Giao quyền cấp sổ cho Giám đốc chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai
Ngày 5/5, Sở Tài nguyên - Môi trường TP.HCM đã tổ chức hội nghị công bố Quyết định số 08/2021 của UBND TP.HCM, về “sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định phối hợp giải quyết thủ tục giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; đăng ký đất đai, tài sản khác gắn liền với đất; cấp, cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn thành phố”.
Theo Thành ủy TP.HCM, Quyết định số 08/2021 của UBND TP.HCM được triển khai sẽ góp phần giảm tỷ lệ hồ sơ trễ hẹn đối với lĩnh vực đất đai trong thời gian qua; đồng thời xử lý kịp thời các vi phạm có liên quan trong quá trình thực hiện cấp giấy chứng nhận.
Đáng chú ý, một trong những nội dung quan trọng của Quyết định số 08/2021 là cho phép Sở Tài nguyên - Môi trường được ủy quyền cho Giám đốc 22 Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận, huyện và TP Thủ Đức cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất với hơn 10 điều khoản được sửa đổi, bổ sung từ Quyết định số 36/2017 của UBND TP.HCM.
Sở Tài nguyên - Môi trường cũng đã xây dựng 2 phương án giải quyết hồ sơ. Đó là hồ sơ từ các chi nhánh chuyển đến Văn phòng đăng ký đất đai TP để đóng dấu và chuyển về được thực hiện bằng đường bưu điện như trước. Phương án 2 là các chi nhánh trực thuộc tự phân công nhân sự, bố trí phương tiện thực hiện việc luân chuyển hồ sơ đến Văn phòng đăng ký đất đai TP để đóng dấu và chuyển trả về. Đồng thời, Sở cũng ban hành cơ chế kiểm tra, giám sát định kỳ, đột xuất trong quá trình thực hiện cấp giấy chứng nhận.
Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường TP.HCM Nguyễn Toàn Thắng cho biết, sau khi thực hiện ủy quyền, Sở sẽ kiểm tra thường xuyên và kiểm tra đột xuất để việc thực thi của Chi nhánh phòng đăng ký đất đai phải đúng nội dung, tinh thần của quyết định ủy quyền của Chủ tịch UBND TP.HCM.
Sở Tài nguyên - Môi trường sẽ thường xuyên theo dõi, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ cho các chi nhánh văn phòng để đảm bảo việc thống nhất về thành phần, hồ sơ, quy trình giải quyết theo quy định hiện hành, tổng hợp các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện để kịp thời báo cáo, đề xuất với lãnh đạo xem xét giải quyết.
Hàng vạn căn hộ vẫn còn treo sổ hồng
Hiện nay, trên toàn địa bàn TP.HCM đang tồn tại rất nhiều chung cư dù đã đi vào sử dụng nhiều năm nhưng không được cấp sổ hồng. Thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cuối năm 2020 cho thấy, toàn thành phố đang có 63 dự án nhà ở của 17 doanh nghiệp với tổng cộng khoảng 27.709 căn hộ đang chờ cấp giấy chủ quyền do pháp luật chồng chéo, chưa thống nhất.
Tuy nhiên, nếu thống kê đầy đủ số liệu của hàng trăm dự án đã bàn giao nhà cho khách hàng, nhưng chưa được tính tiền sử dụng đất, thì số lượng căn nhà bị chậm cấp “sổ hồng” còn lớn hơn nhiều lần. Sở Tài nguyên - Môi trường TP.HCM cũng thừa nhận, thành phố còn hơn 100 dự án đã nộp hồ sơ đề nghị tính tiền sử dụng đất nhưng chưa được giải quyết.
Trong hàng loạt dự án vướng mắc, chỉ tính riêng Tập đoàn Hưng Thịnh đã có tới 13 dự án với 7.944 căn hộ, 847 căn officetel vẫn chưa được cấp sổ hồng.
Thông tin hồi cuối năm 2020, ông Trần Quốc Dũng, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Hưng Thịnh cho biết, tất cả các dự án này đã thực hiện xây dựng đúng theo giấy phép, thẩm duyệt, nghiệm thu đưa vào theo đúng quy định; đã nộp đầy đủ hồ sơ lên Sở Tài nguyên - Môi trường để xem xét cấp sổ, cơ quan kiểm tra liên ngành xác định dự án đủ điều kiện cấp sổ. Nhưng một mấu chốt quan trọng nhất, đó là tắc tiền sử dụng đất.
Ông Dũng thông tin, nhiều dự án của Hưng Thịnh nằm trong trường hợp nộp tiền sử dụng đất bổ sung, do trong quá trình thực hiện dự án phải thực hiện điều chỉnh quy hoạch kiến trúc (được cơ quan có thẩm quyền cho phép điều chỉnh). Dù doanh nghiệp thực hiện đúng nội dung cho phép, tiền sử dụng đất đã đóng đủ, nhưng vì dự án điều chỉnh quy hoạch nên việc có phát sinh bổ sung tiền sử dụng đất bổ sung hay không, đến nay doanh nghiệp bế tắc. Không có cơ quan thẩm quyền nào chịu trách nhiệm để xác định cho doanh nghiệp có phải đóng tiền sử dụng đất bổ sung hay không. Thậm chí, kể cả dự án đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính bổ sung mà doanh nghiệp vẫn còn bị “hành”.
Đại diện Hưng Thịnh khẳng định, việc chậm trễ thẩm định giá đất, xác định tiền sử dụng đất dẫn đến việc chưa cấp “sổ hồng” cho cư dân là lỗi xuất phát từ cơ quan thẩm quyền, không phải do lỗi của doanh nghiệp, nhưng doanh nghiệp đang phải gánh chịu trách nhiệm, thiệt hại nặng nề. Đó là sự “bội tín” bất đắc dĩ với khách hàng, ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu đã gây dựng trên thị trường, vướng các tranh chấp, kiện tụng không đáng có…
Hay tại dự án Gateway Thảo Điền, do Sơn Kim Land làm chủ đầu tư. Doanh nghiệp nay đã bàn giao 100% căn hộ tòa nhà A&B thuộc dự án Gateway cho khách hàng từ 14/4/2018 - 6/8/2019. Tất cả khách hàng mua nhà đều đã thực hiện đúng các nghĩa vụ theo hợp đồng mua bán căn hộ và đã thanh toán đến 95% giá trị hợp đồng mua nhà theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản. Thế nhưng, đến nay, tất cả khách hàng mua nhà vẫn chưa được cấp “sổ hồng”. Điều này dẫn đến bức xúc của hàng trăm khách hàng đã mua căn hộ tại dự án này.
Được biết, Sở Tài Nguyên - Môi trường chưa đồng ý cấp sổ hồng do khi tính tiền sử dụng đất dự án Gateway theo phương pháp thặng dư, thì các Sở, ngành, đơn vị tư vấn và hội đồng thẩm định giá đất thành phố đã tính đủ doanh thu của toàn bộ diện tích tầng hầm 9.089,20 m2. Tuy nhiên, do quyết định số 412/QĐ-UBND ngày 03/02/2016 của UBND TP.HCM về tính tiền sử dụng đất dự án lại chỉ ghi tính trên diện tích khối đế 5.742,80 m2, còn lại 3.346,40 m2 diện tích tầng hầm ngoài ranh khối đế lại không được ghi nhận để cấp “sổ hồng”.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, đây cũng là vướng mắc chung của hàng trăm dự án nhà chung cư cao tầng có diện tích của công trình tầng hầm lớn hơn diện tích xây dựng khối đế. Do vướng mắc này mà đến nay nhiều dự án chưa được cấp “sổ hồng” phần diện tích tầng hầm vượt ngoài ranh khối đế tòa nhà chung cư, dẫn đến hàng ngàn khách hàng mua căn hộ tại các dự án nhà chung cư cao tầng chưa được cấp “sổ hồng”. Điều này đã phát sinh tranh chấp, thậm chí có nơi xảy ra tranh chấp gay gắt giữa người mua nhà với chủ đầu tư dự án. Các chủ đầu tư cũng bị thiệt hại lớn, không thể thu được 5% giá trị còn lại của hợp đồng mua bán nhà, do chưa làm được “sổ hồng” cho người mua nhà.