Thích
Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong tổ chức thi hành Luật Đất đai, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, đã đưa ra khung pháp lý mới đối với việc xây dựng và áp dụng bảng giá đất.
Những thay đổi này được đánh giá sẽ tác động trực tiếp, sâu rộng tới thị trường bất động sản trong giai đoạn tới.
Theo Nghị quyết, bảng giá đất được xác định là căn cứ thống nhất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong các trường hợp Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất hoặc công nhận quyền sử dụng đất.
Bên cạnh đó, bảng giá đất còn được sử dụng để xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất, tính các loại thuế, phí, lệ phí, tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai và làm cơ sở bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
Bảng giá đất được xây dựng đến từng thửa. Ảnh minh họa
Đáng chú ý, bảng giá đất cũng được dùng để xác định giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước.
Quy định này được kỳ vọng sẽ góp phần kiểm soát tốt hơn việc định giá tài sản công, hạn chế thất thoát và nâng cao tính minh bạch trong quá trình sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp nhà nước – yếu tố lâu nay vẫn được coi là "điểm nghẽn" của thị trường.
Về phương pháp xây dựng, bảng giá đất được lập theo loại đất, khu vực và vị trí. Với những địa phương đã có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất, bảng giá có thể được xác định chi tiết đến từng thửa đất.
Cách tiếp cận này giúp giá đất tiệm cận hơn với giá trị thực tế, đồng thời tạo nền tảng để thị trường bất động sản vận hành minh bạch, giảm dần tình trạng chênh lệch lớn giữa giá Nhà nước và giá giao dịch.
Theo quy định, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh là cơ quan quyết định bảng giá đất và công bố áp dụng thống nhất từ ngày 1/1/2026.
Trong quá trình thực hiện, bảng giá đất có thể được điều chỉnh để phù hợp với biến động của thị trường và điều kiện phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp chính sách giá đất linh hoạt hơn, hạn chế các "cú sốc" về chi phí đất đai đối với doanh nghiệp.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, việc bảng giá đất mới có xu hướng tiệm cận giá thị trường cũng có thể khiến chi phí đầu vào của các dự án bất động sản tăng lên, đặc biệt là các dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải tái cơ cấu chiến lược đầu tư, trong khi cơ quan quản lý cần theo dõi sát diễn biến thị trường để tránh tác động dây chuyền lên giá nhà.
Nhìn tổng thể, quy định mới về bảng giá đất được kỳ vọng sẽ tạo ra một mặt bằng giá đất minh bạch, thống nhất và dễ áp dụng hơn.
Về dài hạn, đây được xem là yếu tố quan trọng góp phần ổn định thị trường bất động sản, bảo đảm quyền lợi của người sử dụng đất và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai.
