Việc tòa nhà Saigon One Tower bị thu giữ để xử lý nợ được coi là một động thái tích cực của VAMC trong việc áp dụng Nghị quyết 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Đây là tài sản đảm bảo đầu tiên bị VAMC thu giữ với mục đích xử lý, thu hồi nợ theo đúng quy định.
Việc thu hồi Saigon One Tower đặt ra vấn đề đối với VAMC, sau khi thu hồi, dự án sẽ được xử lý như thế nào? Bán đấu giá? Chuyển nhượng lại việc đầu tư cho công ty khác để tiếp tục hoàn thiện công trình này hay lại bỏ trống như thời gian trước đây? Điều này thì VAMC cũng như Ngân hàng nhà nước chưa có bất cứ thông tin để giải quyết tài sản nên khó có thể đánh giá hậu quả, kết quả của việc thu hồi này.
Nhưng trước hết, tôi rất đồng tình với việc thu hồi của VAMC. Chủ đầu tư Sài Gòn One Tower đã khởi công xây dựng dự án từ năm 2007 với dự kiến hoàn thành vào năm 2009. Tuy nhiên, từ 2011 đến nay, công trình dự án này ngưng thi công xây dựng.
Điều này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng và trực tiếp đến những khách hàng đã đầu tư vào dự án này, các tổ chức tín dụng cho thế chấp mà còn ảnh hưởng đến mỹ quan của TP.HCM – một thành phố đã và đang thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, nhất là khi dự án này nằm ngay trung tâm thành phố.
Dự án Saigon One Tower vừa bị VAMC thu giữ.
Việc thu hồi dự án này rất tốt cho thị trường BĐS Việt Nam vì vừa giúp thanh toán và xử lý nợ xấu theo nghị quyết của Quốc hội vừa tái khởi động dự án thông qua việc các nhà đầu tư khác sẽ có thể tiếp tục hoàn thiện dự án trong tương lai.
Với Nghị quyết 42 này đã kịp thời giải quyết về vấn đề nợ xấu nhất là khi nhóm khách hàng đầu tư vào dự án này là những khách hàng đang nợ tổ chức tín dụng với số tiền 7.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là khi thu hồi khoản nợ này thì khách hàng là những người đã mua căn hộ trong dự án sẽ chịu ảnh hưởng như thế nào? Căn cứ quy định tại Điều 10 Nghị quyết 42, khi dự án này được ngân hàng chuyển nhượng lại cho một chủ đầu tư mới thì bên chủ đầu tư mới này phải đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh BĐS, kế thừa các quyền, nghĩa vụ của chủ đầu tư dự án và tiến hành các thủ tục để tiếp tục thực hiện dự án theo quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, do vậy quyền lợi của khách hàng vẫn được bảo đảm.
Nhưng có thể trong trường hợp bán đấu giá tài sản này, khi thu hồi được số tiền nợ thì các tổ chức tín dụng sẽ được ưu tiên thanh toán trước khách hàng là những người mua căn hộ trong dự án nhưng VAMC vẫn sẽ phải bảo đảm cân đối các quyền lợi này giữa tổ chức tín dụng và người dân.
Để đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho mình, khách hàng trước khi mua nhà tại các dự án này (các dự án này đều thế chấp ngân hàng để có vốn đầu tư cơ sở hạ tầng) cần phải rà soát nắm bắt thông tin về việc căn hộ mình cần mua đã được chủ đầu tư giải chấp hay chưa (khi ký hợp đồng huy động vốn các nhà đầu tư phải giải chấp), để khi dự án bị thu hồi các căn hộ đã được giải chấp sẽ không bị ảnh hưởng đến quyền lợi.
Trong trường hợp, nhà chưa được giải chấp mà chủ đầu tư vẫn bán thì lỗi là phía ngân hàng có sơ hở trong việc quản lý vấn đề này, nếu thu hồi thì quyền lợi khách hàng cũng vẫn được đảm bảo theo quy định.
Trước mắt để đảm bảo quyền lợi cho mình khi các dự án này thu hồi thì khách hàng nên công khai thông tin về việc mua bán của mình với VAMC để đảm bảo việc VAMC giải quyết cân đối giữa khách hàng và các tổ chức tín dụng khi thực hiện việc thu hồi và xử lý tài sản bị thu hồi.
Đây là cách trước mắt trước khi Quốc hội hoặc cơ quan có thẩm quyền khác có văn bản hướng dẫn quy định về việc bảo vệ khách hàng khi thực hiện Nghị quyết 42 này.
