Ngày 14/2/2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chính thức có văn bản hướng dẫn về việc "cấp giấy khai sinh" cho loại hình căn hộ du lịch với thời hạn giấy chứng nhận 50 - 70 năm.
Để đi đến dấu mốc từ “vô danh” đến được “điểm mặt đặt tên”, đã không ít hội thảo, diễn đàn thảo luận cũng như những kiến nghị của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) được gửi đến các cơ quan chức năng, cùng các tuyến bài phản ánh, ghi nhận ý kiến phân tích sâu sắc của các chuyên gia, nhà khoa học được đã triển khai.
Cùng điểm lại những dấu mốc quan trọng trong hành chính "xin giấy khai sinh" cho condotel từ khi ra đời đến nay.
1. Tháng 1/2017: Hội thảo “Toàn cảnh thị trường bất động sản phân khúc condotel – cơ hội và thách thức”
Trước sự phát triển của condotel trên thị trường nhưng lại thiếu đi hành lang pháp lý, tháng 1/2017, hội thảo “Toàn cảnh thị trường bất động sản phân khúc condotel – cơ hội và thách thức” do Hiệp Hội Bất động sản Việt Nam và Bộ Xây dựng phối hợp tổ chức.
Tại hội thảo, các doanh nghiệp, chủ đầu tư và khách hàng quan tâm đến phân khúc này đã bày tỏ quan điểm, thành công cũng như bất cập, kiến nghị để các cơ quan quản lý nhà nước có dịp ghi nhận những cơ sở, phản ánh thiết thực phục vụ công tác quản lý, dự báo và điều hành hợp lý.
2. Tháng 3/2017: VNREA đưa ra 8 kiến nghị về condotel
Trên cơ sở những ý kiến, kiến nghị từ các chuyên gia, nhà khoa học, các doanh nghiệp bất động sản, tháng 3/2017, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đã tập hợp và báo cáo, đưa ra 8 đề xuất đến Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng các Bộ: Xây dựng; Tài nguyên và môi trường; Văn hóa, Thể thao và du lịch; Ngân hàng nhà nước Việt Nam một số kiến nghị.
Đặc biệt, để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người mua căn hộ condotel, VNREA kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp các bộ, ngành liên quan có hướng dẫn cụ thể về việc cấp Giấy chứng nhận cho loại hình này.
Trả lời những kiến nghị này, Bộ Xây dựng cho biết sẽ sớm nghiên cứu, ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn cụ thể đối với loại hình công trình này. Trong khi đó, sau kiến nghị của VNREA, Thủ tướng đã giao cho 3 bộ là Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính chuẩn bị khung pháp lý cho loại hình bất động sản này.
Về pháp luật đất đai, cần sửa đổi, bổ sung quy định về việc phân loại và cơ chế sử dụng đất hỗn hợp (vừa sử dụng làm đất ở, vừa là đất thương mại dịch vụ) và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với loại hình bất động sản này. Với vấn đề này, Bộ Xây dựng đề nghị giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì nghiên cứu.
3. Tháng 3/2018: Hội thảo "Condotel: Thực tế, triển vọng và giải pháp"
Ngày 16/3/2018, Hội thảo "Condotel: Thực tế, triển vọng và giải pháp" do Hiệp hội Bất động sản Việt Nam phối hợp Trung tâm Tin tức VTV24 và BizLIVE cùng tổ chức tại Bình Định. Đây là lần đầu tiên một hội thảo về condotel được tổ chức có sự đăng đàn của đầy đủ đại diện bốn bộ liên quan trực tiếp đến các vấn đề pháp lý và đầu tư xây dựng condotel: Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch.
Đây cũng là hội thảo về condotel có quy mô lớn nhất tính đến thời điểm đó tại Việt Nam, với sự góp mặt của 500 khách mời bao gồm lãnh đạo của gần 10 địa phương cùng các chuyên gia, doanh nghiệp, các chủ đầu tư lớn…
Tại hội thảo, ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch VNREA cho hay, đa số khách hàng khi mua bất động sản nói chung và bất động sản nghỉ dưỡng nói riêng đều mong muốn được sở hữu lâu dài, vừa cho mục đích kinh doanh khai thác hiện tại, vừa là một tài sản để lại cho con cháu.
Hội thảo cũng đã mổ xẻ, bàn luận về tiềm năng, bất cập thiếu hành lang pháp lý của condotel. Bên cạnh đó, các chuyên gia, doanh nghiệp tham dự đã đưa ra kiến nghị, và yêu cầu bức thiết phải có cơ sở hành lang pháp lý cho condotel.
4. Tháng 5/2019: VNREA kiến nghị tháo gỡ 4 vướng mắc, hạn chế cho doanh nghiệp bất động sản.
Theo đó, VNREA đã có văn bản gửi lên Thủ tướng Chính phủ, Ban Kinh tế Trung ương, Uỷ ban Kinh tế Quốc hội, kiến nghị tháo gỡ các vướng mắc cho doanh nghiệp bất động sản.
Một trong những vướng mắc là quy định pháp luật của loại hình condotel. Cụ thể, VNREA cho rằng, condotel là lĩnh vực mới vì vậy nhiều vấn đề chưa có quy định pháp luật để điều chỉnh hướng dẫn, quản lý gây lúng túng trong quy trình quản lý như: quy chuẩn quy hoạch, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu căn hộ khách sạn cho khách hàng mua condotel, đặc biệt là thời hạn sở hữu đối với bất động sản nghỉ dưỡng; về mua bán chuyển nhượng hợp đồng mua bán bất động sản nghỉ dưỡng trong tương lai…
Mặc dù Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan phải sớm nghiên cứu và ban hành nhưng việc triển khai vẫn rất chậm, gây rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp. Theo đó, VNREA kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước cần khẩn trương nghiên cứu, sớm ban hành các văn bản pháp luật có liên quan, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, an tâm cho nhà đầu tư và làm cơ sở để quản lý nhà nước, đồng thời giúp cho thị trường bất động sản du lịch phát triển.
5. Tháng 11/2019: Diễn đàn Bất động sản Việt Nam thường niên 2019
Một trong những nội dung "nóng" tại diễn đàn Bất động sản Việt Nam thường niên 2019 do Hiệp hội Bất động sản Việt Nam tổ chức là hành lang pháp lý cho condotel. Trước đó, sự vụ phá vỡ cam kết lợi nhuận của Cocobay Đà Nẵng đã tạo ra tâm lý e dè của các nhà đầu tư. Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng nhấn mạnh, một giải pháp cần thực hiện đó là hành lang pháp lý tháo gỡ cho mô hình condotel. Vấn đề này, Chủ tịch VNREA cũng tiếp tục khẳng định lại sự cần thiết của việc xây dựng cơ sở pháp lý cho condotel nhằm hạn chế những rủi ro xảy ra.
Còn theo ông Đoàn Văn Bình, Chủ tịch Tập đoàn CEO: "Thủ tục pháp lý theo quan điểm chúng tôi là đã khá đầy đủ nhưng các hướng dẫn thực hiện, chi tiết còn chưa rõ ràng. Nếu làm tốt, condotel vẫn có tiềm năng, thu hút dòng tiền nước ngoài và là sản phẩm du lịch rất tốt".
6. Tháng 1/2020: Kiến nghị gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường về chế độ sử dụng đất cho condotel
Đầu tháng 1/2020, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đã có văn bản kiến nghị gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc ban hành văn bản hướng dẫn chế độ sử dụng đất đối với một số loại hình bất động sản mới theo Chỉ thị 11/CT - Ttg.
Tuy nhiên, trong kiến nghị của VNREA, phản ánh của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản cho thấy, không chỉ các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình kinh doanh các bất động sản du lịch mà các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tại địa phương cũng rất lúng túng trong quá trình giải quyết các vấn đề liên quan đến bất động sản du lịch. Đặc biệt là vấn đề chuyển nhượng và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho các khách hàng nhận chuyển nhượng bất động sản du lịch do chưa có pháp luật cụ thể hướng dẫn.
Trước thực trạng đó, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận thấy việc ban hành văn bản quy định cụ thể về những nội dung nêu trên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm khắc phục hạn chế, bất cập của quy định hiện hành về sử dụng đất, góp phần tiếp tục thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định và lành mạnh trong thời gian tới.
Bởi vậy, VNREA có văn bản kiến nghị tới Bộ Tài nguyên và Môi trường, đề nghị Bộ trưởng Trần Hồng Hà quan tâm, chỉ đạo Bộ soạn thảo, ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về chế độ sử dụng đất đối với một số loại hình bất động sản mới như căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, văn phòng kết hợp lưu trú… trong thời gian sớm nhất theo đúng Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, tạo hành lang pháp lý cho việc đầu tư, kinh doanh các sản phẩm bất động sản này.
7. Hàng loạt tuyến bài về xây dựng hành lang pháp lý cho condotel trên Reatimes
Là cơ quan ngôn luận của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tạp chí điện tử bất động sản Việt Nam (Reatimes) cũng đã có nhiều tuyến bài xoay quanh vấn đề cần xây dựng hành lang pháp lý cho loại hình condotel. Các tuyến bài tập trung phân tích tiềm năng của loại hình này cũng như đóng góp giúp thị trường bất động sản trở nên sôi động. Condotel còn là mô hình nghỉ dưỡng đáp ứng thị hiếu thị trường du lịch hiện nay. Tuy nhiên, những bất cập thì thiếu khung hành lang pháp lý khiến loại hình này phát triển không đúng như tiềm năng và dẫn tới nhiều hệ lụy. (Điển hình như: Condotel: Cần có cơ chế bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư thứ cấp, Condotel hứa hẹn sẽ bùng nổ mạnh mẽ và bền vững, “Vỡ trận” Cocobay: Xin đừng đổ lỗi cho “đứa con lai” còn chưa được “khai sinh"...)
Các tuyến bài đăng tải trên Reatimes cũng đã nhận được những ý kiến đóng góp, bài phân tích của các chuyên gia đầu ngành về kinh tế, bất động sản như GS. Đặng Hùng Võ, TS. Vũ Đình Ánh, TS. Nguyễn Minh Phong, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh,PGS.TS Doãn Hồng Nhung... Những kiến nghị về việc cần thiết phải xây dựng "giấy khai sinh" cho condotel đều được các chuyên gia, các bài viết đặt ra. Bởi lẽ, đó không chỉ là vấn đề giải quyết sự bức thiết nhu cầu của thị trường mà còn là việc thúc đẩy thị trường phát triển đúng như quỹ đạo vốn có, tránh chu trình phát triển méo mó.
