Thị trường đón chu kỳ phục hồi
Báo cáo về nhà ở và thị trường bất động sản Quý III/2024 của Bộ Xây dựng chỉ rõ, cả nước có 16 dự án nhà ở thương mại được hoàn thành với quy mô 3.314 căn, bằng 177,7% so với quý II/2024 và 76,1% so với cùng kỳ năm 2023; 23 dự án được cấp phép mới, quy mô khoảng 11.669 căn, bằng 121% và 153,3%; đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai 55 dự án, quy mô 21.374 căn, bằng 110% và 117%; số lượng dự án đang được triển khai xây dựng là 939, quy mô khoảng 426.158 căn.
Đáng chú ý, số liệu thực tế thị trường từ Sở Xây dựng các tỉnh, thành phố gửi về Bộ Xây dựng cho thấy, tỷ lệ giao dịch bất động sản là chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền cũng ghi nhận con số tăng trưởng ấn tượng. Lượng giao dịch chung cư, nhà ở riêng lẻ bằng 148,3% so với quý II/2024, bằng 129% so với cùng kỳ năm 2023; lượng giao dịch đất nền bằng 82,3% so với quý II/2024 và bằng 112,8% so với cùng kỳ năm 2023.
Có thể thấy, nguồn cung đang có sự cải thiện nhất định giúp thị trường bất động sản có chuyển biến tích cực.
Còn theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), trong 9 tháng đầu năm 2024, thị trường ghi nhận 38.797 sản phẩm mới, đạt mức cao nhất trong vòng 3 năm qua.
Việc ban hành 3 bộ luật mới về nhà đất là Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 cũng tạo ra kỳ vọng lạc quan về triển vọng phục hồi của thị trường.
Một yếu tố quan trọng khác là sự phục hồi niềm tin từ khách hàng và nhà đầu tư. Nhu cầu ở thực vẫn duy trì ở mức cao, trong khi nhu cầu đầu tư cũng đang quay trở lại, cùng sự tham gia của nhiều nhà đầu tư mới giúp các dự án mới ra mắt ghi nhận tỷ lệ hấp thụ tốt.
Tính đến hết 9 tháng năm 2024, thị trường đã ghi nhận 30.589 giao dịch, gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm 2023. Một số dự án thậm chí gần như đã bán hết ngay tại thời điểm ra mắt.
Để thị trường bất động sản phục hồi bền vững, vai trò của lực lượng môi giới là vô cùng quan trọng. Theo VARS, trong năm 2023, khoảng 70% môi giới bất động sản đã bỏ nghề, hơn 90% nhân sự trong ngành bị giảm thu nhập. Làn sóng cắt giảm nhân sự đã diễn ra trên diện rộng ở hầu hết các doanh nghiệp bất động sản.
Tuy nhiên, trong 9 tháng đầu năm 2024, tình hình đăng ký kinh doanh cho thấy sự phục hồi rõ rệt khi ghi nhận số doanh nghiệp giải thể là 907 doanh nghiệp, giảm 3,1% so với cùng kỳ. Trong khi đó, có 2.553 doanh nghiệp quay lại hoạt động, tăng 39,7%. Số doanh nghiệp thành lập mới đạt 3.446, tăng 1,4%. Đặc biệt, số lượng môi giới hiện nay gần như đã quay lại mức gần như ban đầu, góp phần khiến thị trường bất động sản vận hành sôi động hơn.
Yêu cầu môi giới tham gia đầy đủ khóa đào tạo, nâng cao trình độ
Ông Lê Đình Chung, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển SGO Homes nhận định, ở thị trường miền Bắc, môi giới quay lại với nghề ngày càng nhiều. Nếu vào cuối năm 2023, chỉ khoảng 30% môi giới quay lại nghề, thì đến nay, tỷ lệ này đã tăng lên 60 - 70% tại các đô thị lớn như Hà Nội. Trong khi đó, một số thị trường lân cận vẫn đang tăng trưởng nhưng chưa có sự đột phá.
Cùng với đó, ông Lê Đình Chung cũng nhận định, hiện tại nguồn cung dù đã có sự cải thiện nhưng vẫn chưa đáng kể, hành lang pháp lý siết chặt hơn khiến việc bán hàng trở nên khó khăn và cạnh tranh khốc liệt hơn. Song những môi giới có kinh nghiệm, chuyên môn vững sẽ "cứng tay" trụ lại với nghề.
Kể từ tháng 8 năm nay, quy định yêu cầu tất cả cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề đã có hiệu lực, nhằm nâng cao tính chuyên nghiệp và minh bạch của thị trường, đồng thời giúp giảm thiểu rủi ro trong hoạt động môi giới.
Trước quy định này, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển SGO Homes cho biết, hiện trên cả nước có khoảng 40.000 môi giới đã hoàn tất quá trình đào tạo và nhận chứng chỉ. Tuy nhiên, con số này vẫn còn rất thấp so với số lượng môi giới đang hoạt động trên thị trường. Một trong những khó khăn ở thời điểm hiện tại là số lượng kỳ thi cấp chứng chỉ hành nghề rất ít, khiến nhiều môi giới đủ điều kiện nhưng chưa có cơ hội tham gia. Sau hơn 3 tháng triển khai quy định mới, vẫn chưa có địa phương nào công bố kế hoạch tổ chức kỳ thi này.
"Mặc dù việc cấp chứng chỉ hành nghề là cần thiết để chuẩn hóa lực lượng môi giới và nâng cao tính chuyên nghiệp, nhưng việc yêu cầu tất cả môi giới phải có chứng chỉ hành nghề trong thời gian ngắn đang là một vấn đề bất cập, khó khăn. Các trung tâm đào tạo không đủ nguồn lực và thời gian để đào tạo số lượng môi giới lớn dẫn đến tình trạng khủng hoảng và quá tải trong đào tạo", ông Lê Đình Chung nhấn mạnh.
Chính vì vậy, theo ông Lê Đình Chung, cần có thời gian để các môi giới hoàn thành khóa học và các cơ sở đào tạo có đủ nguồn lực cung cấp chứng chỉ. Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển SGO Homes cũng đề xuất các công ty có thể tạm ứng hoa hồng cho môi giới chưa có chứng chỉ, sau đó hoàn ứng khi môi giới nhận chứng chỉ.
Ông Lê Đình Chung khẳng định, việc yêu cầu môi giới tham gia khóa đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề và thi sát hạch là bước đi quan trọng để phát triển thị trường bất động sản an toàn và bền vững.
Để công tác này đạt hiệu quả cao, ông Lê Đình Chung đề nghị, các địa phương cần đẩy mạnh truyền thông về tầm quan trọng của chương trình đào tạo và thi sát hạch, đồng thời các sàn giao dịch nên ưu tiên tuyển dụng môi giới có chứng chỉ hành nghề.
Đồng thời, các đơn vị đào tạo cần đảm bảo chất lượng khóa học, và các cơ quan quản lý nhà nước cần có kế hoạch cụ thể về tổ chức kỳ thi, đảm bảo số lượng kỳ thi đủ đáp ứng nhu cầu. Việc đẩy nhanh các kế hoạch này sẽ là yếu tố quan trọng giúp thị trường bắt nhịp nhanh chóng với sự trở lại của dòng tiền đầu tư./.