Doanh nghiệp mòn mỏi chờ quyết định giá đất để thực hiện nghĩa vụ tài chính
Khẳng định tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh cho biết, năm 2023, thành phố sẽ tập trung khơi thông nguồn lực, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, đặc biệt là vướng mắc về đất đai.
Đây cũng là mục tiêu của nhiều tỉnh thành khác trong bối cảnh khó khăn của thị trường bất động sản đang kéo theo sự sụt giảm tăng trưởng của nhiều ngành nghề liên quan. Để khơi thông nguồn lực, trước hết cần hoàn thiện công tác xây dựng giá đất, tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân nhanh chóng hoàn tất nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Tuy nhiên, công tác triển khai định giá đất tại nhiều địa phương vẫn còn bất cập, nhất là trong việc áp dụng các phương pháp định giá. Mặc dù, công tác định giá đất tại địa phương đã có cơ sở từ Nghị định số 44/2014/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Bên cạnh đó, Luật Đất đai 2013 chỉ quy định thời điểm định giá đất, mà không quy định thời gian ban hành quyết định giá đất, khiến nhiều địa phương có tình trạng đã giao đất, cho thuê đất nhưng vẫn chưa có quyết định giá đất để doanh nghiệp, nhà đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính, gây ách tắc lớn.
Đơn cử, hàng năm Đồng Nai có hàng trăm dự án, công trình cần tư vấn, thẩm định giá đất, làm căn cứ để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, không ít công trình, dự án chậm tiến độ, tạm dừng vì chưa được thẩm định giá đất, do ít đơn vị nộp hồ sơ tham gia tư vấn, xác định giá đất.
Theo ông Nguyễn Hồng Quế, Phó trưởng ban phụ trách Ban Quản lý dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư tỉnh Đồng Nai cho biết, dự án Đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu có kế hoạch khởi công cuối tháng 6-2023 nhưng đến nay chưa phê duyệt được phương án bồi thường vì phụ thuộc vào tư vấn, thẩm định giá đất cụ thể. Quy định hiện hành vừa khó cho đơn vị thẩm định giá đất, vừa khó cho cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương. Người dân vùng dự án mòn mỏi chờ đợi tiền bồi thường, hỗ trợ. Còn chủ đầu tư thì không thể thực hiện nghĩa vụ tài chính để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất triển khai dự án.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức cho biết, quy định của pháp luật về xác định giá đất cụ thể hiện chưa đảm bảo công khai, minh bạch, công bằng và khách quan. Dẫn đến tâm lý e ngại khi cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đưa ra kết luận chưa phù hợp.
Ghi nhận thực trạng trên, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân khẳng định, quản lý giá đất là vấn đề quan trọng, tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước và môi trường đầu tư kinh doanh. Gần 10 năm qua, giá đất cũng đã đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế-xã hội, trong đó có những tỉnh thu được 50-60% tổng số ngân sách là từ nguồn lực đất đai.
Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng thừa nhận, công tác giá đất vẫn gặp nhiều khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện, bộc lộ rõ ở các phương pháp định giá đất; đối tượng áp dụng các phương pháp; trình tự, thủ tục, cách thức để xác định giá đất theo các phương pháp.
Quyết liệt tập trung nguồn lực khơi thông vướng mắc đất đai cho doanh nghiệp
Theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, hiện Bộ TN&MT đã triển khai xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về giá đất và Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ trưởng Bộ TN&MT quy định chi tiết phương pháp định giá đất; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất trên tinh thần của Nghị quyết 18-NQ/TW, bên cạnh việc sửa đổi các chính sách liên quan đến giá đất trong quá trình sửa đổi Luật Đất đai. Đảm bảo kịp thời tháo gỡ các vướng mắc đang tồn tại trong thực tiễn, khơi thông nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế xã hội.
Tại lần sửa đổi Nghị định 44/2014/NĐ-CP này, dự kiến chỉ còn quy định ba phương pháp định giá đất, gồm phương pháp so sánh, phương pháp thu nhập, phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất. Trong đó, phương pháp so sánh chỉ áp dụng đối với đất nông nghiệp và việc xây dựng bảng giá đất.
Thông tin thêm, Thứ trưởng cho biết, Chính phủ đã cho phép cơ quan soạn thảo tham mưu, sửa đổi Nghị định số 44/2014/NĐ-CP theo quy trình rút gọn, tuy nhiên, Bộ TN&MT vẫn khẩn trương lấy ý kiến của các địa phương để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, khắc phục các bất cập...Đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận về khả năng thực hiện của địa phương đối với ba phương pháp định giá đất. Các phương pháp này có giải quyết được các vướng mắc của địa phương; đối tượng áp dụng, khả năng thực hiện trình tự, thủ tục ở địa phương còn vướng mắc nào không? Địa phương cần bổ sung thêm nội dung nào?...
Kết luận tại Hội nghị, Thứ trưởng Lê Minh Ngân đánh giá cao những ý kiến đóng góp đầy trách nhiệm và thực tiễn từ các địa phương cho công tác sửa đổi, bổ sung một số quy định về định giá đất, nhất là công tác giải phóng mặt bằng. Những ý kiến này sẽ được tổ soạn thảo Bộ tiếp thu, phân tích để hoàn thiện Dự thảo báo cáo Chính phủ.
Cũng tại Hội thảo, đại diện lãnh đạo UBND, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính các tỉnh ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên đã có những ý kiến đóng góp để Bộ Tài nguyên và Môi trường hoàn thiện dự thảo Nghị định 44/2014/NĐ-CP (sửa đổi) và Dự thảo Thông tư 36/2014/TT-BTNMD (sửa đổi) quy định chi tiết phương pháp định giá đất; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất; định giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất...
