cầu nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ nhưng chưa có nhà hoặc đang sống trong điều kiện không ổn định.

Những người tham gia chương trình sẽ tuân thủ các điều kiện ràng buộc theo hợp đồng tiết kiệm nhà ở. Mô hình này đặc biệt phù hợp với nhóm đối tượng dưới 35 tuổi là thế hệ đang có nhu cầu nhà ở cao. Nếu được triển khai bài bản, chính sách này sẽ góp phần giải quyết vấn đề nhà ở một cách hiệu quả và bền vững.

PV: Như ông đã đề cập, chính sách lãi suất cố định trong 15 - 30 năm là yếu tố rất quan trọng để người dân có thể mua được nhà và trả được khoản vay sau đó. Có thể nói, để chính sách này đạt được mục tiêu, cần rất nhiều sự hỗ trợ từ Chính phủ, thưa ông? 

Ông Phạm Xuân Hoè: Dưới góc độ chính sách, Chính phủ có thể hỗ trợ Quỹ tiết kiệm nhà ở theo hai hình thức, bao gồm việc chuyển tiền vốn để trực tiếp cho người vay thuê mua nhà ở xã hội và bù lãi suất để giảm áp lực tài chính. Đây là giải pháp quan trọng nhằm đảm bảo nguồn vốn ổn định cho quỹ, đồng thời giúp người thu nhập thấp tiếp cận nhà ở với chi phí hợp lý.

Một trong những biện pháp hỗ trợ nữa của Chính phủ đối với Quỹ tiết kiệm nhà ở là chính sách lãi suất ưu đãi. Trong khi các Ngân hàng thương mại vẫn phải cân đối lợi nhuận và điều chỉnh lãi suất theo biến động thị trường, Chính phủ có thể đảm bảo mức lãi suất cố định, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nhà ở xã hội mà không chịu áp lực tài chính quá lớn. Điều này không chỉ giúp ổn định kế hoạch tài chính của người vay mà còn hạn chế tình trạng lợi dụng chính sách để trục lợi. Nếu để các tổ chức tài chính thương mại tham gia mà không có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, rủi ro làm méo mó thị trường là khó tránh khỏi hoặc kêu gọi tự nguyện họ cứ đăng ký nhưng đưa điều kiện chặt chẽ thì khó triển khai trên thực tế.

Do đó, việc thành lập Quỹ tiết kiệm nhà ở xã hội với sự hỗ trợ trực tiếp hoặc gián tiếp từ Chính phủ là cần thiết. Nhà nước có thể điều tiết nguồn thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp, đặc biệt là từ thuế thu nhập các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp bất động sản, để bổ sung vào quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia. Cách làm này vừa đảm bảo nguồn tài chính ổn định, vừa giúp duy trì lãi suất vay ưu đãi, đồng thời hạn chế khả năng doanh nghiệp lợi dụng chính sách vì lợi ích riêng.

Với sự kết hợp giữa nguồn lực tài chính từ Nhà nước, sự đóng góp của người dân và sự tham gia của doanh nghiệp, Quỹ tiết kiệm nhà ở có thể trở thành một công cụ hữu hiệu để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ bền vững. Khi tất cả các thành phần trong nền kinh tế cùng chung tay theo một cơ chế minh bạch, mục tiêu phát triển nhà ở xã hội quy mô lớn hoàn toàn khả thi.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!