Thích
Ngày 24/11, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Hà Nội tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố quy định về bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026 trên địa bàn TP Hà Nội.
Bảng giá đất dự kiến lần 2 có mức tăng không quá lớn giúp bảo đảm hài hòa lợi ích và cân đối thu - chi ngân sách
Trình bày Tờ trình và dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố về bảng giá đất dự kiến lần này, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Vũ Xuân Tùng cho biết, để bảo đảm các nguyên tắc theo quy định tại Điều 158, Điều 159 Luật Đất đai năm 2024, Sở có trách nhiệm tham mưu giúp UBND Thành phố tổ chức xây dựng bảng giá đất, trình HĐND Thành phố công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026 đến 31/12/2026.
Dự thảo xác định rõ phạm vi áp dụng, nguyên tắc định vị trí và xác định giá đất, mức giá của từng loại đất, cùng các quy định về tổ chức thực hiện và hiệu lực thi hành.
Trên cơ sở điều tra khảo sát, đơn vị thực hiện định giá đất đề xuất phân loại đất ở, đất thương mại dịch vụ và đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp của toàn bộ 126 xã, phường thành 17 khu vực, mỗi tuyến đường được chia thành 4 vị trí để xác định giá đất phù hợp với điều kiện hạ tầng và thực tế thị trường, theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội.
Quang cảnh Hội nghị phản biện.
Đánh giá tác động của bảng giá đất, ông Vũ Xuân Tùng cho rằng, việc xây dựng bảng giá đất tuân thủ quy định của Luật Đất đai năm 2024, các Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật bảo đảm nguyên tắc thị trường, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, giảm bớt chênh lệch giữa giá đất quy định tại bảng giá đất và giá đất giao dịch, chuyển nhượng phổ biến trên thị trường.
Qua đó, góp phần đồng bộ cơ chế chính sách, minh bạch thị trường bất động sản, làm cơ sở để thực hiện chính sách tài chính về đất, gắn mối quan hệ giá đất với việc thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Đồng thời, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội tại thành phố.
Theo ông Tùng, đối với hộ gia đình, cá nhân, giá đất cao làm tăng giá trị tài sản của người dân, nhất là ở khu vực đô thị, từ đó cải thiện khả năng tiếp cận tín dụng khi thế chấp đất đai. Tuy nhiên, cùng với đó thì nghĩa vụ tài chính về đất đai khi thực hiện chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất cũng sẽ tăng, có thể gây khó khăn cho một số nhóm dân cư thu nhập thấp.
Vì vậy, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường đánh giá, bảng giá đất dự kiến lần 2 có mức tăng không quá lớn giúp bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các nhóm cư dân và cân đối thu - chi ngân sách.
Tiếp tục rà soát và làm rõ các tiêu chí
Tại Hội nghị phản biện, các chuyên gia, nhà khoa học đều thống nhất việc ban hành bảng giá đất mới là cần thiết để thay thế các bảng giá ban hành từ những năm 2019, 2023 và 2024 không còn theo kịp tốc độ phát triển của Hà Nội. Cũng như, cần sửa đổi để phù hợp ranh giới địa lý, quản lý mới trong bối cảnh Hà Nội thực hiện Đề án sắp xếp lại đơn vị hành chính. Đặc biệt, việc ban hành Nghị quyết là yếu tố then chốt bảo đảm công bằng xã hội, tạo đồng thuận trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội Thủ đô và phù hợp Luật Đất đai 2024.
Tuy nhiên, có một số vấn đề cần xem xét kỹ lưỡng. TS. Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh, nguyên tắc định giá quan trọng nhất là phải bảo đảm sát giá thị trường để hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và nhà đầu tư. Việc làm rõ cơ sở pháp lý và kỹ thuật trong quá trình xây dựng bảng giá sẽ giúp các bên yên tâm khi áp dụng. nguyên tắc định giá quan trọng nhất là phương pháp giá đất theo nguyên tắc thị trường, nhằm hài hòa quyền lợi giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư. Việc làm rõ cơ sở pháp lý và kỹ thuật này sẽ giúp các bên liên quan yên tâm hơn khi áp dụng bảng giá đất mới.
Ở góc nhìn quy hoạch và kiến trúc đô thị, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch kiến trúc đô thị Việt Nam đánh giá, việc phân loại vị trí đất theo các khái niệm phổ thông như đường, ngõ, ngách, hẻm chưa phù hợp với Luật Giao thông đường bộ và các quy chuẩn kỹ thuật của Hà Nội.
TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch kiến trúc đô thị Việt Nam.
Cụ thể, Hà Nội có gần 1.200 tuyến đường, phố, ngõ, hẻm được đặt tên với tiêu chuẩn rất khác nhau, từ quốc lộ, đường tỉnh đến đường đô thị và đường xã. Vì vậy, không thể coi tất cả các ngõ có tên là tương đương nhau.
Do đó, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm cho rằng, việc xác định vị trí đất cần dựa trên tiêu chí mặt cắt đường, loại tuyến giao thông và khả năng tiếp cận ô tô để phản ánh đúng giá trị và tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội của từng vị trí.
Một nội dung khác được các ý kiến quan tâm là thời hạn áp dụng của bảng giá đất. Theo dự thảo, bảng giá đất chỉ có hiệu lực đến ngày 31/12/2026. TS. Đinh Hạnh, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về kinh tế (Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hà Nội) cho rằng, quy định này có thể tạo tâm lý trông chờ từ người dân và nhà đầu tư, bởi giá đất thường có xu hướng tăng theo thời gian. Việc giới hạn thời gian cứng có thể làm trì hoãn giao dịch trên thị trường.
Vì vậy, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn kinh tế đề xuất bỏ mốc thời gian "đến ngày 31/12/2026" và thay bằng cơ chế điều chỉnh linh hoạt theo phương pháp "trượt giá", trong đó cơ quan có thẩm quyền có thể điều chỉnh mức giá tăng hoặc giảm tối đa 10% so với bảng giá chuẩn ban đầu. Cách làm này vừa giảm nhu cầu sửa đổi liên tục, vừa giúp kiểm soát sát thực tế biến động giá đất trên địa bàn.
TS. Đinh Hạnh, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về kinh tế (Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hà Nội)
Kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hà Nội Phạm Anh Tuấn khẳng định, việc ban hành bảng giá đất mới có ý nghĩa lớn trong bảo đảm công bằng xã hội, tính minh bạch và hiệu quả của các chính sách tài chính về đất. Đồng thời, đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát và làm rõ các tiêu chí phân loại vị trí đất, đặc biệt là sự khác biệt giữa đường, phố và ngõ có tên. Trong đó, cần bổ sung các tiêu chí định lượng như mặt cắt đường, khả năng tiếp cận ô tô và mật độ dân cư để tránh tình trạng "cào bằng" giữa các khu vực.
Ông Phạm Anh Tuấn cũng nhấn mạnh yêu cầu giải thích rõ cơ sở khoa học của hệ số K nhằm bảo đảm tính khách quan, công khai và tránh ảnh hưởng đột ngột đến nghĩa vụ tài chính của người dân.
Đặc biệt, cần điều chỉnh giá đất nông nghiệp tại một số khu vực ven đô, nơi tốc độ đô thị hóa nhanh, để tiệm cận hơn với giá thị trường, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân khi bị thu hồi đất.
