Không hình sự hoá quan hệ kinh tế – Cú hích lớn cho doanh nghiệp tư nhân
Phát biểu tại Hội thảo "Triển vọng đầu tư bất động sản tại các đô thị Vùng Thủ đô" do Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam phối hợp với Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam tổ chức, TS. Cấn Văn Lực, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng bày tỏ sự phấn khởi, đồng thời đặt nhiều kỳ vọng vào Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Quang cảnh hội thảo
Theo TS. Cấn Văn Lực, đây là lần đầu tiên khái niệm "không hình sự hóa quan hệ kinh tế, dân sự" được chính thức đưa vào nghị quyết của Đảng. Đặc biệt, nghị quyết này có quy định nội dung về vấn đề xét xử, thanh tra, kiểm tra đối với các vụ án hình sự có liên quan đến kinh tế. Nếu chưa đủ bằng chứng, dứt khoát không được luận tội. Đồng thời, ưu tiên bồi thường kinh tế trước khi xử lý hình sự. Điều này tạo ra niềm tin và sự yên tâm cho cộng đồng doanh nghiệp.
Nghị quyết 68 đã nâng tầm nhận thức khi xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, thay vì chỉ là một trong các động lực như trước đây. Nhìn lại năm 1986, khu vực tư nhân chỉ được coi là một thành phần trong nền kinh tế đa dạng. Sự thay đổi về mặt nhận thức này mang tính bước ngoặt, thể hiện quyết tâm cải cách thể chế, thúc đẩy khu vực tư nhân phát triển đúng tầm vóc.
Cũng theo chuyên gia, kinh tế tư nhân cần được coi là lực lượng tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, xanh hóa và hội nhập toàn cầu. Muốn vậy, môi trường kinh doanh phải được đảm bảo tính minh bạch, thông thoáng, an toàn; đồng thời xóa bỏ mọi định kiến; bảo đảm đầy đủ quyền tự do kinh doanh, quyền tiếp cận các nguồn lực sòng phẳng bao gồm đất đai, vốn, khoa học công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao, quyền cạnh tranh bình đẳng giữa kinh tế tư nhân và các thành phần kinh tế khác.
"Nhà nước chúng ta đang trong giai đoạn chuyển trạng thái từ kiểm soát sang kiến tạo để phát triển kinh tế tư nhân lớn mạnh, gắn với lợi ích quốc gia, bảo vệ môi trường, an sinh xã hội và phát triển bền vững…", TS. Cấn Văn Lực nhận định.
8 nhóm giải pháp đột phá, trọng tâm
Bàn về giải pháp, TS. Cấn Văn Lực cũng đề cập đến 8 nhóm giải pháp đột phá, trọng tâm để phát triển kinh tế tư nhân.
Thứ nhất, đổi mới tư duy, nhận thức và hành động, khơi dậy niềm tin, khát vọng dân tộc, tạo xung lực mới, khí thế mới để phát triển kinh tế tư nhân.
Thứ hai, đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện, nâng cao chất lượng, đột phá thể chế, chính sách; bảo đảm và bảo vệ hữu hiệu quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh, quyền cạnh tranh bình đẳng của kinh tế tư nhân và bảo đảm thực thi hợp đồng của kinh tế tư nhân.
Riêng việc tạo ra các quyền nói trên cho khu vực tư nhân cũng như ban hành các chính sách nhanh gọn đã thể hiện rõ sự đột phá trong thể chế. .
TS. Cấn Văn Lực, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng
Thứ ba, tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận các nguồn lực về đất đai, vốn, nhân lực chất lượng cao. Một vấn đề đặt ra là việc triển khai Luật Đất đai 2024 đang còn một số vướng mắc và hiện cũng đang có kiến nghị sẽ sửa đổi Luật Đất đai trong thời gian tới.
Thứ tư, thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh doanh hiệu quả, bền vững trong kinh tế tư nhân. Liên quan đến vấn đề này, sắp tới sẽ chính thức có nguồn lực của Nhà nước hỗ trợ cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Hiện nay, trong Dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân được Chính phủ trình Quốc hội góp ý, quỹ này sẽ nằm rải rác ở những nguồn vốn khác nhau. Nhưng tôi đề xuất, nên gom lại thành một quỹ mang tên gọi "quỹ hỗ trợ chuyển đổi xanh". Quỹ sẽ hỗ trợ khoảng 2% lãi suất cho các doanh nghiệp đầu tư chuyển đổi xanh; hỗ trợ về phí xác nhận xanh.
Nghị quyết 68 khơi thông nguồn lực về vốn, tạo động lực cho doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh
13/05/2025 16:52
Những giải pháp cần thực hiện ngay để đưa Nghị quyết 68 vào thực tiễn
10/05/2025 20:59
Nghị quyết 68-NQ/TW: Mở đường cho tư duy kiến tạo, thúc đẩy vai trò doanh nghiệp bất động sản trong kỷ nguyên mới
10/05/2025 06:42
Thứ năm, tăng cường kết nối giữa doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI. Đặc biệt, hỗ trợ nâng cấp hộ kinh doanh lên thành doanh nghiệp.
"Cần miễn thuế trong 3 năm đầu đối với các hộ kinh doanh nâng cấp thành doanh nghiệp. Vấn đề này đã chính thức được đưa vào Nghị quyết 68 và dự kiến sẽ được đưa vào Nghị quyết của Quốc hội liên quan đến cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Đồng thời, cần hỗ trợ nhóm đối tượng trên trong việc tập huấn, đào tạo, quản trị và điều hành kinh doanh; đơn giản hóa mô hình kinh doanh và thủ tục hành chính; hỗ trợ về sổ sách kế toán và phần mềm quản lý tài chính nhằm giúp các hộ kinh doanh dễ dàng vận hành doanh nghiệp một cách hiệu quả”, TS. Cấn Văn Lực kiến nghị
Thứ sáu, hình thành và phát triển nhanh các doanh nghiệp lớn và vừa, các tập đoàn kinh tế tư nhân tầm cỡ khu vực và toàn cầu.
Thứ bảy, hỗ trợ thực chất, hiệu quả doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh. Mặc dù có sự hỗ trợ đáng kể từ Nhà nước khi sẽ tạo cơ hội cho doanh nghiệp tư nhân tham gia nhiều dự án cơ sở hạ tầng, nhưng với điều kiện Nhà nước chỉ hỗ trợ doanh nghiệp dân tộc trên cơ sở mức độ đóng góp của doanh nghiệp đối với nền kinh tế, không phải theo quy mô.
Thứ tám, đề cao đạo đức kinh doanh, phát huy trách nhiệm xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần kinh doanh, tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nhân tham gia quản trị đất nước.
Quán triệt, thực hiện tốt các chủ trương, chính sách về phát triển kinh tế tư nhân
TS. Cấn Văn Lực cũng bàn thêm về những chỉ tiêu chính của Nghị quyết 68. Năm 2030 đạt khoảng 2 triệu doanh nghiệp, kế thừa Nghị quyết 10/2017/NQ-HĐND trước đây; đến 2045 đạt khoảng 3 triệu doanh nghiệp. Tốc độ tăng trưởng của khu vực kinh tế tư nhân yêu cầu tăng 10 - 12%, cao hơn tốc độ tăng trưởng GDP chung.
Một điểm nữa là đóng góp của khu vực tư nhân cho tăng trưởng GDP khoảng 55 - 58% năm 2030 và trên 60% năm 2045. Về việc làm, cần đóng góp khoảng 84 - 85%. Riêng ngân sách, cần đóng góp 35 - 40% ngân sách nhà nước.
Để Nghị quyết 68 được thi hành hiệu quả, theo TS. Cấn Văn Lực, cần quán triệt, thực hiện tốt các chủ trương, chính sách, nhiệm vụ, giải pháp về phát triển kinh tế tư nhân. Sớm ban hành Nghị quyết của Quốc Hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân; Nghị định về cơ chế hỗ trợ, khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, tiến tới có Luật Kinh tế tư nhân.
Đặc biệt, cần triển khai hiệu quả các chính sách, giải pháp hỗ trợ về tiếp cận đất đai, vốn, khoa học công nghệ, nguồn nhân lực, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phát triển doanh nghiệp tư nhân lớn, nâng cấp hộ kinh doanh thành doanh nghiệp nhỏ, khởi nghiệp...
Cũng theo vị chuyên gia này, cần đặt hàng doanh nghiệp tư nhân tham gia dự án, công trình lớn, trọng điểm quốc gia, hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân phát triển thành doanh nghiệp dân tộc, nên theo mức độ đóng góp, thay vì theo quy mô. Tăng tính kết nối, hợp tác, phát triển thị trường, nên bổ sung cơ chế, nguyên tắc phối hợp của các doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước, các đối tác khác của Nhà nước trong các dự án đầu tư công, dự án PPP; các doanh nghiệp tư nhân vào các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia…; có cơ chế, giải pháp hỗ trợ hoạt động đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam nói chung và doanh nghiệp tư nhân nói riêng.
"Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu, cơ sở dữ liệu về kinh tế tư nhân và cơ chế chia sẻ/liên thông dữ liệu cũng cần chú trọng. Bản thân doanh nghiệp, hộ kinh doanh cũng cần nâng cao năng lực cạnh tranh, năng lực quản trị; chú trọng chuyển đổi số và xanh hóa, thay đổi tư duy kinh doanh theo hướng dài hạn, bền vững, tích hợp các yếu tố ESG vào chiến lược kinh doanh; thượng tôn pháp luật, áp dụng chuẩn mực đạo đức kinh doanh", TS. Cấn Văn Lực khẳng định./.
