Ngày 9/6, Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA) đã gửi văn bản đến Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài chính, đề nghị sửa đổi quy định liên quan đến việc người sử dụng đất phải nộp bổ sung tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong thời gian chưa được xác định giá đất – cụ thể là trước thời điểm ngày 1/8/2024, khi Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực.
Theo dự thảo tờ trình sửa đổi Nghị định 103 do Bộ Tài chính xây dựng, mức thu bổ sung được giữ nguyên ở mức 5,4%/năm trên số tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải nộp. Tuy nhiên, HoREA cho rằng quy định này đang gây bất lợi cho các doanh nghiệp khi họ không hề có lỗi trong việc chậm xác định nghĩa vụ tài chính.
Tiền thuế tăng cao là gánh nặng cho doanh nghiệp bất động sản. Ảnh minh họa
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cho rằng, chỉ khi nào cơ quan thuế đã ra thông báo mà doanh nghiệp không nộp đúng hạn thì mới nên xử phạt chậm nộp, còn việc cơ quan chức năng chậm xác định giá đất mà doanh nghiệp phải chịu lãi phạt là không hợp lý.
HoREA khẳng định rằng các quy định hiện hành tại Nghị định 103, vốn tính tiền bổ sung kể từ ngày có quyết định giao đất hoặc cho thuê đất thay vì từ thời điểm có thông báo nộp tiền đang đặt gánh nặng tài chính không hợp lý lên vai doanh nghiệp. Điều này không chỉ đẩy chi phí đầu vào tăng cao mà còn làm chậm quá trình phục hồi thị trường bất động sản và ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế.
Một điểm mấu chốt mà HoREA nhấn mạnh là Luật Đất đai 2024 không có quy định buộc người sử dụng đất phải nộp bổ sung cho thời gian chậm xác định giá đất trước ngày 1/8/2024. Do đó, việc áp dụng hồi tố thông qua Nghị định là không có căn cứ pháp lý và có thể dẫn đến tranh chấp.
Theo HoREA, việc quy định khoản thu bổ sung tính từ thời điểm có quyết định giao đất, cho thuê đất cho đến ngày doanh nghiệp nộp tiền vào ngân sách là nội dung được "thêm vào" không đúng tinh thần luật và cần phải được rà soát, chỉnh sửa kịp thời.
Trên cơ sở đó, HoREA đề xuất chỉ tính khoản bổ sung tiền sử dụng đất, tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian từ ngày 1/8/2024 đến khi có thông báo nộp tiền của cơ quan thuế. Đồng thời, cần trừ đi khoảng thời gian 180 ngày – tương ứng thời hạn tối đa để UBND cấp tỉnh ban hành quyết định giá đất theo quy định tại Điều 155 của Luật Đất đai 2024.
Việc điều chỉnh kịp thời Nghị định 103 không chỉ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp, mà còn là giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn quan trọng cho thị trường bất động sản, tránh nguy cơ đổ vỡ hệ thống.
Thực tế ghi nhận, nhiều doanh nghiệp địa ốc thời gian qua đã "kêu cứu" vì những khoản truy thu được cho là vô lý. Có trường hợp bị truy thu hàng chục tỷ đồng vì sự chậm trễ từ phía cơ quan nhà nước, trong khi bản thân doanh nghiệp không hề vi phạm nghĩa vụ tài chính. Nếu quy định này không được điều chỉnh, không ít doanh nghiệp cho biết họ đối mặt nguy cơ phá sản do chi phí tài chính tăng đột biến.
Đề xuất của HoREA phản ánh nỗi lo chung của cộng đồng doanh nghiệp bất động sản trong bối cảnh thị trường đang phục hồi chậm và nguồn lực tài chính hạn chế. Việc Chính phủ lắng nghe và điều chỉnh kịp thời sẽ không chỉ thể hiện tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp, mà còn góp phần quan trọng ổn định thị trường và bảo đảm môi trường pháp lý minh bạch, công bằng.
